Młodzi ruszają do pracy. Ale wielu pracodawców nie zna tych zasad

Osoby, które nie ukończyły 18 lat, są uważane za małoletnie. W kontekście prawa pracy używa się terminu "młodociany", który odnosi się do osób w wieku od 15 do 18 lat. Eksperci z Job Impulse podkreślają, że zgodnie z polskim prawem, młodociani mogą być zatrudniani na podstawie umowy o pracę, o ile ukończyli szkołę podstawową. Co ważne, nie jest wymagana zgoda rodziców na takie zatrudnienie.

Dla osób od 13. roku życia istnieje możliwość wykonywania pracy na podstawie umowy-zlecenia, ale wymaga to zgody opiekunów oraz inspektora pracy. W przypadku osób poniżej 16 lat, praca jest możliwa tylko w branżach artystycznej, kulturalnej, sportowej lub reklamowej, i to wyłącznie za zgodą rodziców oraz odpowiedniego inspektora pracy.

Młodociani, którzy nie posiadają jeszcze kwalifikacji zawodowych, mogą być zatrudniani jedynie przy tzw. pracach lekkich lub w celu przygotowania zawodowego. Prace te nie mogą zagrażać zdrowiu ani rozwojowi fizycznemu lub psychicznemu młodego człowieka i nie powinny kolidować z jego obowiązkami szkolnymi.

Każda firma zatrudniająca młodocianych musi sporządzić wykaz prac lekkich i uzyskać jego zatwierdzenie przez inspektora pracy. Przykłady takich prac to pomoc biurowa, proste czynności porządkowe czy drobne prace rękodzielnicze. Istnieje również lista prac wzbronionych, których młodociani nie mogą wykonywać, w tym prace wymagające nadmiernego wysiłku czy narażenia na substancje szkodliwe.

W okresie wakacyjnym młodociani mogą pracować dłużej niż w trakcie roku szkolnego. Osoby powyżej 16 lat mogą pracować do 7 godzin dziennie i 35 godzin tygodniowo, podczas gdy młodsi mogą pracować maksymalnie 6 godzin dziennie i 30 godzin tygodniowo. W roku szkolnym wymiar pracy nie może przekraczać 2 godzin dziennie i 12 godzin tygodniowo.

Pracodawcy muszą pamiętać, że młodociani nie mogą pracować w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej. Należy również zapewnić im co najmniej 14 godzin nieprzerwanego odpoczynku w ciągu doby oraz 48 godzin odpoczynku tygodniowego obejmującego niedzielę. Po przepracowaniu 4,5 godziny młodocianemu przysługuje obowiązkowa przerwa trwająca co najmniej 30 minut.

Zatrudnienie młodocianych niezgodnie z przepisami może skutkować grzywną od 1 tys. zł do 30 tys. zł. Eksperci Job Impulse przypominają, że pracodawcy, którzy zawarli z młodocianym umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego i posiadają odpowiednie kwalifikacje do nauki zawodu, mogą ubiegać się o zwrot części kosztów kształcenia. Legalne zatrudnienie to nie tylko kwestia zgodności z przepisami, ale także podstawa bezpiecznego środowiska pracy i szansa na budowanie kultury włączającej, opartej na równości i poszanowaniu praw młodych pracowników.

Źródło: PAP