Szczecin: Zabytkowy wagon Ganz po krótkim powrocie na tory ponownie odstawiony. Naprawa może kosztować 7 mln złotych

To SN61-183, czyli zabytkowy wagon Ganz, uratowany przed złomowaniem i kupiony przez nasze województwo. Kilka tygodni temu, we wrześniu pojazd z 1972 roku zabrał pasażerów na wycieczkę z okazji 65-lecia Lokomotywowni Szczecin Wzgórze Hetmańskie. Niestety, na razie był to jego jedyny taki kurs.

- Pojazd kolejowy SN61-183 nie miał wykonanego przeglądu z poziomu P5. Przejazd pociągu z okazji jubileuszu 65-lecia Lokomotywowni Szczecin Wzgórze Hetmańskie był realizowany na podstawie jednorazowego zezwolenia, wydanego zgodnie z obowiązującymi przepisami i instrukcjami - tłumaczy biuro prasowe Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego.

Oznacza to, że niewiele zmieniło się od czerwca 2023 roku. Już wtedy UMWZ informował, że Ganz wymaga przeprowadzenia naprawy głównej (poziomu P5). W praktyce byłaby to częściowa rekonstrukcja pojazdu obejmująca wymianę elementów nadwozia, części biegowych, silnika spalinowego oraz instalacji elektrycznej, paliwowej i pneumatycznej.

Biorąc pod uwagę, że motowagony tego typu nie są już produkowane, a części zamienne nie są dostępne na rynku, realizacja takiego przedsięwzięcia będzie bardzo skomplikowana, kosztowna i może potrwać wiele lat.

Nieoficjalnie wiadomo, że szacowany koszt naprawy to co najmniej 7 mln złotych. Za taką kwotę bardziej opłaca się remontować pociągi kursujące na trasach regionu.

"Głos" zapytał również, czy w planach są regularne wyjazdy turystyczne.
- Plany wykorzystania tego pojazdu do przejazdów okazjonalnych w przyszłym roku oraz ich ewentualne trasy relacyjne są obecnie przedmiotem dyskusji pomiędzy Urzędem Marszałkowskim Województwa Zachodniopomorskiego a Zachodniopomorskim Zakładem Spółki Polregio S.A., opiekującym się obecnie tym pojazdem. Po ewentualnym uzgodnieniu w tym zakresie plany zostaną przedstawione opinii publicznej - informuje UMWZ.

Co to za pojazd?

- Jeździłem na nich dwa lata. Najpierw był SN61-91, później 10, w lokomotywowni Pozaklasowej Szczecin Wzgórze Hetmańskie - wspomina pan Marian, w latach 70. XX wieku młodszy maszynista. - Jak na tamte czasy, czyli lata 1975-77, to był ekstra pojazd. Wagon motorowy nie był za silny, miał 500 koni mechanicznych, ale takie dwa połączone dawały radę pociągnąć pięć wagonów pasażerskich. Jeździliśmy do Olsztyna i Krakowa. Później obsługiwały szlaki kolei podmiejskiej.

SN61 - wagony silnikowe wyprodukowane dla PKP w liczbie 250 sztuk, w latach 1960-1975, w zakładach Ganz-MÁVAG na Węgrzech. Potocznie nazywane clayton, od zastosowanego kotła parowego.

Wagon nie przypomina dzisiejszych szynobusów, których jest prekursorem. Ciekawy jest układ jego wnętrza. Dwa przedziały pasażerskie rozdziela przedsionek wejściowy. Drzwi nie są otwierane automatycznie.

Poniżej znajdują się najważniejsze dane techniczne wagonu SN61-183:

• Silnik: 12-cylindrowy wysokoprężny systemu Ganz-Jendrassik
• Moc silnika: 500 KM
• Prędkość konstrukcyjna: 108 km/h
• Prędkość maksymalna dopuszczalna: 100 km/h
• Masa służbowa: 57 800 kg
• Długość całkowita: 24,215 m
• Szerokość: 2,960 m
• Wysokość: 4,120 m
• Średnica kół: 0,940 m
• Liczba miejsc siedzących: 48 + 5 (w przedziale bagażowym)

Pojemność całkowita: 111 pasażerów

Domyślnie seria SN61 miała trafić na linie lokalne, jednak w praktyce pojazdy pojawiły się również na połączeniach dalekobieżnych. Można je było spotkać w takich pociągach, jak np. Neptun z Warszawy do Gdyni, gdzie SN61 w trakcji podwójnej, a nawet potrójnej, prowadziły składy złożone z kilku wagonów. Do nich do dziś należy rekord w czasie przejazdu na tym połączeniu. Ponadto planowo wagonami SN61 były obsługiwane takie relacje, jak: Warszawa - Świnoujście, Warszawa - Berlin, Warszawa - Ostrołęka, Warszawa - Przemyśl.

Wraz z postępującą elektryfikacją sieci PKP wagony serii SN61 przejęły obsługę pociągów w ruchu lokalnym. W latach 1976 i 1985 dwa wagony SN61-170 i SN61-537 przystosowano do prac rewizyjnych przy konserwacji sieci trakcyjnej i oznaczono nową serią SR61. Ostatecznie wagony SN61 wycofano z planowej eksploatacji na początku lat 90. XX wieku.