Pomieszczenie uszczelnione - w tym miejscu nic złego ci się nie stanie

Może pamiętasz amerykański film "Azyl" sprzed ponad 20 lat, w którym matka (w tej roli Jodie Foster) razem z córką ukrywają się w opancerzonym pokoju, niczym twierdzy, wyodrębnionym w domu. Musiały tam się schować przed włamywaczami. Podobne pomieszczenie przyda się też w świecie rzeczywistym - nie tylko na wypadek przestępców.

Pożar dużego zakładu pracy, rozległa awaria albo wybuch na osiedlu mogą doprowadzić do tego, że powietrze zostaje skażone na długo. Niekiedy pojawia się obłok skażonego powietrza, czyli chmura powstała w wyniku uwolnienia niebezpiecznych substancji, przykładowo gazu bojowego czy chemikaliów. Te natomiast bywają szkodliwe dla zdrowia i życia. Uratujemy się, jeżeli nadejdzie takie zagrożenie, a my na pewien czas się odizolujemy. Zbawienną kryjówką dla nas może okazać się tzw. pomieszczenie uszczelnione. Nie musi być w nim łóżka i prowiantu na kilka czy kilkanaście dni, ale musi być miejsce, w którym przeczekasz najtrudniejsze godziny.

Pomieszczenie uszczelnione to miejsce w budynku (wydzielone w domu lub w mieszkaniu w bloku, rzadziej wolno stojące) przeznaczone do zadań specjalnych. Służy zapewnieniu bezpieczeństwa osób w nim przebywającym. Przebywanie w takich pomieszczeniach po ogłoszeniu alarmu o skażeniach powinno zagwarantować zmniejszenie utraty zdrowia, zatem stopnia porażenia czy zatrucia ludzi w sytuacji przemieszczania się na zewnątrz obłoku skażonego powietrza.

Pomieszczenie uszczelnione zostało zaprojektowane już na etapie budowy domu lub jest zaadaptowane z innego pomieszczenia, chociażby takiego z małym oknem lub bez okien albo z piwnicy. Jest ono wyposażone w taki sposób, żeby człowiek w nim przebywający mógł przetrwać np. kilkanaście godzin bez kontaktu ze światem zewnętrznym. Ma ono jednocześnie ograniczyć, nawet wyeliminować, przenikanie dźwięków oraz chronić przed rozprzestrzenianiem się zakażeń z zewnątrz. Takie izolowane pomieszczenia znajdują się m.in. w szpitalach. W ich przypadku jednak cel stanowi oddzielenie pacjentów cierpiących na choroby zakaźne od innych osób, a nie względy bezpieczeństwa w kontekście obrony cywilnej.

Stosunkowo często można spotkać jeszcze takie pomieszczenia w piwnicach starych domów na terenach poniemieckich - np. na Warmii. Była to zazwyczaj jedna piwniczna izba ze specjalną wewnętrzną okiennicą oraz drzwiami. I okiennica, i drzwi były zamykane na dociskowe rygle (podobne do okrętowych), a w obrysie skrzydeł były gumowe uszczelki.

Tego rodzaju pomieszczenie uszczelnione może być uwzględnione już podczas projektu budowy. Wtedy do budowy stosuje się materiały dźwiękochłonne i pozostałe izolacyjne oraz te o wzmocnionej konstrukcji, np. wełnę mineralną, pianki akustyczne, płyty żelbetowe czy specjalne panele stalowe. Pomieszczeniem uszczelnionym może być praktycznie każde pomieszczenie odpowiednio zabezpieczone przed przenikaniem do jego wnętrza niebezpiecznych środków chemicznych.

Istnieje kilka podstawowych zasad ochrony ludzi przebywających w pomieszczeniach przed działaniem uwolnionych do atmosfery środków przemysłowych. Można zorganizować takie pomieszczenie (zwane także izolowanym) w niecałą godzinę.

- Przygotowanie pomieszczeń do ochrony ludzi przed działaniem obłoku skażonego powietrza polega na wytypowaniu pomieszczeń, w których szybko można uszczelnić drzwi, okna, otwory wentylacyjne i inne nieszczelności przy pomocy podręcznych środków - wyjaśnia Barbara Boniek, organizatorka ogólnopolskiego konkursu "Ratujemy życie", autorka podręczników z zakresu edukacji dla bezpieczeństwa. - Należą do nich taśma samoprzylepna, mokry papier, wilgotna tkanina zasłonowa, szmaty itp.

Barbara Boniek dodaje: - Przy wyborze lokalu na takie pomieszczenie, trzeba wziąć pod uwagę przede wszystkim liczbę osób do chronienia, kubaturę pomieszczeń, liczbę otworów okiennych wedle zasady, że im mniej tym lepiej.

Istotne jest również położenie. - Należy unikać lokalizacji w miejscach, w których mogą tworzyć się zastoje substancji niebezpiecznych, np. strona budynku od zamkniętego jego obrysem podwórka - zaznacza dalej ekspertka ds. ratownictwa.

Ilość powietrza w takim uszczelnionym pomieszczeniu niezbędna do oddychania jest ograniczona. Obliczenie liczby osób i czasu ich przebywania w pomieszczeniu uszczelnionym można oszacować w następujący sposób: obliczamy kubaturę pomieszczenia w metrach sześciennych, czyli długość x szerokość x wysokość. Uzyskany wynik pomniejszamy o jedną czwartą, a tenże wynik dzielimy przez 6.

- Otrzymana wartość to maksymalna liczba osób, jaką można chronić w tym pomieszczeniu przez okres nie dłuższy niż trzy godziny - tłumaczy nasza rozmówczyni. - Zgodnie z powyższą zasadą, średnie pomieszczenie biurowe lub pokój o kubaturze np. 50 metrów sześciennych daje schronienie 6 osobom. Mała sala wykładowa lub pracownia o kubaturze 200 metrów sześciennych chroni 25 osób, natomiast do ochrony 100-osobowej grupy wymagane jest pomieszczenie o kubaturze 800 metrów sześciennych.