Nowy rok szkolny bez paniki. Jak mądrze wspierać dzieci i młodzież – rozmowa z psycholożką

Nowy rok szkolny to dla wielu uczniów moment ekscytujący, ale i obciążający. O tym, skąd bierze się stres u młodych ludzi i jak rodzice oraz opiekunowie mogą towarzyszyć dziecku w pierwszych tygodniach nauki, w programie „Hej Poznań” rozmawiała Joanna Sobocińska-Korczak z psycholożką Darią Bosacką. Artykuł Nowy rok szkolny bez paniki.

 Fot. Licencjodawca
A. Karczewska
„Każdy nowy etap sprawia, że uciekamy myślami w przyszłość. Wyobrażamy sobie, jaki to będzie czas – i to automatycznie może generować lęk” – wyjaśnia Bosacka.

Dzieci myślą nie tylko o sprawdzianach, ale przede wszystkim o relacjach: czy klasa mnie przyjmie, czy uniknę konfliktów, czy znajdę przyjaciół.

Boli od samego patrzenia. Rower aż wyrzuciło w powietrze

Grupa społeczna jest dla młodzieży kluczowym środowiskiem” – dodaje psycholożka, przypominając, że podobne napięcie przeżywają nawet przedszkolaki.

Co mogą zrobić dorośli? Po pierwsze – zauważyć i nazwać to, co dziecko czuje.

„Ważne jest, by zobaczyć dziecko w tym, czego doświadcza, i mu w tym towarzyszyć. Sam fakt, że może wyrazić emocje, już jest wsparciem”.

Przy młodszych dzieciach sprawdza się oswajanie nowości: wspólne obejście szkoły, przejście drogą do klasy, umówiony, drobny rytuał na pożegnanie – wszystko, co tworzy „kotwicę bezpieczeństwa” i daje sygnał: rodzic o tobie pamięta.

Kiedy stres staje się powodem do niepokoju? Decyduje czas i skala zmian.

„Jeśli długo nie wraca równowaga, a dziecko wyraźnie się zmieniło – jest drażliwe, unika szkoły i rówieśników, zaczyna kierować negatywne oceny wobec siebie – to sygnał, by poszukać pomocy specjalisty” – mówi Bosacka.

Stres bywa adaptacyjny, ale powinien opadać; gdy się utrzymuje, warto reagować.

W praktyce pomocna jest kombinacja prostych narzędzi i zdrowych nawyków. Po stronie emocji – rozmowa bez bagatelizowania („nie przesadzaj”) i bez narzucania gotowych recept. Po stronie ciała – ćwiczenia oddechowe i ruch. Po stronie balansu – pielęgnowanie pasji, by szkoła nie „zjadła” całego życia dziecka.

„Nie chodzi o odwracanie uwagi na siłę. Najpierw dajmy emocjom wybrzmieć, a potem zapewnijmy przestrzeń na to, co dla dziecka przyjemne i ważne poza szkołą”.

A co z ocenami? Psycholożka tonuje ambicje rodziców.

„Oceny mają znaczenie, ale koncentracja wyłącznie na piątkach bywa szkodliwa. To subiektywny wycinek wiedzy. Dzieci mają różne talenty – matematyczne, językowe, artystyczne. Warto pokazywać im zasoby i to, że ocena ich nie definiuje”.

Tę samą logikę warto zastosować przy wyznaczaniu celów: zamiast ogólnego „będę lepszy z matematyki”, lepiej ustalić mierzalny plan („pięć dni w tygodniu po 10 minut trudnych zadań”).

„Doceniajmy proces – wysiłek i regularność – nie tylko wynik” – podkreśla Bosacka.

Kiedy w trakcie semestru spada motywacja, kluczowe jest wspólne szukanie przyczyn, nie presja. „Polecenie ‘musisz się bardziej starać’ to kolejny nacisk. Zapytajmy: co cię zniechęca, co jest trudne? Tak odnajdujemy realny punkt przeciążenia i możemy go odciążyć”.

Dom – jak przypomina psycholożka – powinien być „bezpieczną przystanią”: miejscem, gdzie dziecko może wrócić z każdym tematem, bez lęku przed oceną.

Zaczynamy od siebie. Od gotowości dorosłego, by przyjąć dziecko z jego emocjami i trudnościami”. Dzięki temu nowy rok szkolny nie musi być pasmem nerwów, lecz szansą na rozwój – także poza testami i kartkówkami. „Szkoła to również przyjaźnie, zabawa, odkrywanie zainteresowań. Jeśli tak na nią spojrzymy, może stać się naprawdę dobrą przygodą”.

Fot. Licencjodawca
Wybrane dla Ciebie
Podzamcze Piekoszowskie: Potrójne zderzenie. Dwie osoby w szpitalu
Podzamcze Piekoszowskie: Potrójne zderzenie. Dwie osoby w szpitalu
13 proc. Amerykańskich seniorów jest uzależnionych od jedzenia
13 proc. Amerykańskich seniorów jest uzależnionych od jedzenia
Gmina Kotlin: Zaatakował sąsiada tłuczkiem do mięsa dotkliwie go raniąc. 36-latek ukradł mu pieniądze i je przepił
Gmina Kotlin: Zaatakował sąsiada tłuczkiem do mięsa dotkliwie go raniąc. 36-latek ukradł mu pieniądze i je przepił
Największe cmentarze w Polsce. Który cmentarz jest największy w Europie i na świecie? 6 gigantycznych nekropolii na nastrojowy spacer
Największe cmentarze w Polsce. Który cmentarz jest największy w Europie i na świecie? 6 gigantycznych nekropolii na nastrojowy spacer
Pakość: Wszystkich Świętych 2025 - kwesta na rzecz Kalwarii Pakoskiej
Pakość: Wszystkich Świętych 2025 - kwesta na rzecz Kalwarii Pakoskiej
Menu na Wszystkich Świętych. Grillowana kiełbasa, serki, żelki giganty. Przed cmentarzami jak na bałtyckiej promenadzie
Menu na Wszystkich Świętych. Grillowana kiełbasa, serki, żelki giganty. Przed cmentarzami jak na bałtyckiej promenadzie
Końskie: Tłumy ludzi. Były kwesty i dyżur ratowników
Końskie: Tłumy ludzi. Były kwesty i dyżur ratowników
Poznań: Tłumy 1 listopada na cmentarzu jeżyckim
Poznań: Tłumy 1 listopada na cmentarzu jeżyckim
Oświęcim: Coraz bliżej "Bajkowy mecz" hokejowy z udziałem artystów
Oświęcim: Coraz bliżej "Bajkowy mecz" hokejowy z udziałem artystów
Inowrocław: Wszystkich Świętych 2025 na cmentarzach w regionie
Inowrocław: Wszystkich Świętych 2025 na cmentarzach w regionie
Dąbrowa Górnicza: Wszystkich Świętych 2025 na cmentarzu pw. NMP Anielskiej. Mieszkańcy oddali hołd zmarłym bliskim
Dąbrowa Górnicza: Wszystkich Świętych 2025 na cmentarzu pw. NMP Anielskiej. Mieszkańcy oddali hołd zmarłym bliskim
Pruszków: Poważne zderzenie dwóch aut. Jedno dachowało i uderzyło w pieszą. 7 osób rannych, z czego aż pięć ciężko
Pruszków: Poważne zderzenie dwóch aut. Jedno dachowało i uderzyło w pieszą. 7 osób rannych, z czego aż pięć ciężko