Ludwik II Jagiellończyk. Król, któremu życie uratowały świnie

Ludwik II Jagiellończyk przyszedł na świat 1 lipca 1506 roku jako wcześniak. Narodziny te były ogromnym wyzwaniem dla medycyny tamtych czasów. Aby zapewnić noworodkowi szansę na przeżycie, stworzono prowizoryczny inkubator wykonany ze świńskich wnętrzności.

Choć dziś może się to wydawać szokujące, rozwiązanie to okazało się skuteczne, umożliwiając Ludwikowi przeżycie w pierwszych, najtrudniejszych tygodniach życia.

Niestety, narodziny Ludwika były także początkiem rodzinnej tragedii. Jego matka, Anna de Foix-Candale, zmarła 26 lipca 1506 roku, zaledwie kilka tygodni po porodzie. Strata ukochanej żony mocno dotknęła Władysława II Jagiellończyka, który stopniowo pogrążył się w depresji, a w ostatnich latach życia zmagał się z paraliżem i utratą mowy. Zmarł w 1516 roku, pozostawiając Ludwika sierotą.

Tragiczna sytuacja rodzinna nie pozostała bez wpływu na politykę dynastyczną Jagiellonów. W 1515 roku w Wiedniu odbył się słynny zjazd, na którym spotkali się bracia, Władysław II Jagiellończyk i Zygmunt Stary z cesarzem Maksymilianem I Habsburgiem.

Jednym z ustaleń tego zjazdu była decyzja o adopcji Ludwika II Jagiellończyka przez Maksymiliana I. Planowano także umocnienie więzi między dynastiami poprzez małżeństwa: Ludwik miał poślubić wnuczkę Maksymiliana, Marię Habsburżankę, a jego siostra Anna Jagiellonka miała zostać żoną wnuka cesarza, Ferdynanda I Habsburga.

Nie minęło kilka lat, kiedy Ludwik II Jagiellończyk stracił adoptowanego ojca, który zmarł nieoczekiwanie w 1519 roku. W rezultacie opiekę nad młodym Ludwikiem przejął król Polski Zygmunt Stary.

W tym samym 1519 roku odbyła się również elekcyjna walka o tron cesarski, w której wzięli udział m.in. król Francji Franciszek I Walezjusz oraz wnuk Maksymiliana, Karol V Habsburg.

Zygmunt Stary, mimo że formalnie również kandydował, powołując się na fakt, że przez matkę był spokrewniony z cesarzami: Zygmuntem Luksemburskim i Karolem IV Luksemburskim, nie miał realnych szans na zdobycie tronu. Ostatecznie poparł Karola V, co było korzystne dla politycznych relacji między Jagiellonami a Habsburgami.

Jednym z największych wyzwań ostatnich lat życia Ludwika II Jagiellończyka była rosnąca presja ze strony Imperium Osmańskiego pod rządami Sulejmana Wspaniałego. Już w 1521 roku Turcy zdobyli strategicznie ważną twierdzę w Belgradzie, co otworzyło im drogę do dalszej ekspansji na północ.

W 1526 roku Sulejman wyruszył na wielką wyprawę wojenną, kierując swoje wojska w głąb Węgier. Ludwik, który miał wówczas zaledwie 20 lat, próbował wprawdzie zmobilizować szlachtę i wojsko, ale napotykał na ogromne trudności. Szlachta madziarska była skłócona i bardziej zainteresowana obroną własnych przywilejów niż walką o przetrwanie państwa.

Z kolei brak odpowiednich funduszy oznaczał, że wojska Ludwika były słabo uzbrojone i nieliczne w porównaniu z potężną armią osmańską, która w błyskawicznym tempie zdobywała coraz to nowsze połacie Europy.

29 sierpnia 1526 roku doszło do bitwy pod Mohaczem, która okazała się katastrofą dla Węgier. Armia Ludwika, licząca około 25 tysięcy ludzi, została niemal doszczętnie zniszczona przez znacznie liczniejsze i lepiej zorganizowane siły tureckie. Sam Ludwik, młody i niedoświadczony, walczył dzielnie, ale nie miał szans na pokonanie tak potężnego przeciwnika.

Po klęsce Ludwik próbował uciec z pola bitwy. Jednak podczas przeprawy przez bagna w okolicach Mohacza jego koń utknął, a sam król został przygnieciony przez upadającego wierzchowca i utonął.

Śmierć Ludwika, który nie pozostawił po sobie legalnego męskiego potomka, zamknęła rozdział panowania Jagiellonów na Węgrzech i w Czechach, otwierając drogę do przejęcia tych ziem przez Habsburgów.