Modernizacja taboru kolejowego. Nowe środki i dalsze inwestycje

Modernizacja kolei w Polsce ma szansę nabierać tempa. To dlatego, że ogłoszono nowy nabór wniosków zakup nowych składów i urządzeń sterujących ruchem – na poziomie aglomeracyjnym i podregionalnym. Ponadto otwarto nowe, szybkie połączenie między Bielskiem-Białą a Krakowem.

Centrum Unijnych Projektów Transportowych (CUPT) otworzyło nabór wniosków w ramach Programu „Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (FEnIKS)”. To ważny krok w procesie modernizacji kolei, ponieważ dofinansowanie będzie dostępne m.in. na zakup zeroemisyjnego taboru do przewozów pasażerskich. Chodzi zarówno o przewozy subregionalne, jak i aglomeracyjne. Pula środków na ten cel wynosi 1,5 mld zł. Ponadto przewidziano oddzielny nabór na montaż urządzeń ETCS (Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem) i GSM-R (Globalnego Systemu Kolejowej Radiokomunikacji Ruchomej), albo tylko ETCS, jeśli GSM-R jest już zainstalowany. Dostępne finansowanie na ten cel to 150 mln zł, z maksymalnym poziomem pokrycia kosztów nawet do 85% wydatków kwalifikowanych.

– Od 1 października 2025 ruszają nowe bezpośrednie połączenia pomiędzy Bielskiem-Białą a Krakowem – 4 pary pociągów PKP Intercity z postojami w Czechowicach-Dziedzicach, Oświęcimiu i Chrzanowie Śródmieście. Tabor będą stanowiły  dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawności i przewozu rowerów polskie pojazdy typu ED74. Również ich wyposażenie zachęci do podróżowania – na pokładzie będzie klimatyzacja, Wi-Fi, system informacji pasażerskiej i gniazdka elektryczne. Co ważne, najszybszy pociąg pokona tę trasę w 74 minuty – to rekordowy czas, który czyni połączenie konkurencyjnym wobec podróży samochodem.

Modernizacja kolei w Polsce, także działania finansowane z programu FEnIKS, oraz uruchamianie szybkich połączeń, pełnią kluczową rolę w zwiększaniu dostępności transportu zbiorowego. Dzięki dotacjom możliwy będzie zakup nowoczesnego, bardziej ekologicznego taboru i wdrożenie systemów sterowania ruchem podnoszących bezpieczeństwo i efektywność przewozów. Natomiast konkretne projekty, jak połączenie Bielsko-Biała – Kraków, pokazują, jak te inwestycje wpływają na codzienne życie podróżnych. Dzięki nim osiągany jest krótszy czas przejazdu oraz wyższy komfort podróży.

Niemniej jednak wyzwaniem pozostaje efektywne wykorzystanie dostępnych środków, skoordynowanie modernizacji taboru z modernizacją infrastruktury (np. torów, urządzeń sterowania) oraz zapewnienie dostaw i serwisu nowoczesnych pojazdów wraz z utrzymaniem wysokich standardów.

Modernizacja kolei w Polsce obejmuje dwa równoległe obszary. Pierwszy to wsparcie zakupu i wymiany taboru kolejowego oraz urządzeń sterowania ruchem. Drugi to uruchamianie nowych, szybkich połączeń między kluczowymi miastami, jak Bielsko-Biała i Kraków. Pula środków przeznaczonych na tabor i ETCS/GSM-R sięga 1,65 mld zł. Efekt stanowi poprawa bezpieczeństwa na torach, ale inwestycje mają również odzwierciedlenie w przyśpieszeniu czasu podróży pociągiem. Świadczy o tym m.in. rekordowy czas przejazdu 74 minut między Bielsko-Białą a Krakowem. Właśnie te działania pokazują, że modernizacja kolei w Polsce przynosi realne korzyści.