Ile dopłat dostaje sąsiad? Jak to sprawdzić?

Chodzi o wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 23 czerwca 2023 r., sygn. akt III OSK 2380/21. To wskazówka dla tych, którzy chcieliby się dowiedzieć, ile dopłat dostaje sąsiad, jak to sprawdzić i jakie dane można ujawnić.

Spór wójta gminy z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (dalej: ARiMR) dotyczył tego, czy dane o płatnościach bezpośrednich to informacja publiczna, a jeśli tak, to w jakim zakresie. W sprawie wójt gminy złożył do ARiMR wniosek o udzielenie informacji publicznej. Konkretnie chciał wiedzieć, czy:

• dla jednej z nieruchomości pobierano płatności bezpośrednie, obszarowe, dodatkowe lub inne przyznawane i wypłacone przez ARiMR lub czy ktokolwiek występował o przyznanie płatności bezpośrednich dla tych gruntów,
•  kto pobierał płatności,
•  ile płatności pobrano.

Prezes ARiMR odmówił udzielenia informacji. Jeśli chodzi o płatności bezpośrednie, to mają one walor informacji publicznej, ale z ograniczeniami. Informacja taka podlega ograniczeniu na podstawie art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Konkretnie chodzi o prywatność osoby fizycznej.

Prezes ARiMR powołał się również na prawo UE. Zgodnie z art. 111 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 publikacja wykazu beneficjentów dopłat przez państwa członkowskie UE obejmuje:

•  imię i nazwisko, jeśli beneficjentem dopłat jest osoba fizyczna,
•  nazwę gminy, na której terenie rolnik ma miejsce zamieszkania lub jest zarejestrowany oraz o ile to możliwe, kod pocztowy lub jego część pozwalającą na identyfikację gminy,
•  kwoty płatności dla każdego środka finansowanego przez fundusze, jakie każdy rolnik otrzymał w danym roku budżetowym,
•  charakter i opis środków finansowanych przez którykolwiek z funduszy ze wskazaniem, z którego z funduszy przyznano płatności.

Jednak wskazany wyżej przepis nie daje podstawy do udostępnienia przez ARiMR kwoty płatności wypłaconej do konkretnie wskazanej działki rolnej. Ponadto usunięcie (zanonimizowanie) danych spowodowałoby, że nie można byłoby zrealizować wniosku wójta. Gmina złożyła na decyzję ARiMR skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Sąd pierwszej instancji ją oddalił. Następnie wójt gminy odwołał się od wyroku wojewódzkiego sądu administracyjnego do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny również oddalił skargę wójta gminy.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego art. 111 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. nie daje podstaw do publikacji kwoty płatności wypłaconej do konkretnej działki. Poza tym w ocenie NSA wójt gminy nie uzasadnił, w jaki sposób ARiMR złamała prawo, odmawiając informacji ze względu na prywatność rolnika.

Jak mogę sprawdzić, ile dopłat dostaje mój sąsiad?

Nie możesz bezpośrednio sprawdzić, ile dopłat dostaje sąsiad, ponieważ dane o płatnościach podlegają ochronie prywatności. Możesz jedynie uzyskać ogólne informacje o płatnościach w danej gminie.

Czy dane o dopłatach są publiczne?

Dane o dopłatach są publiczne, ale z ograniczeniami. Nie wszystkie informacje można ujawniać, ponieważ chronią prywatność osób fizycznych.

Co mogę dowiedzieć się o dopłatach w mojej gminie?

M możesz uzyskać informacje o liczbie beneficjentów oraz ogólne kwoty dopłat w gminie, jednak dane szczegółowe dotyczące konkretnych osób są chronione.

Dlaczego wójt nie uzyskał informacji o dopłatach dla sąsiada?

Wójt nie uzyskał tych informacji, ponieważ ARiMR odmówił ich udostępnienia z powodu ochrony prywatności rolników, a Naczelny Sąd Administracyjny potwierdził tę decyzję.

Jakie prawo unijne dotyczy ujawniania informacji o dopłatach?

Ujawnianie informacji o dopłatach reguluje prawo unijne, w szczególności art. 111 rozporządzenia nr 1306/2013, które umożliwia publikację ogólnych danych o beneficjentach, ale nie o konkretnych płatnościach dla konkretnej działki rolnej.