Zamach wyprzedzający wojnę. Frankfurter: „Strzeliłem, bo jestem Żydem”

4 lutego 1936 roku David Frankfurter, chorwacki Żyd i student medycyny, zastrzelił w Davos Wilhelma Gustloffa – przywódcę szwajcarskiego oddziału NSDAP. Gustloff aktywnie szerzył antysemicką propagandę i publikował „Protokoły Mędrców Syjonu”. Frankfurter działał sam. Wszedł do domu Gustloffa, poczekał, aż ten wejdzie do gabinetu – i oddał pięć strzałów. Potem sam zgłosił się na policję, mówiąc tylko: „Strzeliłem, bo jestem Żydem.”
Fot. LicencjodawcaFot. Licencjodawca
Łukasz Szymański

Samotny zamachowiec, który wyprzedził wojnę

Proces był głośny. Szwajcarskie władze chcąc zachować neutralność, potraktowały go surowo. Skazano Frankfurtera na 18 lat więzienia i dożywotnie wydalenie z kraju. W tym czasie naziści wykorzystywali zamach do celów propagandowych. Sam Hitler wstrzymał odwet wobec Żydów tylko dlatego, że nie chciał zrujnować wizerunku Niemiec przed zbliżającymi się igrzyskami olimpijskimi.

Frankfurter tymczasem siedział w celi – nawet wtedy, gdy jego ojciec, rabin z Chorwacji, został publicznie poniżony i w końcu zamordowany przez Ustaszy w obozie Jasenovac.

Zamachowiec, który został bohaterem

Po wojnie, w 1945 roku, Frankfurter został ułaskawiony. Gdy wychodził z więzienia, witano go jak bohatera. Wiwatujące tłumy skandowały: „Niech Bóg cię błogosławi!” Wyjechał do Palestyny, gdzie później pracował w izraelskim Ministerstwie Obrony i służył w armii. Napisał dwie książki wspomnieniowe, a po jego śmierci w 1982 roku parki i ulice w Izraelu nazwano jego imieniem.

Czy był mścicielem, ostrzeżeniem, samotnym bojownikiem? Niezależnie od odpowiedzi – jego czyn na długo zapisał się w historii.

Ciekawostka na koniec

Wilhelm Gustloff, którego zastrzelił Frankfurter, stał się po śmierci męczennikiem nazistowskiej propagandy. Na jego cześć nazwano luksusowy niemiecki statek pasażerski – „MV Wilhelm Gustloff”. Ironią losu, w 1945 roku został on zatopiony przez radziecki okręt podwodny, co doprowadziło do jednej z największych katastrof morskich w historii – zginęło ponad 9 tysięcy osób, głównie niemieckich cywilów i żołnierzy.

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Gdańsk: Policja szuka świadków tragicznego wypadku w Gdańsku Wrzeszczu
Gdańsk: Policja szuka świadków tragicznego wypadku w Gdańsku Wrzeszczu
Pracownicy chcą dopłat do dojazdów. Mobilność coraz ważniejsza
Pracownicy chcą dopłat do dojazdów. Mobilność coraz ważniejsza
Barwne ziemniaki nadzieją rolnictwa? Pracują nad nimi studenci
Barwne ziemniaki nadzieją rolnictwa? Pracują nad nimi studenci
Wielu pieszych o tym zapomina. Policja zapowiada coroczną akcję na drogach
Wielu pieszych o tym zapomina. Policja zapowiada coroczną akcję na drogach
Jedlina-Zdrój: Odsłonięto tablicę upamiętniającą Carla Bainerta
Jedlina-Zdrój: Odsłonięto tablicę upamiętniającą Carla Bainerta
Radom: Po raz pierwszy odbędzie się bieg onkologiczny
Radom: Po raz pierwszy odbędzie się bieg onkologiczny
Katowice: Rozbito kolejną grupę "mafii śmieciowej". Sześć osób zatrzymanych, zabezpieczono broń i setki tysięcy złotych
Katowice: Rozbito kolejną grupę "mafii śmieciowej". Sześć osób zatrzymanych, zabezpieczono broń i setki tysięcy złotych
Ząb: Dwie osoby potrącone. Dorosły i dziecko trafili do szpitala
Ząb: Dwie osoby potrącone. Dorosły i dziecko trafili do szpitala
Pobiegną z Wągrowca do Skoków. Przed nami kolejna edycja półmaratonu
Pobiegną z Wągrowca do Skoków. Przed nami kolejna edycja półmaratonu
Chrusty: Prywatny „festiwal” przerwany przez policję. Głośna muzyka, narkotyki i pięć zatrzymań
Chrusty: Prywatny „festiwal” przerwany przez policję. Głośna muzyka, narkotyki i pięć zatrzymań
Do 100% refundacji na bioasekurację. Ruszył nabór wniosków
Do 100% refundacji na bioasekurację. Ruszył nabór wniosków
Zamość: Uwaga rolnicy! Oszust na OLX. Rolnik stracił 3000 zł przy zakupie ciągnika
Zamość: Uwaga rolnicy! Oszust na OLX. Rolnik stracił 3000 zł przy zakupie ciągnika