Możesz być szczupły, ale tego tłuszczu nie widać! Kryje się wewnątrz ciała i jest niebezpieczny

Tłuszcz trzewny, nazywany także wisceralnym, to rodzaj tkanki tłuszczowej gromadzącej się głęboko w jamie brzusznej wokół takich narządów, jak wątroba, trzustka czy jelita. Chroni je przed urazami oraz wstrząsami. Komórki tłuszczowe są aktywne i produkują różne substancje, jak kwasy tłuszczowe czy też takie hormony, jak adiponektyna, leptyna, rezystyna oraz cytokiny prozapalne.

Nadmiar tłuszczu podskórnego może stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Jego obecność bywa związana nie tyle z masą ciała, co z typem sylwetki, stylem życia, poziomem stresu i hormonami. Nawet osoby szczupłe mogą mieć podwyższony poziom tłuszczu trzewnego, jeśli prowadzą siedzący tryb życia lub odżywiają się w sposób sprzyjający jego gromadzeniu.

Niedawno przeprowadzone badanie, którego wyniki opublikowano w Communications Medicine, udowodniło, że tkana tłuszczowa trzewna wiąże się z wyższym ryzykiem miażdżycy tętnic szyjnych. W badaniu przebadano 6760 dorosłych Kanadyjczyków oraz ponad 26,5 tysiąca Brytyjczyków. Potwierdzono, że zwężenie tętnic i odkładanie się w nich blaszek miażdżycowych, wiążą się silnie z tłuszczem trzewnym, co z kolei sugeruje, że zmniejszenie poziomu tej tkanki może zapobiegać miażdżycy lub przy jej wystąpieniu, spowalniać ją.

Jak sprawdzić, czy nie zmagamy się ze zbyt wysokim poziomem tłuszczu trzewnego? Można wykonać bioimpidancję elektryczną, czyli bezbolesne badanie składu ciała. Urządzenia do tej analizy dostępne są często w gabinetach dietetycznych czy salach fitness.

Choć tkanka tłuszczowa jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu, jej nadmiar w okolicach narządów wewnętrznych jest wyjątkowo niekorzystny. Tłuszcz trzewny działa jak aktywna metabolicznie "fabryka" substancji prozapalnych i hormonów, które mogą zaburzać gospodarkę cukrową, lipidową oraz pracę układu krążenia. To właśnie z tego powodu jego nadmiar wiąże się z większym ryzykiem:

• insulinooporności i cukrzycy typu 2,
• nadciśnienia tętniczego,
• chorób sercowo-naczyniowych,
• stłuszczenia wątroby,
• zaburzeń hormonalnych,
• przewlekłych stanów zapalnych,
• niektórych nowotworów.

Tłuszcz trzewny może również wpływać na ogólne samopoczucie - powodować zmęczenie, spadek energii, a nawet problemy ze snem. Im dłużej utrzymuje się w organizmie, tym trudniej go zredukować i tym większe obciąża zdrowie.

Zmniejszenie ilości tłuszczu trzewnego jest możliwe przede wszystkim dzięki odpowiednio dobranej diecie i regularnej aktywności fizycznej. Produkty bogate w cukry proste, tłuszcze trans oraz wysoko przetworzona żywność sprzyjają jego odkładaniu, dlatego warto ograniczyć je do minimum. W ich miejsce rekomenduje się:

• warzywa i owoce - bogate w błonnik, witaminy i antyoksydanty,
• pełnoziarniste produkty zbożowe,
• chude źródła białka (ryby, drób, rośliny strączkowe),
• zdrowe tłuszcze z orzechów, awokado i oliwy,
• fermentowane produkty mleczne, które mogą wspierać mikrobiotę jelitową,
• dużą ilość wody, aby wspomóc metabolizm.

A jeśli mielibyśmy wybrać jedną dietę, niech to będzie dieta śródziemnomorska, uznana za jedną z najzdrowszych wśród wszystkich istniejących. Kluczowe znaczenie mają również regularne posiłki oraz ograniczanie podjadania, co pomaga utrzymać stabilny poziom glukozy we krwi. Wspierająco działa także aktywność fizyczna - zwłaszcza treningi cardio i ćwiczenia wzmacniające, które przyspieszają spalanie tkanki tłuszczowej. Ważny jest też regularny sen i jego odpowiednia jakość. Niewyspanie podwyższa poziom hormonów stresu, a to z kolei podwyższa ochotę na kaloryczne przekąski.

Źródła: Visceral adipose tissue and hepatic fat as determinants of carotid atherosclerosis, Nature.