Plaga kleszczy w Polsce. Pojawiły się nowe gatunki! Które są najgroźniejsze dla ludzi?

Nie tylko w lasach i na łąkach, ale także w parkach można spotkać kleszcze. Tym najpopularniejszym, przenoszącym boreliozę, jest kleszcz pospolity. Ocieplający się klimat sprawia jednak, że w Polsce i Europie pojawiają się nowe gatunki.
Niebezpieczne kleszczeNiebezpieczne kleszcze
Źródło zdjęć: © Adobe Stock | Adobe Stock
Sławomir Bromboszcz

Rosnąca populacja kleszczy w Polsce. Alarmujące statystyki dotyczące boreliozy

Kleszcze to małe, ale niezwykle groźne pasożyty, które stanowią poważne zagrożenie dla ludzi i zwierząt. Te pajęczaki z rodziny Ixodida posiadają zdolność przenoszenia chorób, często bardzo groźnych i trudnych do wyleczenia.

W Polsce do tej pory udokumentowano występowanie 19 gatunków kleszczy, z czego kilka ma szczególne znaczenie z punktu widzenia zdrowia publicznego. Na całym świecie naukowcy zidentyfikowali około 900 gatunków kleszczy. Ocieplający się klimat nie tylko sprzyja rozwojowi ich populacji, ale także osiedlaniu się na tej szerokości geograficznej nowych gatunków.

W ub. roku w Europie wykryto nowy gatunek kleszcza, Hyalomma, czyli kleszcz wędrowny. Pajęczaki te pochodzą z Afryki, są znacznie większe od tych, które znamy, i mogą przenosić groźne choroby m.in. wirusa krymsko-kongijskiej gorączki krwotocznej. 

Zwiększenie populacji kleszczy przekłada się na rosną liczbę osób, u których zdiagnozowano boreliozę. W Polsce w 2022 roku wykryto 17 tys. przypadków, podczas gdy w 2024 roku było ich już 29 tys.

Na boreliozę nie ma jeszcze szczepionki, choć trwają nad nią prace. Zaszczepić można się natomiast na kleszczowe zapalenie mózgu. Jeśli chodzimy po lasach i łąkach warto pod koniec każdego roku przebadać się na obecność boreliozy. Jest to choroba uleczalna. Z pomocą antybiotyków możemy się wyleczyć. Jeśli natomiast choroba się rozwinie w naszym organizmie jej skutki możemy odczuwać do końca życia - mówi Anna Rejdych z Nadleśnictwa Chrzanów.

Anna Rejdych z Nadleśnictwa Chrzanów
Anna Rejdych z Nadleśnictwa Chrzanów © Polska Press Grupa | Sławomir Bromboszcz

Najpopularniejsze i najgroźniejsze gatunki kleszczy w naszym kraju Kleszcz pospolity (Ixodes ricinus)

  • Jest to najczęściej spotykany gatunek w Polsce.
  • Preferuje wilgotne środowiska, takie jak lasy liściaste, parki czy zarośla.
  • Jest głównym wektorem chorób takich jak boreliozakleszczowe zapalenie mózgu.

Kleszcz łąkowy (Dermacentor reticulatus)

  • Znany również jako kleszcz łąkowy lub pastwiskowy.
  • Często występuje na terenach otwartych, takich jak łąki i pastwiska.
  • Przenosi między innymi babeszjozę, która może być śmiertelna dla psów.

Kleszcz psi (Rhipicephalus sanguineus)

  • Rzadziej występuje na wolności, ale często pasożytuje na psach i innych zwierzętach domowych.
  • Może przenosić groźne dla ludzi patogeny, takie jak gorączka plamista.

Kleszcz stepowy (Haemaphysalis concinna)

  • Coraz częściej spotykany w Polsce ze względu na zmiany klimatyczne.
  • Znany z przenoszenia wirusów i bakterii, które mogą powodować ciężkie choroby u ludzi.

Wybrane dla Ciebie

Znów kłopoty ze startem polskiego astronauty. Odwołano niedzielny start misji Ax-4 z Uznańskim-Wiśniewskim
Znów kłopoty ze startem polskiego astronauty. Odwołano niedzielny start misji Ax-4 z Uznańskim-Wiśniewskim
Znaczenie fosforu w prawidłowym żywieniu roślin
Znaczenie fosforu w prawidłowym żywieniu roślin
Moje miejsce w Krakowie. Alek Janicki i jego Żywioły u stóp Wawelu: sztuka jako dialog człowieka z naturą, miastem i przyszłością
Moje miejsce w Krakowie. Alek Janicki i jego Żywioły u stóp Wawelu: sztuka jako dialog człowieka z naturą, miastem i przyszłością
Budżet Obywatelski Krakowa 2025: projekty poważne i niepoważne. Oto najoryginalniejsze pomysły
Budżet Obywatelski Krakowa 2025: projekty poważne i niepoważne. Oto najoryginalniejsze pomysły
Branża bije na alarm. Bez tych zmian nie będzie ogrzewania
Branża bije na alarm. Bez tych zmian nie będzie ogrzewania
Białostockie obiekty infrastruktury z epoki PRL. Konstrukcje są nad torami. Jedna w centrum miasta, druga na jednym z osiedli
Białostockie obiekty infrastruktury z epoki PRL. Konstrukcje są nad torami. Jedna w centrum miasta, druga na jednym z osiedli
Jarmark Świętojański na Wyspie Młyńskiej. W niedzielę będzie dużo atrakcji
Jarmark Świętojański na Wyspie Młyńskiej. W niedzielę będzie dużo atrakcji
Polak jedzie do pracy zagranicę. Praca w gastronomii, hotelarstwie i przy sprzątaniu
Polak jedzie do pracy zagranicę. Praca w gastronomii, hotelarstwie i przy sprzątaniu
Łukasz Gliński: Czekamy na przepisy deregulacyjne. Biznes dobrze funkcjonuje, gdy procedury są uproszczone i odczuwa stabilizację
Łukasz Gliński: Czekamy na przepisy deregulacyjne. Biznes dobrze funkcjonuje, gdy procedury są uproszczone i odczuwa stabilizację
Ma powstać elektroniczny system "Niebieskiej Karty". Na Kujawach i Pomorzu procedurą jest objętych ponad 3700 osób
Ma powstać elektroniczny system "Niebieskiej Karty". Na Kujawach i Pomorzu procedurą jest objętych ponad 3700 osób
Barokowa fontanna z pl. Orła trafi do Akademii Sztuki. Na placu tryśnie wodą jej kopia
Barokowa fontanna z pl. Orła trafi do Akademii Sztuki. Na placu tryśnie wodą jej kopia
Działkowcy bija na alarm. MON uspokaja, ale pytania o wywłaszczanie pozostają
Działkowcy bija na alarm. MON uspokaja, ale pytania o wywłaszczanie pozostają