Kto zarabia na ziemniakach? UOKiK zbada marże handlowe

Ceny ziemniaków płacone rolnikom są dramatycznie niskie. Natomiast w sklepach konsumenci płacą za ziemniaki nawet 10-krotnie więcej. Zatem kto tak naprawdę zarabia na ziemniakach? Sprawdzi to UOKiK. Bowiem izby rolnicze zawnioskowały o zbadanie sprawy.

Anna Maciejuk

8 października 2025, 16:05

Wielkopolska Izba Rolnicza zawnioskowała o zbadanie przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów przejrzystości łańcucha dostaw i monitorowanie poziomu marż handlowych. Celem powinno być ograniczenie przypadków, w których producenci zmuszeni są do sprzedaży po rażąco niskich cenach, a konsumenci jednocześnie płacą wielokrotnie więcej.

Kryzys na rynku ziemniaków, dramatyczna sytuacja plantatorów

W tym sezonie ceny skupu ziemniaków są wyjątkowo niskie. Przy takich stawkach produkcja ziemniaka staje się nieopłacalna. Bowiem koszty produkcji takie (nawozy, środki ochrony roślin, energia, praca), znacznie przekraczają uzyskiwane przychody plantatorów. W efekcie wielu rolników ma poważne problemy finansowe i staje przed realnym zagrożeniem rezygnacji z produkcji.

Według Wielkopolskiej Izby Rolniczej, obecna sytuacja zagraża opłacalności upraw, a w dłuższej perspektywie może mieć negatywne konsekwencje dla krajowego bezpieczeństwa żywnościowego. Negatywne skutki odczują nie tylko na producentach ziemniaków:

Jeśli sytuacja szybko się nie zmieni, kryzys może się pogłębić i objąć także branżę przetwórczą. Długofalowo ucierpią również konsumenci, którzy — mimo nadwyżki i niskich cen skupu — nie odczuwają żadnych obniżek na poziomie detalicznym.

Ceny ziemniaków płacone rolnikom wynoszą 0,20–0,25 zł/kg. Natomiast w sklepach konsumenci płacą za ziemniaki około 2 zł/kg. To nawet 10-krotnie więcej! Zatem kto tak naprawdę zarabia na ziemniakach? (fot. fot. Anna Maciejuk)

Czytaj również: Import dobija polskie ziemniaki. Plantatorzy żądają podjęcia działań

Ceny w sklepach 10-krotnie wyższe od stawek producenta – ktoś zarabia na ziemniakach…

Jak informuje prezes WIR Mieczysław Łuczak, wysokie plony oraz zwiększona powierzchnia upraw ziemniaków w tym roku doprowadziły do nadprodukcji — zarówno na rynku krajowym, jak i europejskim. W efekcie ceny skupu drastycznie spadły. Ściśle mówiąc, w krajowych zagłębiach produkcji ziemniaków hurtowe stawki wynoszą zaledwie 0,20–0,25 zł/kg. To nawet czterokrotnie mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku.

W takiej sytuacji należałoby się spodziewać, że zgodnie z zasadami rynku spadną również ceny w handlu detalicznym. Mogłoby to pobudzić popyt, co z kolei wsparłoby redukcję nadwyżki produkcyjnej. Tymczasem ceny ziemniaków w sklepach pozostają wysokie. Aktualnie wynoszą około 2 zł/kg. Czyli są dziesięciokrotnie wyższe od stawek, które otrzymuje plantator. Zatem kto tak naprawdę zarabia na ziemniakach?

Tak znacząca różnica sugeruje, że rynek funkcjonuje w sposób niekorzystny dla rolników. Brak przejrzystości w łańcuchu dostaw, znaczna siła negocjacyjna sieci handlowych oraz niska elastyczność cen detalicznych sprawiają, że korzyści z niższych cen skupu nie są przekazywane konsumentom. W konsekwencji rolnicy ponoszą straty, a konsumenci nadal płacą standardowo wyższe ceny — czytamy w najnowszym komunikacie WIR.

Kto zarabia na ziemniakach? Rolnicy wnioskują o zbadania sprawy

W związku z tym, w dniu 6 października br. Wielkopolska Izba Rolnicza wystąpiła poprzez Krajową Radę Izb Rolniczych do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Mianowicie złożono wniosek o zbadanie przejrzystości łańcucha dostaw i monitorowanie poziomu marż handlowych. Bowiem przypadki, w których producenci zmuszeni są do sprzedaży ziemniaków po rażąco niskich cenach, a konsumenci jednocześnie płacą wielokrotnie więcej są po prostu nieuczciwe. Wydaje się to łamaniem zasad uczciwego handlu.

Wniosek do UOKiK złożył również minister rolnictwa Stefan Krajewski. Zwrócił się on do tej jednostki o zbadanie czy przy zakupie ziemniaków i innych warzyw, zwłaszcza przez sieci handlowe, nie dochodzi do zmowy cenowej.

To prawda, że różnice cenowe pomiędzy skupem a sprzedażą detaliczną są bardzo duże. W związku z tym oraz w związku z docierającymi do nas sygnałami o podejrzeniach zmów cenowych, skierowałem pismo do Prezesa UOKiK z prośbą o zbadanie, czy dochodzi do takich praktyk — poinformował Stefan Krajewski.

Minister reaguje na kryzys na rynku warzyw. UOKiK zbada sprawę

Apel do konsumentów: kupujcie polskie ziemniaki!

W związku z trudną sytuacją na krajowym rynku ziemniaka, izby rolnicze nagłaśniają temat w ogólnopolskich mediach. Apelują do służb państwowych o wzmocnienie kontroli oznakowania kraju pochodzenia ziemniaków w sieciach handlowych. A także do konsumentów — aby wybierali polskie ziemniaki zamiast zagranicznych.

Apelowaliśmy także do konsumentów, aby podczas zakupów zwracali uwagę na oznakowanie i wybierali polskie warzywa i owoce. Na profilach izbowych na portalu Facebook cały czas zachęcamy do kupowania bezpośrednio od polskich rolników, ogrodników i sadowników, do skracania łańcuchów dostaw i wspierania polskiej gospodarki — podkreśla WIR.

Dodatkowo izba zaapelowała o pilną interwencję do resortu rolnictwa oraz wdrożenie realnych instrumentów wsparcia finansowego. Takich, które pozwolą przetrwać plantatorom trudny sezon i zapewnią ciągłość krajowej produkcji tej cennej i ważnej uprawy, jaką są ziemniaki.

Źródło: www.wir.org.pl

Czytaj również: Dramat na rynku ziemniaków. Rolnicy apelują o wsparcie

Źródło artykułu: agrofakt.pl