Koktajl pestycydów w truskawkach. Niektórych związków nie rusza nawet mycie wodą

W trakcie ubiegłorocznego sezonu truskawki jadło 90 procent Polaków. W tym roku może być podobnie. Ceny owoców są wysokie, ale nie przebijają ubiegłorocznych. Najtaniej jest na targowiskach - w Kujawsko-Pomorskiem za kilogram trzeba zapłacić od 17 zł w Chełmży, przez 18 zł w Golubiu-Dobrzyniu, Koronowie, Inowrocławiu i Wąbrzeźnie po 20 zł w Szubinie i Grudziądzu.

- W Dzień Matki w markecie zapłaciłem 22,90 zł za kilogram - mówi Czytelnik. - Tego samego dnia kupiłem też truskawki od rolnika, który sprzedawał je z samochodu na Czyżkówku w Bydgoszczy. Kosztowały 16 zł za kilogram i pewnie zawierały mniej pestycydów - uważa nasz rozmówca.

Czy na pewno? Przyjrzała się temu niezależna organizacja konsumencka PRO-TEST. - Kupiliśmy truskawki na warszawskim bazarku oraz z samochodu od rolnika - informuje PRO-TEST. - Truskawki z bazarku zawierały aż sześć różnych toksycznych substancji. Niewiele mniej - pięć - laboratorium wykryło w owocach kupionych przez nas od rolnika, który niemal w centrum Warszawy od lat bezpośrednio z samochodu sprzedaje truskawki ze swoich upraw.

Dla porównania Fundacja przedstawiła wyniki badań truskawek kupionych w Biedronce i Lidlu. Te z Biedronki zawierały siedem szkodliwych związków, a te z Lidla - trzy.

- W czterech próbkach owoców znaleźliśmy łącznie aż 11 różnych pestycydów - podaje Fundacja.

- Wykryte ilości we wszystkich badanych przez nas truskawkach nie przekraczały dopuszczalnych unijnych norm - podkreśla PRO-TEST. - Jeżeli nawet pojedynczo mieszczą się one w granicach normy, to czy rzeczywiście nie mają one wpływu na nasze zdrowie, jeśli występują po kilka w jednych truskawkach?

PRO-TEST zauważa, że nad oddziaływaniem pestycydowego koktajlu na organizm nie ma żadnej kontroli. - Toksyczność poszczególnych pestycydów może wzrosnąć, jeśli wejdą w reakcję z innymi - podkreślają badacze.

Trzeba też wziąć pod uwagę, że nie odżywiamy się tylko truskawkami. - W wielu innych składnikach naszej codziennej diety również znajdują się pozostałości pestycydów. Dowodzą tego chociażby wcześniejsze badania Fundacji PRO-TEST: jabłek, pomidorów polskich i z importu oraz ziemniaków - wylicza Fundacja.

W jaki sposób długofalowe jedzenie pozostałości pestycydów wpływa na nasze zdrowie?

- Zwiększa ryzyko wystąpienia takich chorób, jak: nowotwory (m.in. jajnika, piersi, mózgu czy prostaty), zaburzenia neurologiczne (np. choroba Parkinsona i Alzheimera), choroby układu sercowo-naczyniowego, opóźnienia rozwojowe u dzieci, wpływ na zdolność reprodukcyjną i niepłodność zarówno u kobiet, jak i mężczyzn, zaburzenia poznawcze, na chorobach płuc kończąc - podaje PRO-TEST.

Grupami najbardziej narażonymi na działanie pestycydów są dzieci, kobiety w ciąży oraz karmiące, a także osoby starsze.

Producenci truskawek tłumaczą, że nie mogą zrezygnować z pestycydów w związku z rosnącą liczbą szkodników i chorób. - Insektycydy zabijają owady atakujące plony, herbicydy ratują uprawy przed chwastami, zaś fungicydy przed grzybami, między innymi przed szarą pleśnią. To jedna z najgroźniejszych chorób truskawek i najszybciej je atakujących. Szara pleśń potrafi w krótkim czasie zniszczyć zbiory - wyjaśniają rolnicy.

Jak więc pozbyć się z truskawek szkodliwych środków ochrony roślin? Nie możemy usunąć z owocu skórki, a na zewnętrznej warstwie zanieczyszczeń jest najwięcej.

- Badacze z Uniwersytetu w Cagliari we Włoszech postanowili sprawdzić skuteczność mycia truskawek zwykłą wodą oraz specjalnym detergentem do mycia owoców - informuje PRO-TEST. - Mycie owoców wodą z kranu zmniejszyło ilości części pestycydów, ale nie wszystkich. Na przykład na pozostałości pirymetanilu nie miało w ogóle wpływu.

A co z myciem specjalnym detergentem? - W tym wypadku też nie wszystkie pozostałości pestycydów zostały usunięte. Jednak udało się zlikwidować ich większe ilości niż podczas mycia wodą. Z truskawek zniknęło od około 45 procent do 60 procent tych chemicznych zanieczyszczeń - odpowiada PRO-TEST.

Na rynku przybywa detergentów do mycia owoców. Zawierają m. in. chlorek sodu (sól kamienną), który usuwa pestycydy i zapobiega rozwojowi mikroorganizmów, a także kwasy mlekowy oraz cytrynowy, który ma właściwości bakteriobójcze, grzybobójcze i antypleśniowe.

PRO-TEST nie zniechęca do jedzenia truskawek, które są bogatym źródłem w witaminy C i zwierają też inne witaminy (A, E, z grupy B) oraz związki mineralne.

- Celem naszych testów jest wpłynięcie na polepszenie jakości truskawek - tłumaczy Fundacja. - Jak widać na przykładzie truskawek z Lidla, da się wyprodukować owoce z mniejszą liczbą pestycydów. Zapewne można stosować ich jeszcze mniej, żeby ich ilości w owocach nie były w ogóle wykrywalne. Taki właśnie kierunek powinni przyjąć producenci.