WPR po 2027: pieniądze dla rolników. Bruksela szykuje zmiany!

Wielkimi krokami zbliżają się negocjacje dotyczące nowego budżetu WPR po 2027 roku. To moment kluczowy dla rolnictwa – bo to właśnie rolnicy od lat pozostają największymi beneficjentami unijnych środków w ramach WPR. Coraz głośniej mówi się o konieczności cięć, uproszczeń i zmian w podziale pieniędzy dla rolników. Czy tak rzeczywiście będzie?

Pierwszą dobrą wiadomością jest deklaracja Komisji Europejskiej o utrzymaniu struktury dwóch filarów WPR po 2027 roku. Komisarz UE ds. rolnictwa, Christophe Hansen, podczas niedawnych wystąpień podkreślał, że rezygnacja z tego podziału byłaby błędem.

• Pierwszy filar – czyli wsparcie dochodów rolników – ma pozostać głównym elementem polityki rolnej,
• Drugi filar – rozwój obszarów wiejskich – również zostaje, mimo wcześniejszych planów jego połączenia z funduszami spójności w tzw. „jednolitych planach krajowych”.

Obawy o zmarginalizowanie rozwoju wsi na rzecz innych polityk regionalnych zostały więc przynajmniej tymczasowo rozwiane.

Choć struktura WPR po 2027 roku ma zostać utrzymana, budżet może być znacznie mniejszy. Według nieoficjalnych informacji podawanych przez portal euroactiv.pl, środki na WPR mogą spaść nawet o 15–20% w zależności od przesunięć i negocjacji między państwami członkowskimi.

Komisarz Hansen zapewnia jednak, że WPR nadal będzie mieć „dedykowany budżet”, choć mniejszy niż obecnie.

Kolejną zapowiadaną zmianą jest zwiększenie elastyczności krajów UE w kształtowaniu polityki rolnej. Komisja Europejska chce, by państwa same dostosowywały tzw. „zielone zasady” do lokalnych warunków, a majowy pakiet uproszczeń zakłada, że kraje będą mogły częściej modyfikować swoje plany bez konieczności długotrwałych uzgodnień z Brukselą.

To z jednej strony szansa na lepsze dopasowanie polityki rolnej. Z drugiej natomiast strony to zagrożenie dla jednolitości i przejrzystości całego systemu dopłat.

Pierwsze doniesienia z Brukseli wskazują na to, że WPR po 2027 będzie w dalszym ciągu podzielona na dwa filary. Pojawiają się jednak pogłoski, że rolnicy dostaną mniej pieniędzy nawet o 15-20%.

fot. Canva

Nowa WPR po 2027 roku ma również odchodzić od nadmiernego obciążania rolników wymogami środowiskowymi. Po masowych protestach rolniczych w całej Europie KE zrezygnowała z wielu kontrowersyjnych regulacji w 2024 roku.

Komisarz Hansen zapowiada, że przyszła polityka będzie bardziej oparta na zachętach niż karach. W skrócie: mniej biurokracji, więcej wsparcia dla tych, którzy realnie inwestują w zielone rozwiązania.

W nowej WPR coraz częściej mówi się o przekierowaniu większej części budżetu do młodych i małych rolników. Hansen zapowiada ograniczenie płatności dla największych gospodarstw oraz wprowadzenie degresywności dopłat – czyli zmniejszania wsparcia wraz ze wzrostem skali działalności.

To rozwiązanie ma wyrównać szanse i zapewnić większą sprawiedliwość w podziale środków, ale już teraz budzi kontrowersje wśród unijnych organizacji rolniczych.

Najbliższym ważnym terminem jest 16 lipca 2025 roku, kiedy to Komisja ma przedstawić nowy pakiet Wieloletnich Ram Finansowych (WRF), zawierający m.in. projekt rozporządzenia dotyczącego WPR.

Pełna reforma, uwzględniająca zmiany w organizacji rynków (CMO), może być opóźniona i ogłoszona dopiero jesienią. Tymczasem niektóre elementy, jak rozporządzenie horyzontalne czy szczegóły planów strategicznych, wciąż są w fazie negocjacji.

Źródło: www.euroactiv.pl