Tanie i skuteczne badania profilaktyczne. Dbaj o zdrowie

Narodowy Fundusz Zdrowia finansuje szereg badań profilaktycznych, które są dostępne bez skierowania, a często również bez kolejki. Warto znać te programy:

• Profilaktyka 40 PLUS – osoby po 40. roku życia mogą bezpłatnie wykonać pakiet badań krwi i moczu, pomiar ciśnienia, BMI oraz analizę ryzyka chorób serca i cukrzycy. Wystarczy wypełnić ankietę na Internetowym Koncie Pacjenta (IKP).
• Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia) – kobiety w wieku 25–59 lat mogą raz na 3 lata skorzystać z darmowej cytologii. W przypadku zwiększonego ryzyka – częściej.
• Program profilaktyki raka piersi (mammografia) – dla kobiet w wieku 50–69 lat, raz na 2 lata (lub częściej przy obciążeniu genetycznym).
• Program badań kolonoskopowych – dla osób w wieku 50–65 lat (lub młodszych, jeśli w rodzinie były przypadki raka jelita grubego).
• Szczepienia ochronne – wiele z nich, np. przeciw grypie, COVID-19 czy HPV, jest obecnie refundowanych lub całkowicie darmowych w ramach akcji sezonowych i grup ryzyka.

Niektóre badania kosztują kilkanaście–kilkadziesiąt złotych, a ich wykonanie raz w roku może znacząco zwiększyć szanse na wczesne wykrycie chorób:

• Morfologia krwi – podstawowe badanie ogólne, cena prywatna: ok. 15–25 zł.
• Glukoza na czczo – pozwala ocenić ryzyko cukrzycy (ok. 10–15 zł).
• Lipidogram – sprawdza poziom cholesterolu i trójglicerydów (20–30 zł).
• Badanie ogólne moczu – tanie i bardzo informacyjne (10–15 zł).
• EKG spoczynkowe – szczególnie po 40. roku życia (zwykle do 50 zł).
• Pomiar ciśnienia tętniczego – można wykonać samodzielnie lub w aptece.

Warto także wykonać badanie wzroku i kontrolę u stomatologa przynajmniej raz w roku – wiele gabinetów oferuje przeglądy w atrakcyjnych cenach lub w ramach darmowych akcji profilaktycznych.

• IKP (Internetowe Konto Pacjenta) – tam znajdziesz skierowania, historię leczenia i informacje o dostępnych programach.
• Portale NFZ – regionalne oddziały publikują aktualne programy i listy placówek, które je realizują.
• Dni zdrowia i akcje profilaktyczne – często organizowane w galeriach handlowych, urzędach, szkołach – oferują darmowe badania bez zapisów.

Wczesne wykrycie nadciśnienia, cukrzycy, chorób serca czy nowotworów znacznie zwiększa szanse na pełne wyleczenie. Regularna profilaktyka pozwala uniknąć długotrwałego leczenia i kosztów związanych z powikłaniami. To także większy spokój psychiczny – świadomość, że kontrolujemy swój stan zdrowia.

Nie trzeba wydawać setek złotych, by zadbać o zdrowie. Polska opieka zdrowotna oferuje dziś coraz więcej darmowych, lub niedrogich form profilaktyki. Kluczem jest świadomość, systematyczność i odrobina zaangażowania. Zrób pierwszy krok – zaplanuj badania, zanim pojawią się objawy.