Jest smaczna i pomaga walczyć z nowotworami. Oto właściwości dyni

Dynia jest botanicznie owocem, ponieważ rozwija się z kwiatu rośliny i zawiera nasiona. Jednakże, ze względu na jej zastosowanie kulinarne i smak, jest powszechnie traktowana jako warzywo.

Na świecie jest od 20 do 30 gatunków dyni. Pięć z nich to tzw. gatunki udomowione, które uprawia się na całym świecie: dynia zwyczajna, dynia olbrzymia, dynia piżmowa, dynia srebrnolistna, i dynia figolistna. Jeśli dodać do tego istnienie w skali globalnej ponad tysiąca odmian uprawnych, okazuje się, że dynia jest drugą najbardziej zróżnicowaną rośliną świata (przed nią jest tylko pomidor, który posiada od 10-15 tys. odmian).

Dynia uprawiana jest na całym świecie, ale pochodzi z Ameryki Środkowej (Meksyk, Gwatemala). Prekursorami jej uprawy byli Majowie i Aztekowie.

Najstarsze ślady uprawy tego warzywa mają nawet 10 000 lat, co oznacza, że dynia była jedną z pierwszych roślin uprawianych przez człowieka - jest starsza od kukurydzy i fasoli, z którymi za czasów Majów i Azteków tworzyła element tzw. systemu współuprawy. System ten działał na tej zasadzie: kukurydza dawała podporę, fasola wiązała azot w glebie, dynia, płożąc się, chroniła ziemię przed wysychaniem i chwastami.

Na polskich wsiach dynię uprawiano już w XVII-XVIII wieku, gdzie nazywano ją korbolem (Wielkopolska i Śląsk), banią (Małopolska) czy pantoflą. Używano jej do zup, placków, pieczywa, a także karmienia trzody. Pestki zaś używane były w medycynie ludowej do zwalczania robaków jelitowych.

Podstawowym zastosowaniem dyni są kulinaria. Miąższ jest bazą do zup, kremów, placków, pierogów, chleba, ciast, dżemów. Pestki mogą być jedzone jako przekąska lub dodawane do pieczywa i sałatek. Kwiaty dyni, w kuchni śródziemnomorskiej, są nadziewane, smażone, dodawane do zup.

W lecznictwie dynia znajduje równie bogate zastosowanie. Pestki dyni służą do leczenia problemów prostaty i jako środek przeciwpasożytniczy. Olej z pestek dyni wspomaga pracę nerek, serca, układu moczowego i hormonalnego. Dodatkowo dynia jest naturalnym środkiem uspokajającym i przeciwzapalnym.

Dr Lizzy Davis z Uniwersytetu Alabama w Birmingham zajmująca się dynią w kontekście dietetyki twierdzi, że:

"dynia to prawdziwa bomba odżywcza. Dostarcza witamin i przeciwutleniaczy, które mogą korzystnie wpływać na każdą funkcję organizmu. Znajdujący się w dyni beta-karoten i witamina A wspierają wzrok, układ odpornościowy, regenerację komórek skóry, włosów i paznokci".

Najbardziej nieoczywistymi sposobami wykorzystania dyni są te, które pojawiają się w biotechnologii. Z pestek dyni izolowane są substancje o działaniu przeciwnowotworowym i przeciwbakteryjnym. Natomiast odpady dyniowe mogą być wykorzystywane w biogazowniach jako źródło ciepła.

Owoc dyni jest także jednym z najcięższych na świecie (w wypadku rekordzistek - najcięższym). Największa dynia w historii ważyła 1 247 kg. W Polsce rekordzistka osiągnęła 800 kg.

Dzień Dyni obchodzony jest w Polsce zazwyczaj 31 października, natomiast już w sobotę 13 września w Centrum Edukacji Przyrodniczej Marcelin odbędzie się kolejna edycja Dnia Korbola. Przez pięć godzin (11:00-16:00) będzie można skosztować dań z dyni oraz poznać mało znane fakty na temat największego owocu świata. Najważniejszym punktem wydarzenia będzie konkurs na najcięższą dynię.