To nie tylko migrena. Kiedy ból głowy i nudności mogą być symptomem glejaka?
Glejak to groźna choroba nowotworowa, która może dotyczyć osób w każdym wieku. Początkowo schorzenie nie daje objawów, a pierwsze widoczne symptomy pojawiają się dopiero w zaawansowanym stopniu choroby.
W tym artykule:
Jakie objawy mogą oznaczać glejaka? Dolegliwości, które powinny zaniepokoić
Glejak to złośliwa postać pierwotnego guza mózgu, która może zaburzać jego pracę i przyczyniać się do pojawienia się wielu nieprzyjemnych dolegliwości. Pierwsze objawy tego schorzenia często bywają niecharakterystyczne, dlatego łatwo pomylić je z migreną, przemęczeniem lub infekcją wirusową. Podpowiadamy, jakie dolegliwości powinny zaniepokoić.
Pierwsze objawy glejaka to:
- Ból i zawroty głowy - ból głowy często pojawia się już w pierwszym stadium glejaka, ponieważ rosnący guz uciska nerwy, co powoduje silny ból, który często promieniuje do skroni lub oczu. W przebiegu tej choroby nowotworowej często pojawiają się również zawroty głowy i trudność w utrzymaniu pionowej postawy ciała.
- Nudności i wymioty - kolejnymi objawami, które pojawiają się u pacjentów chorych na glejaka są nudności i wymioty. Często są one spowodowane silnym bólem lub zawrotami głowy, jednak mogą występować również bez tych objawów. Nudności pojawiają się w momencie, gdy guz się rozrasta i powoduje wzrost ciśnienia śródczaszkowego.
- Osłabienie pamięci i zaburzenia koncentracji - wzrost guza powoduje ucisk na wiele obszarów mózgu, co może przyczyniać się do zaburzenia pamięci, a także osłabienia koncentracji. Warto pamiętać, że ten objaw pojawia się również przy zwykłym przemęczeniu, niegroźnej infekcji lub po nieprzespanej nocy. Niepokój powinna wzbudzić sytuacja, gdy pogorszenie pamięci trwa dłużej niż 10 dni i nie mija - wtedy należy zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który wystawi skierowanie do neurologa.
- Zespół psychoorganiczny - w przebiegu glejaka pojawia się również tzw. zespół psychoorganiczny, czyli kumulacja objawów wywołanych przez stały rozrost guza. Wśród głównych symptomów tego zespołu można wymienić: trudność w uczeniu się nowych rzeczy, otępienie, zaburzenia pamięci krótko- lub długotrwałej, obniżenie nastroju, przewlekłe zmęczenie, napady lęku, agresję, stany depresyjne, trudność w zasypianiu i częste wybudzanie się w nocy, a nawet omamy i halucynacje.
- Epizody padaczkowe - podczas choroby mogą pojawić się również epizody padaczkowe, które najczęściej towarzyszą glejakom gwiaździakom. W tym rodzaju raka zmiana nowotworowa nacieka i niszczy tkankę nerwową znajdującą się w obrębie guza. Pojawiają się wtedy ogniskowe, nieodwracalne uszkodzenia mózgu, które mogą wywoływać silne drgawki z równoczesną utrata świadomości.
Czym jest glejak i jak powstaje?
Glejak to rak tkanki mózgowej, który stanowi blisko 40 proc. wszystkich nowotworów mózgu. Szacuje się, że co roku w Polsce diagnozuje się blisko 3 tys. nowych przypadków glejaka, a chorobę najczęściej rozpoznaje się u dzieci, a także u młodych osób. Nowotwór zbudowany jest z komórek glejowych, czyli będących naturalnym elementem tkanki mózgowej. Niestety, zmiany bardzo szybko się rozrastają i cechują się wysoką tendencją do nawrotów, nawet po ich całkowitym usunięciu.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) opracowała czterostopniową skalę różnicującą glejaki:
- I stopień złośliwości - gwiaździaki włosiano-komórkowe i wyściółczaki,
- II stopień złośliwości - wyściółczaki i skąpodrzewiaki,
- III stopień złośliwości - gwiaździaki anaplastyczne,
- IV stopień złośliwości - glejaki wielopostaciowe.
Sprawdź też: Dieta antyrakowa. Jak dietą można wspierać pacjentów onkologicznych?
Każda z postaci choroby charakteryzuje się innymi objawami, a także rokowaniem. Wykrycie choroby w I i II stopniu daje spore szanse na przeżycie 10 lat od momentu postawienia diagnozy, natomiast pacjenci po wykryciu raka w III stopniu z równoczesnym operacyjnym usunięciem guza żyją średnio 12 miesięcy. Najgorsze rokowania, bo niestety tylko 3-miesięczne przeżycie, występują w momencie wykrycia guza w IV, czyli nieoperacyjnym stopniu choroby.
Przyczyny i czynniki ryzyka rozwoju glejaka mózgu
Wśród głównych przyczyn rozwoju nowotworów mózgu można wymienić predyspozycje genetyczne, chociaż uważa się, że glejaków nie można dziedziczyć. Wśród innych przyczyn rozwoju tego typu nowotworów wymienia się również:
- wady wrodzone i mutacje genetyczne,
- częste napromieniowanie RTG okolicy głowy,
- urazy głowy,
- narażenie na toksyny,
- zespół Cowden, czyli zespół wrodzonej predyspozycji do rozwoju nowotworów,
- zespół Burkitta, czyli wrodzona predyspozycja do powstawania chłoniaków,
- zespół Turcota, czyli częste występowanie polipów i złośliwych nowotworów ośrodkowego układu nerwowego.
