Jak kontakt wzrokowy pomaga budować porozumienie i więzi społeczne?

Zespół badawczy z Laboratorium HAVIC na Uniwersytecie Flinders poprosił 137 uczestników o wykonanie zadania budowania z klocków wraz z wirtualnym partnerem.

Odkryto, że najskuteczniejszym sposobem sygnalizowania prośby było zastosowanie określonej sekwencji spojrzeń: najpierw spojrzenie na obiekt, następnie nawiązanie kontaktu wzrokowego z partnerem, a potem ponowne spojrzenie na ten sam obiekt. To właśnie ta kolejność i czas spojrzeń sprawiały, że ludzie najczęściej odbierali to jako prośbę o pomoc.

Identyfikacja takich kluczowych wzorców w kontakcie wzrokowym dostarcza nowego wglądu w to, jak przetwarzamy sygnały społeczne w bezpośrednich interakcjach, co może utorować drogę do bardziej "ludzkich" technologii.

- Odkryliśmy, że to nie tylko częstotliwość spojrzeń ani fakt, czy ktoś patrzy na ciebie jako ostatni w sekwencji ruchów gałek ocznych, ale kontekst tych ruchów decyduje o tym, czy zachowanie zostanie uznane za komunikacyjne i istotne - mówi dr Nathana Caruana, współautorka badań.

- Co ciekawe, ludzie reagowali tak samo, niezależnie od tego, czy obserwowali takie zachowanie u człowieka, czy u robota - wskazuje dr Caruana. - Nasze odkrycia pomagają rozszyfrować jedno z najbardziej instynktownych ludzkich zachowań i pokazują, jak może ono pomóc w budowaniu lepszych relacji: czy to z człowiekiem, robotem, czy osobą, która komunikuje się w inny sposób - dodaje.

- To potwierdza wcześniejsze badania, z których wynika, że ludzki mózg jest ogólnie wyczulony na informacje społeczne i że jesteśmy naturalnie przygotowani, by skutecznie komunikować się i rozumieć roboty oraz wirtualnych agentów, jeśli tylko prezentują znane nam z codziennych interakcji niewerbalne gesty - wyjaśnia dr Caruana.

Autorzy badania podkreślają, że ich wyniki mogą bezpośrednio wpłynąć na sposób projektowania robotów społecznych i wirtualnych asystentów, które coraz częściej pojawiają się w szkołach, miejscach pracy i domach; jednak znaczenie tego odkrycia wykracza poza świat technologii.

- Zrozumienie, jak działa kontakt wzrokowy, może usprawnić szkolenia z zakresu komunikacji niewerbalnej w sytuacjach wymagających szybkiego działania - takich jak sport, wojsko czy hałaśliwe środowiska pracy - mówi dr Caruana. - Może to również wspierać osoby, które silnie polegają na wskazówkach wizualnych, takie jak osoby niesłyszące czy autystyczne - dodaje.

Na podstawie:

The temporal context of eye contact influences perceptions of communicative intent