By zachować zdrowie po udarze, konieczne jest leczenie jelit

Wykorzystując powiązanie między mózgiem a układem pokarmowym, można ograniczyć upośledzenia poznawcze i inne długofalowe skutki udaru mózgu lub urazu neurologicznego.

Zespół wykazał, że lek skuteczny w ochronie mózgu tuż po udarze nie zapobiega długoterminowemu pogorszeniu funkcji poznawczych, gdy jest stosowany wyłącznie na mózg. Natomiast ten sam lek, zastosowany na jelita, znacząco ograniczył upośledzenie funkcji poznawczych.

- Samo naprawienie mózgu nie wystarczy. Jako neurobiolog, byłam tym dość zaskoczona - mówi profesor Farida Sohrabji, współautorka badań. -  To pokazuje, że jeśli nie naprawisz jelit, nie zobaczysz poprawy funkcjonowania w dłuższej perspektywie - dodaje.

Eksperci oceniają, jak mózg i jelita wpływają na siebie nawzajem podczas i po udarze. To może pomóc w opracowaniu terapii zapobiegających zaburzeniu funkcji poznawczych u pacjentów po udarze i zmniejszających ryzyko wystąpienia demencji lub choroby Alzheimera.

- Udar to jedna z głównych przyczyn demencji i choroby Alzheimera. Oprócz ostrych skutków udaru są też te długofalowe, które wpływają na jakość życia pacjentów i ich opiekunów. Dlatego istnieje duże zainteresowanie poprawą długoterminowych wyników leczenia - wyjaśnia prof. Sohrabji.

- Zaledwie w ciągu kilku chwil po udarze, pacjenci doświadczają serii objawów, z których wiele jest natychmiast widocznych. Niektórzy nie mogą unieść ramienia, mają opadniętą połowę twarzy, bełkoczą: to klasyczne objawy, które pojawiają się bardzo szybko - zauważa prof. Sohrabji.

Mniej widoczne jest natomiast uszkodzenie kluczowych struktur w jelitach, ponieważ mózg wysyła sygnały do układu pokarmowego, że coś jest nie tak.

- Odkryliśmy, że już po kilku minutach od wystąpienia udaru normalna anatomia jelit zostaje całkowicie zaburzona - tłumaczy prof. Sohrabji.

Szczególnie istotne jest to, że komórki odpowiedzialne za utrzymanie zawartości jelit oddzielonej od reszty organizmu zaczynają się degradować. To prowadzi do przenikania bakterii jelitowych poza przewód pokarmowy i uszkadzania innych układów organizmu. W pewnych warunkach, bakterie te mogą przedostać się nawet do mózgu i zaburzyć jego funkcjonowanie. Nawet jeśli tak się nie stanie, to układ odpornościowy wykrywa zagrożenie i uruchamia reakcję zapalną, co samo w sobie może pogorszyć stan mózgu po udarze.

- Jeśli naprawisz tylko mózg, osiągniesz efekt krótkoterminowy, ale nie długofalową poprawę, ponieważ jelita nadal są nieszczelne. To powoduje stan zapalny i stale wpływa na funkcjonowanie mózgu - mówi prof. Sohrabji.

W nowym badaniu zastosowano leczenie bezpośrednio na jelita: dawkę czynnika wzrostu podobnego do insuliny IGF-1. Terapia ta znacząco zmniejszyła stan zapalny i pogorszenie funkcji poznawczych po udarze. Jak wykazano, uszkodzone struktury jelit zostały naprawione przez IGF-1, co potwierdza, że regeneracja jelit jest kluczowa dla powrotu do zdrowia po udarze.

Oprócz IGF-1, bada się również zastosowanie przeszczepów komórek macierzystych w celu szybkiej regeneracji jelit po udarze; podejście to wykazało skuteczność w wcześniejszych badaniach.

W normalnych warunkach jelita wytwarzają własne komórki macierzyste, które służą do ich regeneracji. Istnieją jednak dowody na to, że komórki te można przeszczepić od zdrowego dawcy do pacjenta z uszkodzonymi jelitami, co przyspiesza proces gojenia.

- Byliśmy dość pewni, że komórki macierzyste naprawią jelita. Tym, co nas zaskoczyło, było to, że jednocześnie poprawiły też wyniki leczenia udaru. W wyniku tej terapii zmniejszyła się ilość martwej tkanki w mózgu, a funkcje poznawcze zostały zachowane - wskazuje prof. Sohrabji.

Na podstawie:

Healing The Gut Can Reduce Long-Term Impact Of Stroke, Texas A&M Research Finds