Podatek od spadków i darowizn — ważne zmiany dla rolników 2025
Chodzi o uchwaloną przez Sejm nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn (druk sejmowy nr 1282, dalej: nowelizacja). Zmiany w ustawie o podatku od spadków i darowizn oznaczają mniej formalności przy przejmowaniu spadku, np. gospodarstwa. Nowelizacja to część pakietu zmian deregulacyjnych rządu.
Jakie zmiany w podatku od darowizny w 2025 roku?
Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 19 ustawy o podatku od spadków i darowizn u notariusza należy okazać zaświadczenie wydane przez naczelnika urzędu skarbowego. Zaświadczenie takie ma potwierdzać, że:
- nabycie jest zwolnione od podatku,
- należny podatek został zapłacony albo
- zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia.
Ponadto jest to zabezpieczenie przed wyzbyciem się majątku przez podatników, gdy uchylają się oni od zapłaty podatku.
Wskazana wyżej nowelizacja eliminuje powyższy wymóg dostarczenia notariuszowi zaświadczenia z urzędu skarbowego. Chodzi konkretnie o przypadki nabycia rzeczy lub praw majątkowych, gdy nastąpiło ono:
- na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego lub
- od osób z kręgu najbliższej rodziny.
W praktyce oznacza to, że nie trzeba już będzie przedkładać notariuszowi zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego o zapłacie podatku lub o zwolnieniu z niego. Nowelizacja zmniejszy zatem formalności po stronie podatników i notariuszy.
Zmiana zasad ustalania podatku od renty i innych podobnych świadczeń
Ponadto nowelizacja zmniejsza wymogi formalne dla podatników i urzędów podatkowych w kwestii ustalania podatku przy świadczeniach powtarzających się.
Od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn do dnia 31 marca 2025 r. urzędy podatkowe oraz sądy administracyjne uznawały, że podstawę opodatkowania umowy nieodpłatnej renty ustanowionej na czas określony stanowi suma tych świadczeń.
W uchwale z dnia 31 marca 2025 r., sygn. akt III FPS 5/24 Naczelny Sąd Administracyjny zmienił swoje dotychczasowe poglądy. Konkretnie uznał, że wartości umowy renty z uwagi ze względu na swój losowy charakter nie może być z góry określić co do wysokości. A zatem podstawę opodatkowania w przypadku nabycia nieodpłatnej renty należy ustalać w miarę wykonywania świadczeń. W efekcie podatnicy musieli składać wiele zeznań podatkowych, a urzędy skarbowe musiały wielokrotnie rozpoczynać postępowania.
Dzięki nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn będzie mniej formalności przy przejmowaniu gospodarstwa rolnego.
fot. Canva
Podatek od spadków i darowizny — nowe zasady podatku od renty
Omawiana nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn przywraca stosowane do 31 marca 2025 r. zasady rozliczania podatku w przypadku świadczeń powtarzających się, takich jak renty.
Jeśli znana jest łączna wartość świadczeń w momencie ich ustanowienia – podatek płacony będzie jednorazowo. Natomiast w przypadku świadczeń bezterminowych, urząd podatkowy przyjmie wartość z 10 lat. Jeśli łączna wartość świadczeń nie jest znana, ale można ją oszacować, to za zgodą podatnika urząd skarbowy przyjmie jej uprawdopodobnioną wartość. W wyjątkowych sytuacjach, jeśli nie można ustalić ani oszacować wartości świadczeń, podatek będzie rozliczany po wykonaniu każdego świadczenia.
Omawianą nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn przyjął również Senat. Obecnie trafiła do podpisu prezydenta. Nowelizacja wejdzie w życie po upływie 14 dni od jej opublikowania w Dzienniku Ustaw.
Często zadawane pytania (FAQ): Podatek od spadków i darowizn — ważne zmiany dla rolników 2025
Nowelizacja zmniejsza formalności przy przejmowaniu spadku, eliminując potrzebę dostarczania notariuszowi zaświadczenia z urzędu skarbowego o podatku. Dotyczy to szczególnie nabycia majątku od najbliższej rodziny oraz umów zawartych w formie aktu notarialnego.
Co to oznacza dla rolników przejmujących gospodarstwa?
Dzięki zmianom rolnicy będą mogli łatwiej przejąć gospodarstwa, ponieważ nie będą musieli załatwiać dodatkowych formalności związanych z zaświadczeniami podatkowymi.
Jakie zmiany dotyczą ustalania podatku przy rencie?
Zmiany w podatku od renty polegają na tym, że teraz podstawę opodatkowania ustala się przy każdym wykonaniu świadczenia. W przypadku znanej wartości świadczeń, podatek płacony jest jednorazowo.
Od kiedy nowe przepisy będą obowiązywały?
Nowelizacja ustawy wejdzie w życie po upływie 14 dni od jej opublikowania w Dzienniku Ustaw. Termin publikacji nie został jeszcze podany.
Czy nowe zasady dotyczą również innych darowizn niż nieruchomości?
Tak, zmiany dotyczą również innych rodzajów darowizn, jednak szczególnie wpływają na sprawy związane z nieruchomościami i gospodarstwami rolnymi.
