Branża turystyczna z mierzei odetchnęła z ulgą. Badania choroby Zalewu Wiślanego

Badania próbek ryb i wody z Zalewu Wiślanego, przeprowadzone w Państwowym Instytucie Weterynaryjnym Państwowym Instytucie Badawczym w Puławach nie wykazały zanieczyszczeń toksykologicznych.

- Obecnie nie stwierdza się przeciwwskazań do spożycia ryb poławianych w Zalewie Wiślanym – czytamy w komunikacie opublikowanym przez służby województwa pomorskiego i warmińsko-mazurskiego.

Przypomnijmy, próbki mięsa ryb i wody z Zalewu Wiślanego zostały pobrane w połowie maja, gdy do szpitali trafili mieszkańcy powiatu nowodworskiego – mieszkańcy Mierzei Wiślanej (rybacy oraz członkowie ich rodzin).

Objawy kliniczne były niepokojące - obejmowały bóle mięśni, ciemne zabarwienie moczu oraz cechy niewydolności nerek. Co istotne, objawy wystąpiły w ciągu kilkudziesięciu godzin po spożyciu znacznych ilości (np. trzech półkilogramowych porcji) dużych okazów węgorza i flądry, złowionych w Zalewie Wiślanym.

Stwierdzono u nich chorobę Zalewu Wiślanego, zwaną też chorobą Haff. Jej przyczyny nie są precyzyjnie określone, choć wiele wskazuje na toksyny (palytoksyny), którymi nasycone są ryby, zwłaszcza gatunków dennych, bytujących i żerujących przy dnie – węgorza, flądry czy miętusa.

Hospitalizacje były krótkie – objawy ustąpiły, a żaden z pacjentów nie wymagał dializy, nie wystąpiły powikłania.

Służby weterynaryjne i sanitarne wydały wówczas ostrzeżenie dotyczące spożywania dwóch gatunków ryb z Zalewu Wiślanego – flądry i węgorza (sugerowano spożycie w ograniczonych ilościach).

- Próbki nie wykazały niezgodności z przepisami prawa żywnościowego w zakresie zanieczyszczeń toksykologicznych, takich jak pozostałości pestycydów, produktów leczniczych, metali szkodliwych dla zdrowia, dioksyn, polichlorowanych bifenyli, mikotoksyn, amin biogennych i biotoksyn skorupiaków morskich – brzmi komunikat.

- Mając na uwadze powyższe wyniki badań oraz fakt, że od 20 maja nie wystąpiły kolejne przypadki zachorowań, dochodzenie epidemiologiczne zostaje zamknięte – zaznaczają służby.

Niemniej wojewoda pomorska oraz wojewoda warmińsko-mazurski we współpracy z głównym inspektorem sanitarnym i podległymi jednostkami kontynuują prewencyjne monitorowanie sytuacji zdrowotnej pod kątem występowania choroby Haff.

Zaznaczmy, choroba Zalewu Wiślanego jest znana od stu lat, zachorowania występują rzadko. Chorobę opisano po raz pierwszy w 1924 roku u osób przebywających w północnej części wybrzeża Zalewu Wiślanego (to dziś m.in. tereny powiatu nowodworskiego, na którego terenie doszło ostatnio do przypadków zatrucia).

Najczęściej z wystąpieniem choroby wiązany jest węgorz, flądra, miętus.  Objawy choroby zależne są od dawki przyjętej toksyny i indywidualnej podatności. Obserwowane przypadki zachorowań wystąpiły po spożyciu dużej ilości ryb w krótkim czasie.

- Objawy choroby, takie jak silne bóle mięśni i ciemne zabarwienie moczu, pojawiają się krótko po spożyciu znacznej ilości ryb, często ustępują samoistnie lub po nawodnieniu pacjenta w warunkach szpitalnych, w rzadkich sytuacjach występuje ostra niewydolność nerek wymagająca dializ - tłumaczył dyrektor wydziału zdrowia w PUW dr Jerzy Karpiński.

Przypomnijmy, jak tłumaczyła Aneta Bardon z gdańskiego Sanepidu, choć choroba Zalewu Wiślanego znana medycynie od 100 lat, nie ma przypisanego kodu ICD-10 Światowej Organizacji Zdrowia (klasyfikacja zawiera kompletne spektrum stanów chorobowych) i nie jest powszechnie opisywana w podręcznikach, to lekarze zidentyfikowali związek między objawami pacjentów a przypadkami znanymi z lat 30. XX wieku, kiedy to odnotowano kilkaset zachorowań po spożyciu ryb z Zalewu Wiślanego.

Dla rybaków z Zalewu Wiślanego przypadki choroby Haff i późniejsze ostrzeżenia służb, w dodatku tuż przed sezonem, stanowiły niepokojący znak zapytania. Mimo nawet tego, że zalecenie wydano na krótki czasu i tylko dla dwóch gatunków ryb.

- Co będzie, jeśli te badania wypadną źle? I nie będziemy mogli poławiać węgorza? To dla tej ryby przyjeżdża do nas wielu turystów. Nie wyobrażają sobie urlopu na Mierzei Wiślanej bez np. wędzonego węgorza. Stracilibyśmy ważne źródło dochodu – mówili w maju rybacy.

Swoich obaw nie kryli właściciele rybnych barów z mierzei. Teraz odetchnęli z ulgą.

- Dobrze, że to się skończyło. Ta sprawa nie była aż tak poważna, ale mogła wpłynąć na nasz obraz w oczach turystów – mówią po niedawnym komunikacie służb.