Złe nawyki (palenie, brak ćwiczeń, etc.) znacznie osłabiają szanse na zdrową starość
Z badań wynika, że palenie i inne używki są powiązane z pogorszeniem stanu zdrowia już u osób w wieku 36 lat. Wpływ ten jest jeszcze większy, gdy złe nawyki utrzymują się przez długi czas, stwierdzają eksperci, których badanie monitorowało zdrowie psychiczne i fizyczne setek osób przez ponad trzy dekady.
Setki dzieci urodzonych w fińskim mieście Jyväskylä w 1959 roku były monitorowane od dzieciństwa do sześćdziesiątki. Uczeni analizowali zdrowie psychiczne i fizyczne uczestników na podstawie danych zebranych z ankiet i badań lekarskich, gdy mieli 27 lat (326 uczestników), a następnie w wieku 36, 42, 50 i 61 lat (206 uczestników).
Zdrowie psychiczne oceniano na podstawie ankiet dotyczących objawów depresji i dobrostanu psychicznego. Zdrowie fizyczne oceniano poprzez stworzenie wskaźnika ryzyka metabolicznego na podstawie ciśnienia krwi, obwodu talii oraz poziomu cukru we krwi, cholesterolu i innych tłuszczów we krwi.
Trzy ryzykowne zachowania były oceniane przy każdej fali badania: palenie papierosów, nadmierne picie alkoholu (zdefiniowane jako spożywanie co najmniej 7 tys. g/875 jednostek alkoholu rocznie w przypadku kobiet i 10 tys. g/1 250 jednostek rocznie w przypadku mężczyzn) oraz brak aktywności fizycznej (ćwiczenia rzadziej niż raz w tygodniu).
Jak się okazało, jeśli dana osoba miała wszystkie trzy niezdrowe nawyki, tj. paliła, piła nadmiernie i była nieaktywna, jej zdrowie psychiczne i fizyczne było gorsze niż u osób bez tych ryzykownych zachowań.
Długotrwała obecność trzech niezdrowych nawyków było jeszcze silniej powiązane ze złym stanem zdrowia - silniejszymi objawami depresji i wyższym ryzykiem metabolicznym.
Brak aktywności fizycznej był szczególnie powiązany ze złym stanem zdrowia fizycznego, palenie wiązało się głównie ze złym stanem zdrowia psychicznego, a nadmierne spożycie alkoholu było powiązane ze spadkiem zarówno zdrowia psychicznego, jak i fizycznego. Co istotne, efekty te były widoczne już u osób po trzydziestce.
- Choroby niezakaźne, takie jak choroby serca i nowotwory, są przyczyną niemal trzech czwartych zgonów na całym świecie. Jednak przestrzegając zdrowego stylu życia, można znacznie zmniejszyć ryzyko zachorowania na te choroby i ograniczyć ryzyko przedwczesnej śmierci - mówi dr Tiia Kekäläinen, współautorka badań.
- Nasze wyniki podkreślają, jak ważne jest, aby jak najwcześniej zwalczać ryzykowne zachowania zdrowotne, takie jak palenie, nadmierne picie alkoholu czy brak aktywności fizycznej, aby zapobiec ich szkodliwym skutkom, które z czasem się kumulują i prowadzą do pogorszenia zdrowia psychicznego i fizycznego w późniejszym życiu - radzi dr Kekäläinen. - Jednak nigdy nie jest za późno, aby zmienić nawyki na zdrowsze. Wprowadzenie zdrowszych nawyków w wieku średnim również przynosi korzyści w starszym wieku - dodaje.
- Nasze wyniki podkreślają, jak ważne jest, aby jak najwcześniej zwalczać ryzykowne zachowania zdrowotne, takie jak palenie, nadmierne picie alkoholu czy brak aktywności fizycznej, aby zapobiec ich szkodliwym skutkom, które z czasem się kumulują i prowadzą do pogorszenia zdrowia psychicznego i fizycznego w późniejszym życiu - radzi dr Kekäläinen. - Jednak nigdy nie jest za późno, aby zmienić nawyki na zdrowsze. Wprowadzenie zdrowszych nawyków w wieku średnim również przynosi korzyści w starszym wieku - dodaje.
Autorzy zauważają, że badanie miało charakter obserwacyjny, więc nie można na jego podstawie stwierdzić, że to ryzykowne zachowania powodowały pogorszenie zdrowia, a nie odwrotnie. Uważają, że relacja ta jest prawdopodobnie dwukierunkowa. Na przykład osoba zestresowana może pić dużo alkoholu, aby sobie poradzić, co może prowadzić do problemów rodzinnych i towarzyskich, pogarszających dobrostan psychiczny.
Na podstawie:
The Effects of Smoking, Drinking and Lack of Exercise are Felt by the Age of 36, New Research Indicates