Ta żywność najlepiej nadaje się na zapasy. Może czekać latami

Wiosną 2025 roku Unia Europejska wprowadziła nową strategię, która ma przygotować obywateli na wypadek sytuacji kryzysowych, takich jak pandemie, powodzie czy ataki hybrydowe.

Komisja Europejska zaleca, aby każdy obywatel miał zapasy wody, żywności i lekarstw, które pozwolą przetrwać co najmniej 72 godziny - czyli najtrudniejszy, początkowy okres kryzysu.

Podkreśla, że kluczowym działaniem jest zachęcanie obywateli do przygotowania się na wypadek kryzysu. Zgodnie z badaniami Eurobarometru połowa mieszkańców Unii Europejskiej nie ma takich zapasów.

Zapasy można jednak zrobić na znacznie dłuższy okres i to nie tylko w kontekście kryzysów. Posiadana spiżarnia lub pojemna szafka i piwnica pozwala rzadziej robić zakupy.

W długotrwałym przechowywaniu żywności chodzi o to, by zachowała wartość i smak. Nie potrzebuje do tego lodówki. W roli zapasów sprawdzi się przede wszystkim suchy prowiant, ale i konserwy, suszone owoce i żywność liofilizowana.

Żywność długoterminowa (nazywana też żywnością survivalową) może miesiącami, a nawet latami czekać na spożycie dzięki metodom przetwarzania i pakowania, które mają na celu usunięcie wody i ograniczenie rozwoju mikroorganizmów.

Tego typu produkty są często wykorzystywane do tworzenia zapasów na wypadek sytuacji kryzysowych, podróży, wypraw survivalowych, a także do codziennego użytku, aby zmniejszyć marnowanie jedzenia.

Czas przechowywania żywności terminowej jest bardzo zróżnicowany i zależy od rodzaju produktu oraz metody jego konserwacji. Produkty te mogą zachować świeżość od kilku miesięcy do nawet kilkudziesięciu lat. Przykłady:

• Produkty liofilizowane i wojskowe racje żywnościowe: Mogą być przechowywane przez wiele lat, nawet do 25 lat, w zależności od opakowania i warunków.
• Konserwy: Trwałość konserw to zazwyczaj od 2 do 5 lat.
• Suche produkty: Kasze, ryż, makarony, mąka, cukier mogą być przechowywane przez kilka lat.

Kluczowe jest prawidłowe przechowywanie, czyli w chłodnym, ciemnym i suchym miejscu, w szczelnych pojemnikach, które chronią przed wilgocią i szkodnikami.

• Produkty zbożowe i strączkowe:
  
  1. Ryż, kasze (jęczmienna, gryczana, jaglana), makaron
  2. Mąka, płatki owsiane
  3. Soczewica, groch, fasola (suszone)
• Żywność liofilizowana i suszona:
  
  1. Warzywa i owoce liofilizowane
  2. Liofilizowane dania gotowe (np. gulasz, zupy, makaron)
  3. Suszona wołowina (beef jerky)
• Konserwy i produkty w słoikach:
  
  1. Konserwy mięsne (np. mielonka, gulasz), rybne (tuńczyk, szprotki)
  2. Dania gotowe w puszkach (fasolka po bretońsku, zupy)
  3. Owoce i warzywa w słoikach (np. dżemy, ogórki, kukurydza)
• Tłuszcze i słodycze:
  
  1. Olej roślinny
  2. Cukier, miód
  3. Czekolada (o ile jest odpowiednio przechowywana)
• Inne produkty:
  
  1. Mleko w proszku
  2. Suszone jaja
  3. Sól
  4. Kawa i herbata

Przechowywanie w suchym i zacienionym miejscu jest kluczem do zachowania trwałości jedzenia czasem nawet o wiele dłużej, niż wynika to z terminu na opakowaniu. Wówczas jednak trzeba obejrzeć produkt, powąchać i posmakować przed pełną konsumpcją.

Przy okazji warto przypomnieć, czym różnią się dwa kluczowe pojęcia na etykietach:

• "Najlepiej spożyć przed..." (data minimalnej trwałości): To oznaczenie dotyczy produktów, które nawet po upływie podanej daty mogą nadawać się do spożycia, o ile były przechowywane we właściwy sposób, a ich opakowanie nie zostało naruszone. Po tej dacie produkt może stracić część swoich właściwości (np. smak, aromat, chrupkość), ale nadal jest bezpieczny dla zdrowia. Dotyczy to głównie produktów suchych, z małą zawartością wody.
• "Należy spożyć do..." (termin przydatności do spożycia): To oznaczenie jest używane w przypadku produktów nietrwałych, które szybko się psują i mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia po upływie podanej daty. Dotyczy to m.in. świeżego mięsa, nabiału czy ryb. Spożycie tych produktów po terminie może prowadzić do zatrucia pokarmowego.