Kraków: XIX-wieczny park w Bieżanowie idzie wreszcie do remontu. Miejsce nie straci historycznego charakteru

Park otaczający Dwór Czeczów w dzielnicy Bieżanów-Prokocim - przy ul. Popiełuszki, w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła parafialnego, Szkoły Podstawowej nr 124 oraz KS Bieżanowianka - jest w stanie wręcz katastrofalnym.

Sam dwór, będący obecnie siedzibą Centrum Kultury Podgórza, odnowiono w ramach obchodów 750-lecia lokacji Krakowa (w 2007 roku), jednak prace remontowe nie objęły wtedy otoczenia historycznej posiadłości.

O rewitalizację enklawy zieleni, liczącej około pięć hektarów, mieszkańcy upominali się od lat, m.in. poprzez projekty zgłaszane do krakowskiego budżetu obywatelskiego (były one odrzucane na etapie weryfikacji merytorycznej, z argumentacją, że miasto przygotowuje się już do realizacji tej inwestycji). Mieszkańcy dopytywali licznie o tę kwestię również podczas spotkania z prezydentem Aleksandrem Miszalskim, które zorganizowano w Bieżanowie w ramach "Ławki dialogu" jesienią 2024 roku.

Wszystko wskazuje, że wyczekiwana inwestycja wreszcie ruszy. Jeśli nie będzie kłopotów z rozstrzygnięciem przetargu, rozpoczęcia rewitalizacji zabytkowego parku można spodziewać się na przełomie 2025 i 2026 roku. Czas trwania inwestycji określono na 550 dni (od podpisania umowy), a więc do drugiego/trzeciego kwartału 2027 roku.

Rewitalizacja, prowadzona pod pieczą Zarządu Zielni Miejskiej w Krakowie, nie zniszczy historycznego charakteru przestrzeni przy XIX-wiecznym dworze Czeczów.

- Celem inwestycji jest przywrócenie pełnej funkcjonalności tego miejsca i nadanie mu nowych walorów rekreacyjnych, przy zachowaniu historycznego charakteru przestrzeni. Wszystkie nowe elementy zostaną utrzymane w stonowanej, naturalnej kolorystyce, harmonizującej z zabytkową przestrzenią. Istniejąca zieleń zostanie uporządkowana, a jej kompozycja wzbogacona o nowe nasadzenia. W parku pojawią się dodatkowe drzewa, krzewy, byliny oraz łąki kwietne - zaznaczają krakowscy urzędnicy.

Prace przewidziane w parku przy ul. ks. Popiełuszki obejmą m.in.:

• budowę i przebudowę alejek parkowych
• wykonanie schodów terenowych, oświetlenia i nowego ogrodzenia
• budowę placu zabaw (u podnóża skarpy we wschodniej części parku)
• wyznaczenie ścieżki przyrodniczej
• montaż małej architektury (ławek, stołów piknikowych, tablic informacyjnych itp.)

- Łączny koszt inwestycji to ok. 7,5 mln zł. Zakres podstawowy, na który planowane jest przeznaczenie 4,1 mln zł, to m.in. roboty rozbiórkowe, budowę alejek parkowych, schodów terenowych, ogrodzenia, oświetlenia oraz montaż elementów małej architektury. Przewidziano ponadto możliwość realizacji dodatkowych robót budowlanych, gospodarki drzewostanem czy nasadzenia zieleni wraz z ich pielęgnacją - podaje Urząd Miasta Krakowa.

Dawna wieś Bieżanów, na terenie której leży Dwór Czeczów, to miejsce o wielowiekowej historii. Pierwsze wzmianki o Bieżanowie, określanym wtedy mianem Besanouno, pochodzą z 1212 roku. Co ciekawe, nazwa ta pochodzi od słowa Bieżan, oznaczającego w języku staropolskim zbiega.

Zachowane materiały historyczne potwierdzają funkcjonowanie w Bieżanowie zespołu dworsko-parkowego co najmniej od XIII wieku. Pierwsze wzmianki o dworze pojawiają się w latach 1470-1480. Wiadomo, że latach 1790-1834 posiadłość przechodziła z rąk do rąk, natomiast od roku 1873 władał nią (oraz wsią Bieżanów) przez lata wpływowy ród Czeczów de Lindenwald. Pod okiem Karola Czecza Bieżanów stał się uprzemysłowioną osadą, zaczęły działać drożdżownia, wytwórnia octu i gorzelnia, a tutejsi hodowcy zaopatrywali krakowskie stoły w warzywa i rośliny. Czeczowie byli też filantropami i działaczami.

Budynek pałacu - nazywany kiedyś "Białym dworem" - w obecnym kształcie powstał najprawdopodobniej w latach 1870-1880. Wraz z wybuchem II wojny światowej posiadłość została przejęta przez Niemców, a po wojnie przeszła na własność Skarbu Państwa, w tym okresie mieściły się tam kolejno dom dziecka oraz zakład wychowawczy dla młodzieży z rodzin patologicznych.

Zespół dworsko-pałacowy w Bieżanowie wpisano do rejestru zabytków w 1990 roku. Na początku lat 90. XX wieku prawa do dworu odzyskali jego spadkobiercy, którzy przekazali posiadłość miastu, na cele kulturalne.