Jej uroda przyciągała tłumy. Była głosem kobiet PRL-u

Była kobietą, która nie bała się wyzwań ani w życiu, ani na scenie. Jej filmowe kreacje zapadały w pamięć, a prywatne losy mogłyby stać się kanwą niejednego scenariusza

Irena Laskowska/ Andrzej WiernickiIrena Laskowska/ Andrzej Wiernicki
Źródło zdjęć: © Forum
Przez Wieki

Początki kariery teatralnej

Irena Laskowska przyszła na świat 15 marca 1925 roku w Mieżanach na Wileńszczyźnie. Jej rodzina żyła w biedzie, a ojciec, nauczyciel języka polskiego, nie był w stanie zapewnić dzieciom dostatniego życia. Gdy miała zaledwie cztery lata, została oddana pod opiekę zamożnej ciotki mieszkającej w Warszawie.

To właśnie tam zetknęła się po raz pierwszy ze światem sztuki. Jej kuzynki, znane jako Siostry Watrasówny, były tancerkami i wprowadziły małą Irenkę na scenę cyrkową. Wspominała później, że to właśnie wtedy narodziła się jej fascynacja teatrem i występami publicznymi.

Po zakończeniu II wojny światowej Laskowska rozpoczęła naukę w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej (PWST) w Łodzi. Na scenie zadebiutowała już w 1945 roku, jeszcze przed ukończeniem studiów.

Wśród ról, które przyniosły jej największą popularność, wymienić można Marynę w "Weselu" Wyspiańskiego, Panią Monteki w "Romeo i Julii" Szekspira czy Nike Napoleonidów w "Nocy listopadowej" Wyspiańskiego. Występowała także w Teatrze Telewizji i Teatrze Polskiego Radia, a z przedstawieniem "Dziś do ciebie przyjść nie mogę" odwiedziła USA, Kanadę i NRD.

Przełomowy debiut w filmie

Na dużym ekranie zadebiutowała w 1948 roku rolą pielęgniarki Danki w wojennym dramacie "Stalowe serca". Jednak to dopiero dziesięć lat później przyszła rola, która na zawsze wpisała ją w historię polskiego kina. W 1958 roku Tadeusz Konwicki obsadził ją w swoim debiucie reżyserskim "Ostatni dzień lata".

Film ten, zrealizowany za niewielkie pieniądze, stał się sensacją – zdobył Grand Prix na festiwalu w Wenecji i przeszedł do historii jako najtańsza produkcja fabularna polskiego kina. Laskowska stworzyła tam przejmujący portret kobiety dojrzałej, samotnej i nieufnej, która spotyka na plaży młodszego mężczyznę (w tej roli Jan Machulski).

Do dziś scena, w której naga aktorka wychodzi z morza, uważana jest za jedną z najbardziej ikonicznych w dziejach polskiego filmu. Sama Laskowska wielokrotnie podkreślała, że nie była zadowolona ani ze współpracy z reżyserem, ani ze scenariusza, a nagą scenę zgodziła się zagrać tylko pod warunkiem, że Konwicki zniknie z planu podczas zdjęć.

Filmowe i serialowe wcielenia

Choć przez wielu kojarzona była z jedną, przełomową rolą, jej dorobek filmowy jest imponujący. Wystąpiła w ponad 60 filmach, serialach i spektaklach telewizyjnych. Grała zarówno w produkcjach poważnych, jak i komediowych, wcielając się w matki, ciotki, nauczycielki, urzędniczki czy właścicielki dworków.

Wśród najważniejszych tytułów z jej udziałem wymienić należy: "Krzyżacy" (1960), gdzie zagrała księżną Aleksandrę, "Salto" (1965) w roli prowincjonalnej wróżki, "Człowiek z marmuru" (1976), "Polowanie na muchy" (1969), "Wszystko na sprzedaż" (1968), "Godzina W" (1979), "Och, Karol" (1985) czy "Obywatel Piszczyk" (1988). W serialach pojawiała się m.in. w "Czterdziestolatku", "Polskich drogach", "Rzece kłamstwa" i "Maria Curie". Po piętnastoletniej przerwie wróciła na ekrany w 2003 roku jako pani Amelia w "Pornografii" Jana Jakuba Kolskiego.

Relacje, miłości i życie prywatne

Jej życie prywatne nie było wolne od burzliwych wydarzeń i emocjonalnych zawirowań. Laskowska była kobietą, która przyciągała uwagę, zarówno na scenie, jak i poza nią. Podczas pracy nad "Ostatnim dniem lata" stała się obiektem westchnień zarówno Jana Machulskiego, jak i Tadeusza Kownackiego.

Sama przyznawała, że była świadoma swojego uroku i nie przejmowała się tym, że Machulski był żonaty. Ostatecznie jej serce zdobył pisarz Mieczysław Tadeusz Piotrowski, z którym wzięła ślub. Jej młodsi bracia również związali swoje życie z kinem – Jan został cenionym operatorem filmowym, a Jerzy kierownikiem produkcji.

Nagrody i odznaczenia

Za swoje osiągnięcia artystyczne była wielokrotnie nagradzana i wyróżniana. Otrzymała m.in. Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1987), Złoty Krzyż Zasługi (1979), Medal 10-lecia Polski Ludowej (1955), Medal 40-lecia Polski Ludowej (1986) oraz odznakę "Zasłużony Działacz Kultury" (1986). Przez 65 lat była związana ze Związkiem Artystów Scen Polskich, będąc jedną z najbardziej szanowanych postaci tego środowiska.

Irena Laskowska zmarła 6 grudnia 2019 roku w Warszawie, mając 94 lata. Spoczęła na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze B35, rząd 5, grób 7.

Pozostawiła po sobie nie tylko bogaty dorobek artystyczny, ale także wspomnienie osoby o wielkim sercu, poczuciu humoru i silnym kręgosłupie moralnym. Była kobietą, która nie bała się mówić tego, co myśli, i zawsze pozostawała wierna swoim przekonaniom.

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Kilkaset złotych dodatku do wypłaty we wrześniu. Wielu pracowników go dostanie!
Kilkaset złotych dodatku do wypłaty we wrześniu. Wielu pracowników go dostanie!
Borzykowo: Poważny wypadek. Zmarł jeden z poszkodowanych
Borzykowo: Poważny wypadek. Zmarł jeden z poszkodowanych
Sejny: Policjanci zatrzymali poszukiwanego za znęcanie się nad psem
Sejny: Policjanci zatrzymali poszukiwanego za znęcanie się nad psem
75 procent negatywnych opinii: Użytkownicy Steam ostrzegają przed pierwszym dodatkiem do gry Dune: Awakening
75 procent negatywnych opinii: Użytkownicy Steam ostrzegają przed pierwszym dodatkiem do gry Dune: Awakening
600 tysięcy Polaków widziało go w kinach. Niedługo polski hit obejrzysz w domu na Netflix
600 tysięcy Polaków widziało go w kinach. Niedługo polski hit obejrzysz w domu na Netflix
Po rozczarowującym sezonie twórcy Last Epoch wydają poprawki. Ale to śmiejący się boss kradnie całą uwagę
Po rozczarowującym sezonie twórcy Last Epoch wydają poprawki. Ale to śmiejący się boss kradnie całą uwagę
Cyberpunk 2077 z nową aktualizacją. Patch 2.31 "znacząco ulepsza" autopilota i usuwa zabawny błąd z Johnnym Silverhandem
Cyberpunk 2077 z nową aktualizacją. Patch 2.31 "znacząco ulepsza" autopilota i usuwa zabawny błąd z Johnnym Silverhandem
Windows 11 zyskał nowe emoji, ale nie działają we wszystkich aplikacjach
Windows 11 zyskał nowe emoji, ale nie działają we wszystkich aplikacjach
Lubuskie: Sprzedawał pralki i lodówki, których nie miał. Oszust z Allegro zatrzymany
Lubuskie: Sprzedawał pralki i lodówki, których nie miał. Oszust z Allegro zatrzymany
Poczuj smak jesieni. Zrób sok z derenia i przechowuj zapas na zimę
Poczuj smak jesieni. Zrób sok z derenia i przechowuj zapas na zimę
Sieradz: Otwarto laboratorium fizykochemiczne kontroli jakości
Sieradz: Otwarto laboratorium fizykochemiczne kontroli jakości
Kraków: Wielkie wojskowe święto. Będzie wręczenie sztandaru
Kraków: Wielkie wojskowe święto. Będzie wręczenie sztandaru