Prawa pacjenta w Polsce. Czy znasz swoje prawa w przychodni, szpitalu, u rehabilitanta? Poznaj prawa pacjenta i ułatw sobie leczenie

Magdalena Góralczyk z łódzkiego oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia przyznaje, że pacjenci nie zawsze wiedzą, co im przysługuje.

- Opłaty za kopie dokumentacji medycznej, problem z rejestracją przez kontakt telefoniczny, utrudnione uzyskanie skierowania na badanie specjalistyczne i odmowa udzielenia świadczenia to jedne z pytań jakie często sobie zadajemy. Dlatego bardzo ważne jest, żebyśmy byli świadomi jakie prawa przysługują pacjentom i jak z nich skorzystać – zaznacza.

Oto najważniejsze zasady:

Każdy otrzymuje pomoc medyczną na takim samym poziomie, o jej formie lub kolejności decydują tylko względy medyczne

To prawo dotyczy pacjentów już od ukończenia 16 roku życia. Możesz zapytać lekarza o wszystko, co cię niepokoi. Możesz też poprosić, żeby… nic ci nie mówił, albo kogoś upoważnić.

Jeśli skończyłeś 16 lat, masz prawo wyrazić zgodę lub jej brak na przeprowadzenie badania. Jeśli twoi rodzice lub opiekunowie mają inne zdanie, zadecyduje sąd. Zabiegi ryzykowne, np. operacje wymagają zgody pisemnej.

Podczas pobytu np. w szpitalu lub sanatorium masz prawo do kontaktu osobistego, listowego lub zdalnego z bliskimi. Placówka nie może tego utrudniać poza względami organizacyjnymi. Możesz też uznać, że z nikim nie chcesz się kontaktować

Takie odwołanie należy złożyć w komisji lekarskiej działającej przy Rzeczniku Praw Pacjenta. Można je zgłosić jeśli wpływa to na twoje inne prawa lub obowiązki, ale np. odwołania od orzecznika ZUS regulują inne przepisy.

Możesz to zrobić u swojego lekarza, producenta lub w Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Jeśli przy zabiegu mają być obecni np. studenci medycyny wymaga to twojej zgody. Lekarz nie może omawiać twoich spraw przy innych pacjentach. Ale to prawo mówi też o obecności osoby bliskiej przy zabiegu (jeśli nie stanowi to zagrożenia) i łagodzenia bólu przy umieraniu.

Lekarz powinien zachować w tajemnicy informacje o twoim zdrowiu i sytuacji osobistej. Tajemnica obowiązuje nawet po twojej śmierci. Można ją złamać tylko wtedy gdy zagrożone jest życia lub zdrowie twoje lub innych.

Placówka przechowuje twoją dokumentację 20 lat, udostępnia ją bezpłatnie, ale kolejna kopia może już być płatna.

- Prawo do opieki duszpasterskiej

Szpital, hospicjum czy sanatorium powinny umożliwić ci kontakt z duchownym twojego wyznania i pokryć jego koszty

Jeśli twoje prawa są łamane, możesz to zgłosić do odpowiedniej instytucji. Skargi dotyczące świadczeń zdrowotnych na NFZ można zgłaszać w łódzkim oddziale NFZ, sprawy związane przebiegiem leczenia czy etyką w Okręgowej Izbie Lekarskiej w Łodzi, Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych, lub u Rzecznika Praw Pacjenta.

Szczegółowe przepisy regulują też prawa pacjentów w różnych rodzajach placówek. Ale prawa ma też lekarz. Może na przykład odmówić wykonania zabiegu lub udzielenia porady powołując się na klauzulę sumienia. Nie może tego robić jeśli zagrożone jest zdrowie lub życie, musi odnotować ten fakt w dokumentacji medycznej i wskazać innego lekarza. Lekarz może też odmówić leczenia, jeżeli… pacjent notorycznie nie przestrzega zaleceń lub zasad współżycia społecznego.

Informacje o w powinny być wywieszone w każdej placówce medycznej. Można je też znaleźć w internecie na stronach Ministerstwa Zdrowia i Rzecznika Praw Pacjenta w rządowym serwisie www.gov.pl.