ARiMR zabrała się za sprawdzanie rolników. Na szali dopłaty bezpośrednie

Nabór o dopłaty bezpośrednie zakończył się w lipcu, jesienią tego roku będą wypłacane zaliczki, w następnym etapie płatności końcowe. Zanim jednak pieniądze trafią na konto, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa mówi "sprawdzam".

ARiMR przypomina, że w aplikacji eWniosekPlus można sprawdzić na mapie, czy niezgodności dotyczą naszej działki. Pierwszy monitoring satelitarny zgłoszonych roślin wykazał, że część deklaracji nie pokrywa się z tym, co w polu.

Oznaczenie czerwone wskazuje, że roślina nie została rozpoznana, w niektórych przypadkach może to być brak prowadzenia produkcji rolniczej. Na żółto widnieje wykrycie innej uprawy niż ta zadeklarowana. Jak rolnik może odnieść się do komunikatów? Tu wymagane są zdjęcia geotagowane, na których widnieje cała uprawa, łan, szczególne cechy lub rżysko.

- Nieprzesłanie dokumentacji fotograficznej może mieć wpływ na proces kontroli administracyjnej - zakwalifikowanie do grupy płatności czy ekoschematu - czytamy w komunikacie.

Termin potwierdzenia stanu faktycznego bądź zmiany deklaracji mija 15 września 2025 r.

W ramach kontroli wypełnionych wniosków inspektorzy Agencji mogą wykorzystać dwie metody - bezpośrednią w terenie lub "FOTO". Dobór beneficjentów może być losowy, zapowiedziany lub oparty o nieprawidłowości z poprzednich lat. Kluczowa jest forma wsparcia, o jaką złożono wniosek.

Liczba kontroli w regionach zależy od liczby złożonych wniosków. Najczęściej realizują je pracownicy ARiMR, na ich zlecenie mogą jednak być to zewnętrzni wykonawcy. Każdy z nich posiada imienne upoważnienie do przeprowadzenia czynności, na prośbę rolnika może zostać ono okazane. Niezapowiedziane kontrole najczęściej dotyczą warunków i wymogów, te zapowiedziane opierają się na dokumentacji, którą rolnik musi przedstawić.

W ramach terenowej inspekcji przeprowadza się wywiad i pomiary, w odniesieniu do gruntów, jakie wskazano przy ubieganiu się o dopłaty. Konieczne może być pozyskanie dokumentów np. w zakresie realizacji ekoschematów zadeklarowanych w kampanii. Zarówno pracownicy ARiMR, jak i firm wykonawczych, mogą skontaktować się z rolnikami w celu wglądu.

Z kolei kontrola "FOTO" opiera się na ortofotomapie, czyli cyfrowym odwzorowaniu terenu na bazie zdjęć lotniczych i satelitarnych. Tu kontrole dobierane są losowo i na podstawie analizy ryzyka. Obszar FOTO obejmuje jedną lub maksymalnie kilka gmin, tam kontroli poddawane są gospodarstwa, które posiadają wszystkie działki na tym obszarze.

Wykrycie nieprawidłowości w zakresie ubiegania się o dopłaty bezpośrednie może skutkować pomniejszeniem płatności, odmową, w skrajnych przypadkach nawet sankcjami i całkowitym wyłączeniu z pomocy. W zależności od rodzaju uchybienia pomniejszenie zaczyna się od 1 proc., najczęściej dotyczy to błędu w określeniu powierzchni, niespełnienia norm czy niezgłoszenia upraw.