Przetrwanie jako usługa premium. Rynek surwiwalowy wchodzi na salony

Jeszcze kilka lat temu temat surwiwalu kojarzył się głównie z bushcraftem, leśnymi wyprawami, militariami i nieliczną grupą entuzjastów. Wszystko zmieniło się po lutym 2022 roku. Inwazja Rosji na Ukrainę była dla wielu Polaków momentem przełomowym. Masowe wykupywanie żywności z długim terminem ważności, zakup agregatów prądotwórczych, kuchenek gazowych, filtrów do wody czy apteczek taktycznych to zjawisko, które trwało tygodniami, a dla niektórych stało się początkiem trwałej zmiany stylu życia.

Nie bez znaczenia są również kolejne kryzysy: energetyczny, pandemiczny, inflacyjny, a także coraz głośniejsze rozmowy o możliwej konieczności mobilizacji czy ataku hybrydowym. Wielu Polaków, zarówno w miastach, jak i na prowincji, zadaje sobie dziś pytania, które wcześniej wydawały się abstrakcyjne: „Czy mam zapas wody na kilka dni?”, „Czy potrafię rozpalić ogień bez zapałek?” lub „Czy dam radę zabezpieczyć rodzinę bez dostępu do Internetu lub prądu?”.

Jak podają przedstawiciele branży outdoorowej i militarnej, od 2022 roku notują systematyczne wzrosty sprzedaży w kategoriach takich jak: zestawy surwiwalowe, produkty liofilizowane, noże taktyczne, latarki czołowe, powerbanki solarne, multitoole, apteczki wojskowe czy przenośne filtry do wody. Popularnością cieszą się również książki i poradniki na temat przetrwania w warunkach miejskich i leśnych.

– Wcześniej nasze bestsellery to były scyzoryki i kompasy. Teraz klienci pytają o taktyczne zestawy na wypadek wojny, o kursy strzeleckie i szkolenia z pierwszej pomocy – pisze na forum internetowym właściciel sklepu militarnego.

Zjawisko potwierdzają dane z platform e-commerce. Według analizy Ceneo, wyszukiwanie haseł takich jak „survival kit”, „zapas żywności” czy „radio bez prądu” wzrosło kilkukrotnie w czasie eskalacji napięć międzynarodowych.

Jednym z najbardziej pożądanych produktów w ostatnich miesiącach są gotowe plecaki surwiwalowe, czyli tzw. BOB-y (ang. bug-out bags) – pakowane zestawy na sytuacje awaryjne. Ich ceny wahają się od około 400 zł za podstawowe modele po nawet 2500 zł za wersje taktyczne, wojskowe lub rozbudowane o elektronikę i zapasy. W standardowym plecaku znajduje się m.in. zapas żywności liofilizowanej i wody, latarka, nóż, multitool, koc termiczny, apteczka, zapalniczka lub krzesiwo, mapa, dokumenty awaryjne, rękawice robocze, maska przeciwpyłowa, a często także powerbank i radio na korbkę. Wersje premium zawierają także filtry do wody, ładowarki solarne, środki higieniczne, a nawet… minipanele fotowoltaiczne.

Drugą nogą rosnącego rynku są szkolenia surwiwalowe – nie tylko dla pasjonatów, ale dla rodzin z dziećmi, kobiet, seniorów, a nawet pracowników korporacji. Firmy oferujące kursy uczą m.in. jak zdobyć wodę w terenie, zbudować schronienie, udzielić pierwszej pomocy w warunkach wojennych czy jak przetrwać blackout i chaos informacyjny.

Coraz więcej szkółek i firm oferuje kursy weekendowe, obozy tematyczne i warsztaty miejskie, których celem jest nauczenie podstaw samowystarczalności. Popularne stają się też szkolenia prowadzone przez byłych wojskowych, ratowników medycznych i instruktorów SERE (Survival, Evasion, Resistance, Escape – przetrwanie, unikanie, opór, ucieczka).

– Kiedyś śmiali się z nas, dziś mamy kolejki chętnych. Dla wielu to forma psychicznego zabezpieczenia – uczysz się, jak przetrwać, żeby mniej się bać – twierdzi instruktor przetrwania i ratownik KPP (Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy).

Boom na surwiwal napędza również innowacyjne przedsięwzięcia. Pojawiły się polskie startupy oferujące:

• subskrypcyjne pakiety „na kryzys” (zapasów jedzenia, medykamentów i filtrów),
• aplikacje przypominające o przeglądzie zapasów i wymianie baterii,
• mapy offline z punktami zbiorowej ewakuacji,
• systemy szybkiej komunikacji awaryjnej na wypadek blackoutu.

Ciekawym kierunkiem jest rozwój firm specjalizujących się w budowie „bug-out location” – miejsc ewakuacyjnych poza miastem, np. w domkach letniskowych, wyposażonych w systemy solarne, studnie głębinowe i schrony. Koszt przygotowania takiego miejsca może wynosić od kilkudziesięciu do nawet kilkuset tysięcy złotych.

Wzrost zainteresowania surwiwalem dostrzegają także samorządy, które coraz częściej organizują szkolenia z zakresu pierwszej pomocy, ewakuacji czy przygotowania domu na blackout. Współpracują przy tym z organizacjami pozarządowymi i grupami ratowniczymi. Powstają też lokalne inicjatywy edukacyjne – tzw. „społeczne punkty gotowości”.

Równocześnie na forach i w mediach społecznościowych tworzą się sieci wymiany wiedzy i doświadczeń, w których użytkownicy dzielą się planami ewakuacyjnymi, listami zapasów czy recenzjami sprzętu. Znika tabu – przygotowywanie się na kryzys staje się nie tylko akceptowalne, ale wręcz rozsądne.

Wszystko wskazuje na to, że rynek surwiwalowy w Polsce nie tylko utrzyma tempo wzrostu, ale może się jeszcze bardziej sprofesjonalizować. Sprzyjają temu:

• niestabilność geopolityczna,
• wzrost liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych,
• rosnąca nieufność do państwowych systemów wsparcia w kryzysie,
• moda na minimalizm oraz samowystarczalność.

Eksperci szacują, że w najbliższych 3–5 latach wartość polskiego rynku surwiwalowego może się podwoić. Ale to już nie tylko biznes – to społeczny fenomen zmieniający nasze myślenie o bezpieczeństwie, niezależności i gotowości na nieprzewidywalne.

Branża surwiwalowa w Polsce dynamicznie się rozwija, wychodząc z cienia jako realna gałąź rynku konsumenckiego. Dla producentów, szkoleniowców i inwestorów to czas dużych możliwości. Ale dla samych Polaków to przede wszystkim moment refleksji: czy jesteśmy gotowi na scenariusz, którego nikt nie chce, ale który nie jest już fikcją? W świecie, gdzie pewność jutra stała się luksusem, gotowość może być najcenniejszym zasobem.

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Strefę Biznesu codziennie. Obserwuj StrefaBiznesu.pl!