Brak snu sprzyja problemom z sercem
- Chcieliśmy zidentyfikować mechanizmy, które wpływają na to, w jaki sposób brak snu może zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Ostatecznym celem było znalezienie możliwości przeciwdziałania tym problemom - mówi Jonathan Cedernaes z Uniwersytetu w Uppsali.
Przewlekły brak snu to narastający problem zdrowia publicznego i w dużych badaniach populacyjnych został powiązany ze zwiększonym ryzykiem zawału serca, udaru oraz migotania przedsionków. Na zdrowie serca wpływa wiele czynników związanych ze stylem życia, takich jak sen, dieta i aktywność fizyczna. Aby wyodrębnić wpływ samego snu, w warunkach laboratoryjnych kontrolowano m.in. dietę i poziom aktywności fizycznej.
Badanie
Zbadano kilkunastu mężczyzn o prawidłowej masie ciała. Wszyscy mieli zdrowe nawyki dotyczące snu. Uczestnicy spędzili czas w laboratorium, gdzie ich posiłki i aktywność fizyczna były ściśle kontrolowane w dwóch sesjach. W jednej sesji spali standardowo przez trzy kolejne noce, natomiast w drugiej spali tylko około czterech godzin każdej nocy. W obu sesjach pobierano próbki krwi rano i wieczorem, a także po 30 minutach intensywnego wysiłku fizycznego.
Wzrost poziomu białek zapalnych po utracie snu
Naukowcy zmierzyli poziomy około 90 białek we krwi i zaobserwowali, że poziomy wielu z nich - związanych ze stanem zapalnym - wzrosły po niedoborze snu. Wiele z tych białek już wcześniej zostało powiązanych z większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, takich jak niewydolność serca i choroba wieńcowa.
- Wiele wcześniejszych badań dotyczących związku między brakiem snu a ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych skupiało się głównie na osobach starszych, które już miały zwiększone ryzyko tych chorób. Dlatego interesujące było to, że poziom tych białek wzrósł w ten sam sposób u młodych i wcześniej całkowicie zdrowych osób już po zaledwie kilku nocach niedoboru snu. Warto też podkreślać znaczenie snu dla zdrowia układu krążenia już we wczesnym okresie życia - mówi Cedernaes.
Wpływ ćwiczeń może się zmieniać przy braku snu
Wysiłek fizyczny wywołał nieco inną odpowiedź po braku snu. Jednak poziom kilku kluczowych białek wzrósł niezależnie od tego, czy uczestnik był wyspany, czy nie. Oznacza to, że białka powiązane z pozytywnym wpływem ćwiczeń wzrastały, nawet gdy dana osoba miała zbyt mało snu. Jak się okazuje, ćwiczenia w stanie niedoboru snu mogą nieco bardziej obciążać komórki mięśnia sercowego.
- Dzięki temu badaniu lepiej zrozumieliśmy, jaką rolę odgrywa ilość snu w zdrowiu układu krążenia. Warto podkreślić, że inne badania wykazały również, iż aktywność fizyczna może zniwelować przynajmniej część negatywnych skutków złego snu. Ale równie ważne jest, że ćwiczenia nie są w stanie zastąpić podstawowych funkcji snu - mówi Cedernaes.
- Potrzebne są dalsze badania, by sprawdzić, jak te efekty mogą się różnić u kobiet, osób starszych, pacjentów z chorobami serca czy osób o różnych wzorcach snu. Mamy nadzieję, że będziemy mogli opracować lepsze wytyczne dotyczące tego, jak sen, ćwiczenia i inne czynniki stylu życia mogą być wykorzystywane do skuteczniejszej profilaktyki chorób układu krążenia - dodaje Cedernaes.
Na podstawie:
Lack of sleep can increase the risk of cardiovascular disease