POWÓDŹ: Różne odmiany apokalipsy. Zapobieganie, przygotowanie, działanie

Niektórzy Polacy pamiętają powódź tysiąclecia (tak ją nazwano) z lipca 1997 roku. Wielka woda doprowadziła wówczas do śmierci 56 osób w naszym kraju, a straty oszacowano na około 12 miliardów złotych. Około 680 tysięcy domów i mieszkań zostało częściowo lub całkowicie uszkodzonych. W wyniku powodzi, której świadkami byliśmy we wrześniu 2024 roku, zginęło dziewięć osób w Polsce. Doprowadziła ona do zniszczenia (w różnym stopniu) mniej więcej 11 tysięcy budynków. Straty, które powstały na skutek jej działania, wyniosły przynajmniej 5 mld zł.

Nie jesteśmy w stanie zupełnie uniknąć szkód, wyrządzonych przez powódź, ale możemy się uratować przed tym kataklizmem. Instynkt przetrwania musi się włączyć.

Powódź raczej nie pojawia się z dnia na dzień. To kataklizm, który zbliża się zazwyczaj przez kilka dni. Z tego względu warto śledzić prognozy pogody nawet co kilka godzin, a komunikaty w radiu czy telewizji - o ile media w ogóle działają - trzeba słuchać prawie na bieżąco.

Kup z wyprzedzeniem niezbędną ilość żywności o długiej ważności do spożycia oraz wodę. Przyszykuj w bezpiecznym miejscu lekarstwa, dowody osobiste, książeczki zdrowia dzieci, polisy ubezpieczeniowe, biżuterię i pieniądze. Wybierz odpowiednią odzież (w tym kurtki przeciwdeszczowe i nieprzemakalne buty), bieliznę na zmianę dla siebie i swoich bliskich. Zorganizuj latarki, radio na baterie z zapasowymi bateriami, powerbanki, koce lub śpiwory i środki higieniczne (typu chusteczki, podpaski, pieluchy). Tradycyjne świeczki, zapalniczki i zapałki, a także sztućce, butelki filtrujące z zapasowymi filtrami tak samo mogą się przydać. Worki na śmieci także przyszykuj.

Przenieś wartościowe rzeczy, przykładowo biżuterię, pamiątki rodzinne, część ubrań, o ile się da, na górne kondygnacje budynku, czyli na 1. piętro albo na strych, o ile dom ma parter i piętro, a jeśli mieszkasz w bloku, to np. do zaprzyjaźnionych sąsiadów mieszkających wyżej. Zabezpiecz dom, przygotowując worki z piaskiem. To z nich można zbudować tymczasowe bariery wokół budynku. Okna i drzwi warto zabezpieczyć specjalnymi osłonami przeciwpowodziowymi, czyli panelami lub folią ochronną, ewentualnie specjalnymi uszczelkami. One sprawią, że woda nie przedostanie się do środka w przypadku, gdy te drzwi i okna okażą się nieszczelne. Zainstaluj zawory zwrotne w odpływach kanalizacyjnych, żeby zapobiec cofaniu się ścieków. Odłącz prąd i gaz, zamknij odpływ wody.

Nawiąż kontakt z osobami, które są tobie bliskie albo mieszkają blisko ciebie. Warto zorientować się, kto może potrzebować pomocy, a kto może ją zapewnić. Jeśli istnieje taka opcja, zawieź dzieci i dziadków w bezpieczne miejsce, np. do krewnych czy zaprzyjaźnionych znajomych. Jeżeli nie ma takiej możliwości (bo np. powódź jest już blisko), to zapewnij im schronienie na wyższych kondygnacjach. Pomyśl o zwierzętach domowych i też ulokuj je na wyższych piętrach, to razem z ich kojcami, kuwetami plus karmą.

Jeżeli powódź nadeszła, słuchaj w lokalnym radiu lub telewizji komunikatów o zagrożeniu i sposobach postępowania, ewentualnie sprawdzaj wiadomości na portalach, ale jedynie tych znanych, sprawdzonych (np. na stronie urzędu miasta, urzędu gminy, urzędu wojewódzkiego), ponieważ właśnie w niespokojnych czasach dezinformacja najszybciej się szerzy. Z radia czy komputera korzystaj jedynie wtedy, gdy chcesz dowiedzieć się czegoś nowego na temat powodzi. Wówczas tak szybko się nie rozładują, zatem posłużą na dłużej. Unikaj kontaktu z wodą powodziową. Ona może być skażona.

Przygotuj się do ewakuacji w każdej chwili. Strażacy, żołnierze, policjanci i inni ratownicy mogą dotrzeć do twojego domu na pontonach, w amfibiach czy innym sprzęcie pływającym. Będą chcieli przetransportować ciebie i twoją rodzinę w bezpieczne miejsce. Pozostawanie na zalanym terenie jest ryzykowne - grozi ci i twoim bliskim utonięcie.

Musisz sobie uzmysłowić, że brak prądu, ogrzewania, bieżącej wody pitnej i kanalizacji to proszenie się o kłopoty - warto wspomnieć, że choroby zakaźne zagrażają życiu i zdrowiu każdego, kto został w domu i odmówił skorzystania z ewakuacji. W razie zagrożenia, dzwoń na numer alarmowy 112.

Jeśli zostałeś w domu, a potrzebujesz pomocy, wywieś flagę albo kawałek materiału. Zrób to tak, aby były widoczne na dachu lub z okien na wyższych kondygnacjach. Biała flaga to znak, że chcecie się ewakuować. Jeżeli powiewa czerwona flaga, to alarm dla służb, że potrzebna jest pomoc medyczna. Gdy natomiast widać niebieską flagę, to oznacza, że potrzeba jedzenia i picia.