Radia Perlman. Kobieta, bez której nie byłoby internetu
Za stabilnością i niezawodnością współczesnego internetu stoi kobieta, której nazwisko wciąż zbyt rzadko pojawia się w podręcznikach. Radia Perlman, pionierka sieci komputerowych, stworzyła protokół, bez którego globalna komunikacja nie byłaby możliwa.
Droga do nauki
Radia Joy Perlman urodziła się w 1951 roku w Portsmouth w stanie Wirginia. Dorastała w New Jersey w rodzinie inżynierów. Od najmłodszych lat wykazywała zainteresowanie matematyką i naukami ścisłymi – rodzice zachęcali ją do eksperymentowania, a ona sama przyznawała, że nauka przychodziła jej z łatwością i sprawiała ogromną satysfakcję.
Po ukończeniu szkoły średniej rozpoczęła studia na Massachusetts Institute of Technology (MIT), gdzie zdobyła tytuły licencjata i magistra matematyki, a następnie doktorat z informatyki. Już w czasie studiów pracowała jako programistka w laboratorium sztucznej inteligencji MIT, gdzie zdobyła pierwsze doświadczenia z projektowaniem systemów komputerowych.
Spanning Tree Protocol
Największym osiągnięciem Radia Perlman jest stworzenie w 1985 roku Spanning Tree Protocol (STP) podczas pracy w Digital Equipment Corporation. W tamtym czasie sieci komputerowe stawały się coraz bardziej złożone, a ich rozbudowa prowadziła do powstawania pętli – sytuacji, w której pakiety danych krążyły w nieskończoność, powodując awarie i przeciążenia.
STP rozwiązał ten problem, umożliwiając sieciom automatyczne wykrywanie i eliminowanie pętli, a jednocześnie zapewniając redundancję – jeśli jedno połączenie zawiedzie, inne przejmie jego rolę bez zakłóceń w działaniu całej sieci.
Protokół działa w oparciu o algorytm, który wybiera tzw. "root bridge" (główny most) i wyznacza najkrótsze ścieżki do niego, blokując pozostałe, zbędne połączenia. Dzięki temu sieci komputerowe stały się odporne na błędy i łatwe do rozbudowy, a internet mógł rozwijać się w sposób bezpieczny i wydajny.
STP został szybko przyjęty jako standard IEEE 802.1D i do dziś stanowi fundament działania przełączników sieciowych na całym świecie.
Wkład w rozwój technologii
Radia Perlman nie ograniczyła się do jednego przełomowego wynalazku. W ciągu kariery zdobyła ponad 100 patentów, opracowała m.in. protokoły routingu link-state (IS-IS, OSPF), które zapewniają niezawodność i skalowalność współczesnych sieci, a także protokół TRILL, będący odpowiedzią na ograniczenia klasycznego STP. TRILL pozwala na optymalne wykorzystanie przepustowości i jeszcze większą elastyczność w projektowaniu sieci.
Perlman jest także autorką fundamentalnych podręczników, takich jak "Interconnections: Bridges, Routers, Switches, and Internetworking Protocols" oraz "Network Security: Private Communication in a Public World", które stały się lekturą obowiązkową dla studentów i inżynierów na całym świecie.
Choć jej wkład w rozwój internetu jest niepodważalny, przez lata Radia Perlman pozostawała w cieniu bardziej rozpoznawalnych "ojców internetu" – Vinta Cerfa czy Boba Kahna. Sama Perlman wielokrotnie podkreślała, że nie interesuje jej prestiż ani rywalizacja, a najważniejsze są dla niej ciekawość, uczciwość i edukacja.