Gdańsk: Szaniec Biskupiej Górki przed wiekami bronił miasta. Co z niego pozostało?

Położona na wzgórzach Biskupia Górka była idealnym miejscem do ostrzału miasta, stąd już w 1600 roku pojawiły się pierwsze projekty fortyfikowania tego miejsca.

Szaniec Biskupiej Górki (tzw. szaniec szwedzki) powstał w pierwszej połowie XVII wieku. Główny jego trzon stanowiły trzy ziemne bastiony: Zbawiciela, Pośredni i Ostroróg. Uzupełniały go bastiony: skrzydłowy oraz Viligance. W kolejnych wiekach bastiony rozrastały się. "Dołożono" także fosę.

W latach 1811-1813 Francuzi zbudowali na Biskupiej Górce trzy lunety (wysunięte fortyfikacje), chcąc w ten sposób wzmocnić przedpole zasadniczej obrony Biskupiej Górki przed wojskami pruskimi i rosyjskimi. Powstały lunety: Leclerca, Delzous oraz Cafarellego.

W drugiej połowie XIX wieku bastiony uzupełniano murowanymi schronami i składami amunicji. Łączono je także podziemnymi przejściami.

Fortyfikacje Biskupiej Górki przestały pełnić swoje funkcje militarne po pierwszej wojnie światowej.

Pozostałości Lunety Cafarellego to pierwszy oznaczony punkt ścieżki historycznej, którą urządzono w 2018 roku (w ramach budżetu obywatelskiego). Widać zarysowania dawnych wałów ziemnych. Częściowo zachowały się obiekty forteczne (schron, magazyn).

W 1921 r. na terenach pofortecznych Biskupiej Górki rozpoczęto budowę kompleksu sportowego. Do 1925 r powstały trzy boiska m.in. do gry w piłkę nożną. W obiektach pofortecznych zorganizowano m.in. szatnie, mieszkania. Tutaj odbywały się mecze np. Polonii Gdańsk. To miejsce to drugi oznaczony punkt ścieżki historycznej.

Trzecim punktem (już w lesie) jest tablica dotycząca dawnych kolonii mieszkalnych. Po pierwszej wojnie światowej na terenach pofortecznych zezwolono na budowę prostych domów, organizowano także ogródki działkowe i urządzano ścieżki spacerowe.

Czwarty punkt na trasie ścieżki to miejsce, w którym istniał kiedyś Bastion Zbawiciel, a piąty to Bastion Pośredni. Zachowane elementy bastionów pochodzą z XIX wieku. To m.in.: dwupoziomowe magazyny amunicji, schrony.

Niestety, część tablic jest zniszczonych (pomazanych). Samymi obiektami już dawno zawładnęli grafficiarze. Obiekty są zaśmiecone.

Niezależnie od powyższego warto przespacerować się wyznaczoną ścieżką, choć brakuje kierunkowych strzałek i informacji o odległościach między punktami (trzy ostatnie punkty są w lesie i blisko siebie). Warto mieć przy sobie latarkę, jeśli ktoś chce pokonać wewnętrzne kręte schody w starych schronach i magazynach.

Na ścieżkę (punkt pierwszy) dostaniemy się od strony ulicy Lubuskiej, Pohulanki. Dalej przemieszczamy się ul. Kolonia Studentów w kierunku boiska (punkt drugi). Za boiskiem wchodzimy do lasku, kierując się ostro w lewą stroną. W lesie są trzy ostatnie punkty. Jeśli nie chcemy wracać tą samą drogą, możemy zejść w kierunku Zaroślaka.