Jak przebiegają prace na gołanieckim zamku? Kiedy będzie można odwiedzić zabytek?

- W przerwie wydarzenia odbył się autokarowy objazd po Gołańczy, podczas którego Zastępca Burmistrza – Sławomir Maciaszek zaprezentował gościom najciekawsze zabytki naszego miasta. Kronikarze mieli okazję zobaczyć m.in. kościół pw. św. Wawrzyńca, gołaniecki Rynek, a także odwiedzili rewitalizowany zamek w Gołańczy – perłę naszej lokalnej historii. Przybliżył on także historię miasta, zamku oraz opowiedział o trwających pracach konserwatorskich i planach dalszego zagospodarowania obiektu.

Wpis na Facebooku Miasta i Gminy Gołańcz z dnia 6 kwietnia 2025 roku.

- Na prośbę Zarządu WUTW oraz Muzeum Regionalnego w Wągrowcu, Sławomir Maciaszek - Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Gołańcz – przedstawił gościom historię Ziemi Gołanieckiej i samego miasta, opowiadając również o jego najważniejszych zabytkach. Szczególną uwagę poświęcił rewitalizowanemu zamkowi w Gołańczy, który został zaprezentowany uczestnikom wycieczki z zewnątrz.

Informacja zamieszczona na tym samym profilu 6 maja 2025 roku.

Średniowieczny kasztelański zamek stojący nad brzegiem jeziora Smolary w Gołańczy jest jednym z najważniejszych zabytków nie tylko gminy Gołańcz, ale i całego powiatu wągrowieckiego a nawet i całej Północnej Wielkopolski.

Rewitalizowany zamek w ostatnim czasie staje się celem wizyt grup odwiedzających Gołańcz. I choć są to zazwyczaj delegacje organizacji, które goszczone są przez władze gminy nasuwa się pytanie: Kiedy zwykli mieszkańcy będą mogli zwiedzić zrewitalizowany obiekt oraz na jaki etapie są parce?

Udało nam się uzyskać zgodę na wejście na teren gołanieckiego zamku i w towarzystwie burmistrza miasta i gminy Gołańcz Roberta Torza i jego zastępcy Sławomira Maciaszka odbyć krótki spacer po zewnętrznej jak i wewnętrznej części obiektu.

Pierwsze w oczy rzuciły się sprzęty i materiały budowlane znajdujące się na placu przed zamkiem. Brama prowadząca do budowli nadal nie ukończona okryta jest jest siatką zabezpieczającą, a przy ścianach ustawione są wciąż rusztowania.

W dniu naszej wizyty 12 maja trudno było zauważyć pracowników budowlanych na zewnątrz budynku, bowiem tego dnia cała ekipa przeniosła się do wnętrza zabytku.

Weszliśmy wraz przedstawicielami gołanieckiego urzędu wyposażeni w kaski ochronne weszliśmy do wnętrza kasztelańskiej twierdzy, gdzie dało się zauważyć i usłyszeć trwające prace rewitalizacyjne.

Pierwszym przystankiem było miejsce powstającej windy, która będzie służyła odwiedzającym w dostaniu się na wyższe piętra. W wnętrzu dawnej kasztelańskiej siedziby znajduje się aż pięć kondygnacji.

Nie chcąc przeszkadzać pracownikom budowlanym, którzy przemieszczali się po górnych częściach zamku, postanowiliśmy się udać się do pomieszczeń znajdujących się na niższych poziomach.

Przebywając w remontowanych pomieszczeniach, można było dostrzec poczynione zmiany. Na ścianach widoczne były oryginalne cegły oraz fragmenty ścian, które musiały zostać uzupełnione.

W całym zamku wymienione zostały już okna. Ciekawym aspektem jest to, że na każdym piętrze witraże mają inny wzór. W piwniczce w której przebywaliśmy wstawione zostały też nowe drzwi zaprojektowane tak, aby jak najlepiej oddawać dawny charakter miejsca.

Podczas oprowadzania Robert Torz i Sławomir Maciaszek objaśniali przyszłe przeznaczenie każdego z odwiedzanych pomieszczeń.

Przebywając na zewnątrz najbardziej w oczy rzucają się zrekonstruowane mury oraz brama. Wciąż trwają prace przy baszcie, która ma stać się punktem widokowym na okolice budowli.

Największe zmiany w otoczeniu zamku zaszły na początku tego roku. Krajobraz otaczający zamek kasztelański w Gołańczy zmienił się wraz z dniem 24 lutego. Ścięte zostały topole znajdujące się tuż przy murach zabytku. Drzewa zostały wycięte ze względów bezpieczeństwa.

Aby zrekompensować straty związane z usunięciem drzew, wkrótce w ich miejsce nasadzone zostaną nowe rośliny. Będą to rodzime gatunki drzew i krzewów, w większej ilości, które stworzą nowe, naturalne i harmonijne otoczenie dla tej zabytkowej budowli.

- Nawet gdybyśmy posiali świeżą trawę, to została by zniszczona. Z nasadzeniami musimy poczekać aż pracę zakończy ciężki sprzęt. - przyznał Sławomir Maciaszek.

Spacerując wokół zamku, można też dostrzec gotowe już fundamenty nad którym wzniesiona zostanie wiata. W kolejnym etapie prac zewnętrznych ułożona zostanie nowa kostka brukowa.

Wyjście na zewnątrz stało się też przyczynkiem do wszczęcia dyskusji nad dawną zamkową fosą. Akwen otaczający kasztelańską twierdzę przez lata zarósł. Włodarz gminy Gołańcz przyznał, że temat fosy powróci wkrótce po oddaniu zamku do użytku.

Pytanie o zakończenie prac rewitalizacyjnych i otwarcie zamku dla mieszkańców oraz turystów było najistotniejszym jakie padło podczas wizyty w zabytkowych murach.

- Odbiór techniczny palowany jest na sierpień. We wrześniu ma odbyć się piknik rycerski na otwarcie zamku - powiedział burmistrz Robert Torz.

Nieco wcześniej, bo już w czerwcu ma odbyć się tradycyjna gołaniecka Kasztelanka.

Rewitalizacja kasztelańskiego zamku w Gołańczy trwa od blisko 4 lata. Nie obyło się bez komplikacji wynikających ze zmiany wykonawcy robót czy źródłem finansowania. Początkowo inwestycja była współfinansowana ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego, po czym fundusze zostały pozyskane z Rządowego Funduszu Polski Ład.

Z wyliczeń Urzędu Miasta i Gminy Gołańcz wynika, że całkowite koszty rewitalizacji zamku wyniosły 16 342 868,99 zł. Wkład własny gminy to 5 230 496,59 zł.

Kasztelański zamek z końca XIV wieku jest nie tylko symbolem Gołańczy - widnieje w godle gminy, ale też zabytkiem unikatowym na skalę całej Północnej Wielkopolski. Otwarcie kasztelańskiej siedziby ożywi nie tylko życie kulturalne mieszkańców jak i ruch turystyczny w całej okolicy.

- Gołaniecki zamek to z pewnością jeden z cenniejszych zabytków w powiecie wągrowieckim czy najcenniejszym to już kwestia niezwykle subiektywna, której rozstrzygnąć tu nie sposób. Ważnym jest jednak aby powiedzieć to wyraźnie, iż mamy do czynienia z budowlą oryginalną zachowaną do poziomu gzymsu najwyższej kondygnacji, a tym samym będącą najstarszym przetrwałym w takiej skali świeckim budynkiem na terenie Wielkopolski. O potędze fundatora jak i skali przedsięwzięcia niech świadczy fakt, iż gołaniecka wieża mieszkalna, w momencie wznoszenia mogła równać się z królewską wieżą w Kole, której budowę rozpoczął Kazimierz Wielki po 1365 roku – profesor UAM dr hab. Artur Różański.

Mieszkańcom Gołańczy i turystom pozostaje czekać na otwarcie zamku i ponowne wypełnienie jego murów życiem.