Nie wszystkie ćwiczenia poprawiają nastrój. Wyjaśniamy przyczynę

- Historycznie badania nad aktywnością fizyczną koncentrowały się na tym, jak długo ktoś ćwiczy albo ile kalorii spalił - mówi prof. Patrick O'Connor, współautor badania. - ‘Dawka' ćwiczeń była dominującym sposobem, w jaki naukowcy próbowali zrozumieć, na ile aktywność fizyczna może wpływać na zdrowie psychiczne, często pomijając to, czy te minuty były spędzane na ćwiczeniach z przyjacielem czy w ramach gry - dodaje.

Badania pokazują, że rekreacyjna aktywność fizyczna - jak bieganie, udział w zajęciach jogi czy jazda na rowerze dla przyjemności - wiąże się z lepszymi wynikami w zakresie zdrowia psychicznego, ale korzyści te mogą się znacznie różnić w zależności od otoczenia i okoliczności towarzyszących aktywności, uważają eksperci. Aby przeanalizować te czynniki, przejrzano różne typy badań.

Wielokrotne wykazano, że osoby regularnie podejmujące rekreacyjną aktywność fizyczną mają tendencję do zgłaszania niższego poziomu depresji i lęku. Jednak dla innych form aktywności, takich jak sprzątanie domu czy praca w firmie zajmującej się pielęgnacją trawników, zależność ta nie jest już tak oczywista. Kontekst może mieć równie duże znaczenie, co intensywność czy ilość aktywności fizycznej.

- Na przykład, jeśli piłkarz biegnie po boisku i strzela zwycięskiego gola, jego samopoczucie psychiczne jest znakomite - wskazuje prof. O'Connor. - Z kolei jeśli wykonasz dokładnie ten sam wysiłek, ale nie trafisz do bramki i ludzie cię obwiniają, to prawdopodobnie poczujesz się zupełnie inaczej. Takie anegdoty pokazują, jak ważny jest kontekst, nawet jeśli ludzie wykonują podobną dawkę ćwiczeń - dodaje.

Liczne randomizowane badania kontrolowane pokazały również, że wprowadzenie regularnych ćwiczeń poprawia zdrowie psychiczne, zwłaszcza u osób zmagających się z zaburzeniami psychicznymi. Jednak badania te zazwyczaj opierały się na małych, krótkoterminowych i jednorodnych grupach, dlatego wyniki prawdopodobnie nie mogą być uogólnione na większe i bardziej zróżnicowane populacje.

- Średni wpływ ćwiczeń na zdrowie psychiczne jest niewielki we wszystkich randomizowanych badaniach kontrolowanych, częściowo dlatego, że większość badań koncentrowała się na osobach, które nie były ani depresyjne, ani lękowe - w takich badaniach efekty są większe - zauważa prof. O'Connor.

Tam, gdzie dowodów jest najmniej, ale gdzie mogą być one najważniejsze, potrzeba zrozumienia czynników kontekstowych. Ta sama aktywność fizyczna może być odbierana zupełnie inaczej w zależności od tego, z kim ją wykonujemy, gdzie, kiedy i w jaki sposób.

Kontekst może obejmować dynamikę grupy, styl instruktora, a także warunki zewnętrzne, jak pogoda czy pora dnia. - Jeśli jesteś na zewnątrz i jest gorąco, a ty musisz iść pieszo do pracy, to też jest część kontekstu. Albo jeśli idziesz na zajęcia grupowe - niektórych instruktorów bardzo lubisz, innych nie. To także jest część kontekstu - wskazuje prof. O'Connor.

- Jeśli chcemy pomagać ludziom w poprawie zdrowia psychicznego za pomocą ćwiczeń, to nie tylko musimy myśleć o dawce i formie aktywności, ale też zapytać: jaki jest kontekst? - mówi prof. O'Connor.

Liczy się nie tylko ruch. Ważne są znaczenie, otoczenie i doświadczenie związane z aktywnością: to one decydują o wpływie ćwiczeń na zdrowie psychiczne, uważa prof. O'Connor.

Na podstawie:

Does exercise really improve mental health?