Zrecyklingowany plastik jest pełny związków toksycznych

Nowe badanie, przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu w Göteborgu i Lipsku, pokazuje, że przetworzony plastik polietylenowy może uwalniać substancje chemiczne do wody, wpływając na układ hormonalny i metabolizm lipidów danio pręgowanego (gatunek słodkowodnej ryby).

Kryzys związany z zanieczyszczeniem plastikiem osiągnął poziom globalny, zagrażając zarówno zdrowiu planety, jak i ludzi. Recykling proponuje się jako jedno z rozwiązań tego kryzysu. Jednakże, ponieważ tworzywa sztuczne zawierają tysiące dodatków chemicznych i innych substancji, które mogą być toksyczne, niebezpieczne substancje mogą trafić do produktów z recyklingu w sposób niekontrolowany.

Wzrost ekspresji genów

W nowym badaniu naukowcy wykorzystali granulki plastiku pochodzące z recyklingu polietylenu z różnych części świata i moczyli je w wodzie przez 48 godzin. Następnie larwy danio były wystawione na działanie tej wody przez pięć dni. Wyniki eksperymentu pokazały zwiększoną ekspresję genów związanych z metabolizmem lipidów, adipogenezą (tworzeniem komórek tłuszczowych) i regulacją hormonalną u larw.

- Tak krótki czas wymywania i ekspozycji jest kolejnym wskaźnikiem ryzyka, jakie stwarzają substancje chemiczne zawarte w tworzywach sztucznych dla organizmów żywych. Zmiany, które zaobserwowaliśmy, pokazują, że ta ekspozycja może wpływać na fizjologię i zdrowie ryb - mówi Azora König Kardgar z Uniwersytetu w Göteborgu.

Poprzednie badania wykazały podobne efekty u ludzi, w tym zagrożenie dla zdrowia reprodukcyjnego i otyłości, wynikające z ekspozycji na toksyczne substancje chemiczne w tworzywach sztucznych. Niektóre dodatki i zanieczyszczenia plastiku są znanymi zaburzaczami hormonalnymi, co może wpływać na płodność, rozwój dzieci, być powiązane z niektórymi nowotworami oraz zaburzeniami metabolicznymi, w tym otyłością i cukrzycą.

- To główna przeszkoda w idei recyklingu plastiku. Nigdy nie mamy pełnej wiedzy o tym, jakie substancje chemiczne znajdą się w przedmiocie wykonanym z przetworzonego plastiku. Istnieje też poważne ryzyko mieszania się substancji chemicznych, co czyni recyklingowany plastik toksycznym - wyjaśnia prof. Bethanie Carney Almroth z Uniwersytetu w Göteborgu.

Oprócz badań nad wpływem plastiku z recyklingu na larwy danio, naukowcy przeprowadzili analizę chemiczną substancji, które przenikały z granulek do wody. Znaleźli wiele różnych związków chemicznych, ale ich skład różnił się w zależności od próbki.

- Zidentyfikowaliśmy typowe dodatki do tworzyw sztucznych, w tym stabilizatory UV i plastyfikatory, jak również substancje, które nie są dodatkami do plastiku, np. pestycydy, leki i biocydy. Substancje te mogły zanieczyścić plastik podczas jego pierwotnego użytkowania, zanim stał się odpadem i został poddany recyklingowi. To kolejny dowód na złożoność przepływu odpadów z tworzyw sztucznych i problem toksycznych zanieczyszczeń w plastiku z recyklingu - mówi Eric Carmona, współautor badań.

Autorzy badania podkreślają, że eksperci i decydenci muszą uwzględnić zapisy o zakazie lub ograniczeniu stosowania niebezpiecznych substancji chemicznych w plastiku oraz o zwiększeniu przejrzystości i raportowania w całym łańcuchu wartości tworzyw sztucznych. Recykling plastiku nie może być bezpieczny i zrównoważony, jeśli nie zostanie rozwiązany problem toksycznych substancji chemicznych.

- To badanie jasno pokazuje potrzebę zajęcia się toksycznymi substancjami chemicznymi w tworzywach i produktach plastikowych na każdym etapie ich cyklu życia - mówi prof. Bethanie Carney Almroth. - Nie możemy bezpiecznie produkować i używać plastiku z recyklingu, jeśli nie możemy monitorować substancji chemicznych na etapach produkcji, użytkowania i utylizacji - dodaje.

Na podstawie:

Recycled plastic can affect hormone systems