Niepokojący trend na rynku coraz silniejszy. Ubędzie duża grupa osób

Według raportu Związku Przedsiębiorców i Pracodawców „Każdy talent na wagę złota – inkluzywni w zatrudnianiu”, Polska już teraz odczuwa braki kadrowe, które dotykają 82% małych i średnich przedsiębiorstw, w porównaniu do średniej unijnej wynoszącej 54%. Prognozy Eurostatu wskazują, że w latach 2020-2029 rynek pracy skurczy się o milion pracowników, a w kolejnych dekadach liczba ta będzie rosła.

Z kolei dane z raportów Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) mówią, że do 2035 roku liczba pracowników w Polsce zmniejszy się o 2,1 miliona - największe spadki odnotują takie branże jak edukacja, ochrona zdrowia i przemysł. Emilia Szczukowska, analityczka ZPP, podkreśla, że istnieje niewykorzystany potencjał wśród różnych grup społecznych, który mógłby złagodzić te negatywne trendy. Chodzi m.in. o osoby przewlekle chore, osoby z niepełnosprawnościami, rodzice powracający do pracy po urlopach rodzicielskich oraz osoby powyżej 50. roku życia posiadają ogromny potencjał, który może zostać wykorzystany na rynku pracy. Wsparcie państwa w aktywizacji tych grup jest kluczowe dla złagodzenia skutków niedoboru pracowników.

Dane ZPP pokazują, że aktywność zawodowa matek dzieci w wieku 1-3 lat wynosi 62%, co jest znacznie niższe niż wśród kobiet bezdzietnych. Podobnie, aktywność zawodowa osób powyżej 50. roku życia w Polsce jest niższa niż średnia unijna.

Praca dla osób przewlekle chorych często stanowi formę terapii i daje poczucie bycia potrzebnym. Osoby neuroróżnorodne, takie jak te w spektrum autyzmu, posiadają unikalne kompetencje, które mogą być cenne na rynku pracy. Jednak, jak pokazują badania, choroba często jest powodem odrzucenia kandydatów do pracy.

Raporty wskazują, że istnieje paradoks polegający na tym, że mimo rosnącego niedoboru pracowników, potencjał wielu grup społecznych jest niewykorzystany. ZPP podkreśla, że lepsze wykorzystanie potencjału kobiet na rynku pracy mogłoby zwiększyć PKB Polski o 9%, co przekłada się na prawie 300 miliardów złotych rocznie.

ZPP zauważa, że choć sytuacja powoli się zmienia, to działania państwa w zakresie aktywizacji zawodowej są nadal niewystarczające. Programy takie jak Aktywny Rodzic, które ułatwiają powrót rodziców na rynek pracy, są krokiem w dobrym kierunku, ale brakuje systemowych rozwiązań.

Projekt „Każdy talent na wagę złota – inkluzywni w zatrudnianiu” koncentruje się na potrzebach czterech kluczowych grup pracowników i proponuje konkretne działania mające na celu ich aktywizację. ZPP rekomenduje m.in. elastyczne formy zatrudnienia, indywidualizację wsparcia oraz zachęty finansowe dla firm.

ZPP podkreśla, że inkluzywność na rynku pracy to nie tylko kwestia etyczna, ale także strategiczna odpowiedź na wyzwania demograficzne. Włączenie marginalizowanych grup przynosi korzyści w postaci mniejszej rotacji pracowników, większej lojalności i innowacyjności zespołów. Raport ZPP, opracowany we współpracy z wieloma partnerami, podkreśla konieczność budowy rynku pracy, który jest otwarty i dostępny dla każdego talentu.