Rząd zawiesi kary dla gmin za nieterminowe decyzje budowlane

Aktualnie gminy muszą wydawać decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu bardzo szybko - w ciągu 21 dni w przypadku budynków jednorodzinnych o powierzchni do 70 metrów kwadratowych oraz w ciągu 90 dni dla innych inwestycji. Niespełnienie tego terminu skutkuje nałożeniem kary 500 złotych za każdy dzień zwłoki.

Samorządy mają jednak problemy z terminowym realizowaniem tych zadań. Reformy systemu planowania przestrzennego doprowadziły do wzrostu liczby składanych wniosków, co znacznie utrudnia pracę gmin. Dlatego jak proponuje resort rozwoju - kary dla gmin za nieterminowe decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu mają zostać zawieszone do 31 grudnia 2026 r.

Projekt ustawy przygotowywany przez resort rozwoju obejmuje również wprowadzenie nowych rozwiązań technologicznych w postaci uruchomienia Rejestru Urbanistycznego po 1 lipca 2026 roku. Dzięki temu komunikacja ma odbywać się wyłącznie w formie elektronicznej, co ma przyspieszyć cały proces, a także nałożenie ograniczeń czasowych dla wysyłania powiadomień.

Dodatkowo, planowane jest wprowadzenie większej elastyczności w planowaniu przestrzennym. Zmienione zostaną zasady dotyczące zgodności planów miejscowych z planami ogólnymi gmin. Zostanie zniesiony wymóg maksymalnego udziału powierzchni zabudowy, a dla obiektów zabytkowych planuje się wyjątek od zgodności w zakresie minimalnego udziału powierzchni biologicznie czynnej, by ułatwić ich ochronę.

Kolejną częścią zmian jest modyfikacja procedur tworzenia zintegrowanych planów inwestycyjnych (ZPI). Resort rozwoju zamierza rozszerzyć katalog inwestycji uzupełniających, co ma przyspieszyć realizację projektów. Termin weryfikacji wniosku o uchwalenie ZPI zostanie wydłużony z 3 do 14 dni roboczych. Rezygnuje się także z konieczności obejmowania ZPI obszaru inwestycji uzupełniającej, jeżeli realizacja jest możliwa na podstawie innego planu miejscowego.

Przewiduje się także wydłużenie terminu na zgody dotyczące zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych z 60 do 90 dni. Dodatkowo, w przypadku inwestycji związanych z odbudową ważnych zabytków w Warszawie, takich jak Pałac Saski, nie będzie wymagana opinia Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej.

Projektowana ustawa ma także na celu dostosowanie planów miejscowych do nowoczesnych strategii rozwoju gmin. Planowana jest rezygnacja z uchwalania planów zgodnie z nieaktualnymi strategiami rozwoju, które istniały przed reformą systemu planowania przestrzennego. Dlatego ważne jest, aby nowe projekty uwzględniały politykę przestrzenną gminy zawartą w zaktualizowanych strategiach rozwoju, co ma usprawnić proces planowania na poziomie lokalnym.

Oczekuje się, że projekt zostanie przyjęty przez Radę Ministrów w czwartym kwartale 2025 roku, a wdrażane zmiany mają ułatwić i przyspieszyć planowanie oraz realizację projektów inwestycyjnych na terenie gmin.