Witamina D może uchronić przed zawałem. Zwróć uwagę przy suplementacji
W tym artykule:
Agnieszka Żulewska o swoich rolach i serialu "Na Wspólnej". Jest szansa, że do niego powróci?
Nowe badania dotyczące witaminy D a zawału
U osób dorosłych z chorobami serca, które przeszły zawał i otrzymywały takie dawki witaminy D, by osiągnąć jej optymalny poziom we krwi, ryzyko ponownego zawału spadło o ponad 50% w porównaniu z pacjentami, u których nie uzyskano właściwego stężenia tej witaminy - wynika ze wstępnych badań, które zaprezentowano na sesjach naukowych American Heart Association's Scientific Sessions 2025.
Badanie objęło osoby dorosłe z chorobami serca i przebytym zawałem. Ponad 85% badanych na początku miało poziom witaminy D poniżej 40 ng/ml, czyli zbyt niski. W odróżnieniu od wielu innych badań, gdzie wszystkim podawano standardową dawkę witaminy, w tym przypadku dostosowywano je do każdego z osobna na podstawie wyników badań krwi tak, by poziom utrzymać w zakresie 40 a 80 ng/ml.
Przebieg badań. Ważne jest indywidualne dobranie dawki
Badanych podzielono na dwie grupy. Jednej z nich nie podawano suplementacji, a drugiej podawano indywidualnie dostosowany poziom witaminy D. Dawkę zmieniano co trzy miesiące, aż poziom przekroczył 40 ng/ml. Gdy tak się stało, kontrole przeprowadzano raz w roku, a jeśli poziom spadł poniżej wartości, dawkę zwiększano. Monitorowano także poziom wapnia. Zaprzestawano podawania witaminy D, jeśli jej poziom przekroczył 80 ng/ml - jej nadmiar także jest szkodliwy.
W badaniu wzięło udział 630 dorosłych osób, pacjentów z ostrym zespołem wieńcowym.
Wyniki badań i niższe ryzyko zawału
Jak stwierdzono w badaniach, u osób, u których kontrolowano suplementację witaminą D przez prawie cztery lata i utrzymywano poziom większy niż 40 ng/ml, ryzyko zawału serca było o 52 % niższe, niż u osób, u których nie kontrolowano poziomu witaminy D. Co ciekawe, w grupie, gdzie stosowano suplementację, u ponad połowy osób konieczna była suplementacja ponad 5000 jednostek dziennie. To znacznie więcej, niż standardowo zalecana dawka.
Suplementacja zdaje się zapobiegać zawałom serca, jednak nie zmniejszyła ryzyka udaru mózgu, niewydolności serca czy zgonu.
Czym jest witamina D?
Witamina D to grupa związków rozpuszczalnych w tłuszczach, z których najważniejsze dla człowieka są witamina D2 (ergokalcyferol) oraz D3 (cholekalcyferol). D3 powstaje w skórze pod wpływem promieniowania UVB, dlatego często nazywana jest "witaminą słońca".
Witamina D pełni w organizmie funkcję prohormonu - po przekształceniu w aktywną formę (kalcytriol) reguluje gospodarkę wapniowo-fosforanową, wpływa na mineralizację kości i zębów, wspiera układ odpornościowy, nerwowy i mięśniowy.
Połączenie witaminy D3 i K2
Coraz częściej zaleca się suplementację witaminy D3 w połączeniu z witaminą K2. Obie witaminy działają synergicznie - witamina D3 zwiększa wchłanianie wapnia z przewodu pokarmowego, a witamina K2 kieruje ten wapń tam, gdzie jest potrzebny, czyli do kości i zębów.
Bez odpowiedniej ilości witaminy K2, nadmiar wapnia może odkładać się w ścianach naczyń krwionośnych, co sprzyja ich zwapnieniu i zwiększa ryzyko chorób układu krążenia. Dlatego połączenie D3 i K2 jest szczególnie korzystne dla utrzymania zdrowych kości i serca.
Witamina K2 występuje naturalnie m.in. w produktach fermentowanych, takich jak niektóre sery dojrzewające czy kiszonki.
Niedobory witaminy D - jakie są normy i czym skutkuje niedobór?
Niedobór witaminy D to problem globalny, szczególnie w krajach o umiarkowanym klimacie, gdzie przez większą część roku brakuje słońca. W Polsce szacuje się, że nawet 80-90% dorosłych ma zbyt niski poziom tej witaminy w okresie jesienno-zimowym.
Przyjęte normy laboratoryjne witaminy D3:
- poniżej 20 ng/ml - ciężki niedobór,
- od 20 do 30 ng/ml - poziom niewystarczający,
- od 30 do 50 ng/ml - wynik prawidłowy,
- od 50 do 100 ng/ml - za wysokie stężenie,
- więcej niż 100 ng/ml - poziom potencjalnie toksyczny,
- więcej niż 200 ng/ml - poziom toksyczny.
Skutki niedoboru:
- osłabienie i bóle mięśni,
- zwiększone ryzyko złamań i osteoporozy,
- obniżenie odporności i częstsze infekcje,
- pogorszenie nastroju, depresja sezonowa,
- zaburzenia pracy serca i układu krążenia.
U dzieci niedobór może prowadzić do krzywicy, a u dorosłych do osteomalacji, czyli rozmiękania kości.
Źródła:
Newsroom Heart, Heart attack risk halved in adults with heart disease taking tailored vitamin D doses
Times Entertainment, Vitamin D deficiency may quietly raise your risk of heart diseases: The hidden connection you need to know