Sklepienia w białostockiej katedrze przetrwały próbę czasu. Po spękaniach nie ma śladu

Nad problemem spękanych sklepień pracowali specjaliści z Politechniki Białostockiej. W zespole znaleźli się prof. Czesław Miedziałowski, prof. Marta Kosior-Kazberuk oraz dr Marcin Orłowski. Współpracowali z architektami zajmującymi się remontami w katedrze, którym przewodzi Antoni Makarewicz. W czwartek (10 lipca) o pracach przy sklepieniach, które przyniosły spodziewany skutek, opowiadali prof. Czesław Miedziałowski i proboszcz parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny ksiądz Jarosław Grzegorczyk.

Jak mówi prof. Czesław Miedziałowski konstrukcja katedry przez lata podlegała różnym wpływom. Przed świątynią odbywał się przez lata intensywny ruch drogowy, do tego dochodzi temperatura i wilgotność. Ale wpływ na budowlę miały też wojny, szczególnie II wojna światowa.

- Analizując historię, pod koniec II wojny światowej burzono budynki dookoła katedry i starego kościoła. Jak podają zapiski w 1944 roku miały miejsce takie wybuchy, że wszystkie drzwi i okna świątyni, łącznie z futrynami, pędem powietrza zostały wepchnięte do środka. Dwa lata po wojnie powołano komisję, żeby określić stan kościoła. Wtedy zauważono na sklepieniach rysy, w niektórych nawet na wylot widać było światło. Naprawiono je metodą budowlaną. W pęknięcia rozciągnięto znany na budowach drut wiązałkowy, a rysy zapełniono zaprawą. Przez kilkadziesiąt lat drut skorodował, wypełnienie zaczęło wypadać i spadać na ludzi – opowiada prof. Miedziałowski.

Tu zobacz: List w butelce. Odnaleziony po latach, w białostockiej katedrze

Przyczyna była znana. Fachowcom z Politechniki Białostockiej pozostało znaleźć sposób naprawy.

- Poszczególne części sklepienia spięte zostały stalowymi klamrami i prętami. Zaproponowaliśmy naprawę spękań metodami współczesnymi, tzw. iniekcję, czyli wypełnienie rys zaprawą z żywicą. Dodatkowo od góry nałożone zostały maty węglowe. To technologia znana przy tego typu pracach, zastosowana do konkretnego przypadku - wyjaśnia profesor.

Spękania występowały głównie w nawie środkowej białostockiej fary. Widoczne były w pobliżu okien, właściwie w każdym polu. Wymagały szybkiej reakcji.

- Sklepienia wymagały naprawy. Kawałki tynku leżały na ławkach. Naprawa była wprost konieczna – przyznaje proboszcz parafii Wniebowzięcia NMP ksiądz Jarosław Grzegorczyk.

Dobrze, że prace udało się wykonać i konstrukcja jest zabezpieczona. W tej chwili problem spadającego tynku nie występuje.

- Badania były solidne, prace wykonano solidnie. Efekt jest porządny – konkluduje proboszcz.

Przypomina, że prace remontowe przy katedrze są kontynuowane. W ostatnim czasie wykonano naprawy zwieńczeń wież świątyni. W tym roku w planach jest remont elewacji jednej z wież. Naprawiane będą cegły i spoiny. W przyszłym roku podobne prace czekają drugą z wież.

Białostocka katedra powstała jako dobudówka do XVII-wiecznego kościółka. To budowla w stylu neogotyckim wykonana według projektu Józefa Piusa Dziekońskiego. Realizację świątyni rozpoczęto w roku 199, a w 1907 roku zakończono główne prace budowlane.