Zamknęła się w psychiatryku. Ujawniła przerażającą prawdę

Świat znał ją jako bezkompromisową dziennikarkę, odważną podróżniczkę i kobietę, która nie bała się żadnego wyzwania. Nellie Bly, czyli Elizabeth Cochran Seaman, zapisała się w historii jako symbol walki o prawa kobiet i przełamywania społecznych tabu.

Nellie BlyNellie Bly
Źródło zdjęć: © Domena publiczna
Przez Wieki
SKOMENTUJ

Inteligentna dziewczynka

Wczesne lata dzieciństwa Elisabeth upływały w dostatku, jednak śmierć jej ojca, gdy miała zaledwie sześć lat, zmieniła wszystko. Brak testamentu sprawił, że rodzina popadła w trudności finansowe, a matka, Mary Jane Kennedy, zmuszona była ponownie wyjść za mąż, tym razem niestety za człowieka o skłonnościach do przemocy.

W młodości Elizabeth wyróżniała się nie tylko inteligencją, ale i odwagą. Już jako nastolatka wyrażała swoje zdanie, nie bojąc się konfrontacji z dorosłymi.

W wieku 15 lat rozpoczęła naukę w Indiana Normal School, jednak z powodu braku środków finansowych musiała ją przerwać. Marzenia o karierze nauczycielki porzuciła na rzecz innych życiowych dróg, które miały przynieść jej światową sławę.

Początki kariery dziennikarskiej

Pierwszym krokiem Elizabeth w świat mediów była odważna reakcja na seksistowski artykuł "W czym są dobre dziewczęta" opublikowany w "Pittsburgh Dispatch". Pod pseudonimem "samotna sierota" napisała list do redakcji, w którym stanowczo sprzeciwiła się stereotypom dotyczącym kobiet.

Jej talent literacki został natychmiast zauważony przez redaktora naczelnego, który zaproponował jej pracę. Przyjęła pseudonim "Nellie Bly", inspirowany popularną wówczas piosenką.

W "Pittsburgh Dispatch" Bly szybko zasłynęła jako autorka reportaży o trudnych warunkach pracy kobiet w fabrykach. Jej teksty były ostre, bezkompromisowe i niejednokrotnie skutkowały realnymi zmianami społecznymi.

Pracodawcy, których krytykowała, naciskali na redakcję, by przeniosła ją do działu kobiecego, gdzie miała zajmować się modą i ogrodnictwem. Dla ambitnej Nellie było to nie do przyjęcia. Postanowiła więc opuścić Pittsburgh i szukać szczęścia w Nowym Jorku.

Nowy Jork i przełomowe śledztwo

Przeprowadzka do Nowego Jorku w 1886 roku była dla Bly początkiem nowego rozdziału. Początkowo borykała się z trudnościami – redakcje niechętnie zatrudniały kobiety na stanowiskach reporterskich.

Przełom nastąpił, gdy trafiła do "New York World" Josepha Pulitzera. Redaktor powierzył jej zadanie, które miało na zawsze zmienić jej życie i historię dziennikarstwa: miała przeniknąć do szpitala psychiatrycznego na Blackwell’s Island, udając osobę chorą psychicznie.

Bly przez dziesięć dni przebywała wśród pacjentek, doświadczając na własnej skórze nieludzkich warunków, głodu, przemocy i braku opieki medycznej. Po ujawnieniu swojego śledztwa w reportażu "Ten Days in a Mad-House" wywołała ogólnonarodową debatę i doprowadziła do wprowadzenia reform w opiece psychiatrycznej.

Podróż dookoła świata

W 1889 roku redakcja "New York World" postanowiła zorganizować reportaż inspirowany powieścią Juliusza Verne’a "W 80 dni dookoła świata". Nellie Bly podjęła wyzwanie i 14 listopada 1889 roku wyruszyła w samotną podróż o długości ponad 40 tysięcy kilometrów. Trasa wiodła przez Anglię, Francję (gdzie spotkała się z Juliuszem Verne’em), Włochy, Egipt, Cejlon, Singapur, Hongkong i Japonię.

Po 72 dniach, 6 godzinach, 11 minutach i 14 sekundach, 25 stycznia 1890 roku, Bly powróciła do Jersey City, bijąc rekord świata w okrążeniu Ziemi. Była pierwszą kobietą, która samotnie dokonała tego wyczynu, a jej powrót śledziły tłumy czytelników i dziennikarzy. "Powiedziałam, że mogę i to zrobię. I zrobiłam" – te słowa stały się jej mottem.

Jej rywalką była Elizabeth Bisland Wetmore, która również wyruszyła w podróż, ale w przeciwnym kierunku. Ostatecznie to Bly dotarła na metę jako pierwsza, zdobywając uznanie i sympatię opinii publicznej na całym świecie. Rekord Bly został pobity kilka miesięcy później przez George’a Francisa Traina, który okrążył świat w 67 dni.

Działalność społeczna i walka o prawa kobiet

Nellie Bly była nie tylko dziennikarką, ale również aktywną sufrażystką. W 1913 roku relacjonowała zjazd sufrażystek, a jej teksty przyczyniły się do popularyzacji idei równouprawnienia kobiet. Przewidziała, że kobiety w USA uzyskają prawa wyborcze w 1920 roku – i miała rację.

Podczas I wojny światowej Bly została jedną z pierwszych kobiet-korespondentek wojennych. Pracując dla "New York Evening Journal", relacjonowała wydarzenia z frontu wschodniego, narażając życie i zdrowie. Została nawet aresztowana pod zarzutem szpiegostwa, jednak dzięki interwencji redakcji szybko odzyskała wolność.

Bizneswoman i wynalazczyni

W 1895 roku, mając 31 lat, Bly wyszła za mąż za Roberta Seamana, bogatego przemysłowca starszego od niej o 42 lata. Po jego śmierci w 1904 roku przejęła zarządzanie firmą Iron Clad Manufacturing Co., specjalizującą się w produkcji metalowych pojemników. Choć nie miała doświadczenia w biznesie, wprowadziła liczne udogodnienia socjalne dla pracowników, takie jak stołówki czy opieka lekarska.

Bly była również wynalazczynią – opatentowała nowoczesną bańkę na mleko oraz funkcjonalny śmietnik na odpady. Niestety, brak doświadczenia w prowadzeniu przedsiębiorstwa doprowadził do bankructwa firmy, jednak jej innowacyjność i troska o ludzi zostały docenione przez pracowników.

Po śmierci Nellie Bly 27 stycznia 1922 roku w Nowym Jorku, świat dziennikarstwa stracił jedną z najodważniejszych i najbardziej wpływowych postaci. Jej osiągnięcia zostały pośmiertnie docenione – w 1998 roku trafiła do National Women’s Hall of Fame, a w 2002 roku jej wizerunek znalazł się na znaczku pocztowym USA w serii "Women in Journalism".

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

602. urodziny Łodzi. Będzie się bawić cała Piotrkowska
602. urodziny Łodzi. Będzie się bawić cała Piotrkowska
Zmarł prof. dr hab. Zygmunt Wiatrowski. Honorowy mieszkaniec Ciechocinka, autorytet polskiej pedagogiki
Zmarł prof. dr hab. Zygmunt Wiatrowski. Honorowy mieszkaniec Ciechocinka, autorytet polskiej pedagogiki
Złota klatka Elvisa. Od mistrza karate do całkowitego wyniszczenia
Złota klatka Elvisa. Od mistrza karate do całkowitego wyniszczenia
Kobylnica. Chłopcy mieli skosić trawnik. Zamiast kosiarki wzięli skuter i zostali zatrzymani przez policję
Kobylnica. Chłopcy mieli skosić trawnik. Zamiast kosiarki wzięli skuter i zostali zatrzymani przez policję
Wielki finał Święta Wrocławia. Koncerty ZORZA i ZAZ, Ultrarace, rodzinne pikniki i darmowa komunikacja w całym mieście
Wielki finał Święta Wrocławia. Koncerty ZORZA i ZAZ, Ultrarace, rodzinne pikniki i darmowa komunikacja w całym mieście
PKO BP Ekstraklasa. Koniec pewnej epoki. Kapitan Piotr Ceglarz odszedł z Motoru Lublin
PKO BP Ekstraklasa. Koniec pewnej epoki. Kapitan Piotr Ceglarz odszedł z Motoru Lublin
Nocna Botaniczna Piątka 2025 w Mikołowie. Malowniczą areną rywalizacji był Śląski Ogród Botaniczny
Nocna Botaniczna Piątka 2025 w Mikołowie. Malowniczą areną rywalizacji był Śląski Ogród Botaniczny
"Palm Springs" pod chmurką. Filmowy wieczór przy Piotrkowskiej 217 w Łodzi
"Palm Springs" pod chmurką. Filmowy wieczór przy Piotrkowskiej 217 w Łodzi
Śmiertelne zderzenie motocyklisty z ciężarówką na A2. Autostrada zablokowana
Śmiertelne zderzenie motocyklisty z ciężarówką na A2. Autostrada zablokowana
Pożegnanie ósmoklasistów w Szkole Podstawowej nr 1 w Rypinie
Pożegnanie ósmoklasistów w Szkole Podstawowej nr 1 w Rypinie
Nawałnica nad powiatem nowotomyskim - powalone drzewa i odcięte drogi!
Nawałnica nad powiatem nowotomyskim - powalone drzewa i odcięte drogi!
Co łączy, a co różni kosmiczną misję Sławosza i Hermaszewskiego? Polska dla wszystkich
Co łączy, a co różni kosmiczną misję Sławosza i Hermaszewskiego? Polska dla wszystkich