Bydgoszcz: Wystawa monet, medali i banknotów z czasów Poniatowskiego
W zbiorach bydgoskiego Muzeum Okręgowego znajduje się 320 monet i medali oraz 46 banknotów z panowania Stanisława Augusta. To dary, zakupy, nabytki z prywatnych kolekcji, m.in. Stanisława Niewiteckiego oraz znaleziska z regionu.
Ta wystawa to świadectwo epoki, w której Rzeczpospolita przeżywała wielki kryzys, ale jednocześnie podejmowała ambitną próbę reform.
Była 14:30 w Zakopanem. Ludzie aż się zatrzymywali i nagrywali
W 2. połowie XVIII wieku ostatni król podjął się stworzenia nowoczesnego systemu monetarnego - spójnego, przemyślanego i odpowiadającego europejskim standardom. W czasach, gdy myślano o ratowaniu państwa, zadbano również o estetykę i symbolikę codziennych przedmiotów. Stanisław August osobiście angażował się w projektowanie monet i medali: zamawiał prace u najlepszych artystów, konsultował detale ikonografii, poprawiał i akceptował projekty. Dzięki temu numizmaty z jego panowania wyróżniają się elegancją, klarownością przekazu i wysoką jakością wykonania.
Z biegiem lat reformy monetarne modyfikowano, dostosowując je do zmieniającej się sytuacji politycznej i gospodarczej. W 1794 roku, w czasie powstania kościuszkowskiego, do obiegu trafiły także pierwsze polskie banknoty - symbol nie tylko finansowych przemian, lecz także duchowej mobilizacji narodu.
Blisko 400 eksponatów w MOB
Podczas zaborów monety i medale zaczęły pełnić funkcję patriotycznych pamiątek. W Muzeum Okręgowym tradycja gromadzenia tych zabytków sięga 1880 roku, kiedy działało Towarzystwo Historyczne w Bydgoszczy. Dziś w bydgoskich zbiorach znajduje się 320 monet i medali oraz 46 banknotów z panowania Stanisława Augusta. To dary, zakupy, nabytki z prywatnych kolekcji, m.in. Stanisława Niewiteckiego oraz znaleziska z regionu.
Tak bogaty zestaw pozwala pokazać różne nominały, roczniki, typy, a także ich awersy i rewersy, dzięki czemu zwiedzający mogą zobaczyć szerokie spektrum mennictwa i medalierstwa czasów ostatniego króla. Ekspozycja opowiada nie tylko o pieniądzach, ale także o ludziach: artystach i mincerzach, ekonomistach i reformatorach.
Rok szczególnych jubileuszy
Inspiracją do przygotowania wystawy był też ważny lokalny epizod: zdobycie Bydgoszczy przez korpus generała Jana Henryka Dąbrowskiego 2 października 1794 roku, w trakcie powstania kościuszkowskiego. To część historii miasta, którą warto na nowo przypomnieć.
Ekspozycja otwiera się w roku szczególnych jubileuszy: 261. rocznicy koronacji Stanisława Augusta i 230. rocznicy jego abdykacji oraz 260. rocznicy uruchomienia Mennicy Warszawskiej, które odbyło się 10 lutego 1766 roku.
Wystawa czynna będzie do 5 kwietnia 2026 r. w gmachu głównym MOB (ul. Gdańska 4) w sali kolumnowej. Kuratorzy: dr Gabriela Frischke i dr Krzysztof Jarzęcki, aranżacja plastyczna: Ewa Widacka-Matoszko.
