Wielkopolska: Plaga kleszczy. Już ponad tysiąc zachorowań na boreliozę

- Do połowy lipca odnotowaliśmy w Wielkopolsce 1101 przypadków boreliozy. Przez cały poprzedni rok było ich 1708 - podaje Wiesława Kostuj, rzeczniczka wielkopolskiego sanepidu.

Rok zapowiada się więc na rekordowy. Kleszczom sprzyjają coraz łagodniejsze zimy, ale w tym roku wyjątkowo korzystne jest dla nich chłodne i deszczowe lato. Nie lubią upałów, ale wilgoć - tak.

- Sezon na choroby odkleszczowe trwa, a gdybyśmy porównali go do poprzednich lat - zachorowań jest więcej - przyznaje prof. Jacek Wysocki, specjalista chorób zakaźnych.

Dodaje, że pierwsze oznaki widać w szpitalnych oddziałach ratunkowych, gdzie pojawia się wielu pacjentów pogryzionych przez kleszcze. Szukają rady, co dalej zrobić. Pacjentami zapełniają się też oddziały wewnętrzne. Chorują zarówno dorośli, jak i dzieci.

- W klinice chorób zakaźnych i neurologii dziecięcej, którą kieruję, mamy większą liczbę dzieci zakażonych boreliozą - mówi prof. Magdalena Figlerowicz ze Szpitala Klinicznego im. K. Jonschera w Poznaniu, konsultantka wojewódzka w dziedzinie chorób zakaźnych. - Trafiają do nas głównie pacjenci z objawami neurologicznymi, czyli neuroboreliozą. To osoby z porażeniem nerwu twarzowego, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych czy rozsianymi postaciami, obejmującymi układ nerwowy, serce i skórę.

Prof. Wysocki zapewnia, że choć objawy porażenia nerwu twarzowego, czyli asymetria twarzy bywają dla pacjentów szokujące, to choroba dobrze rokuje przy leczeniu, a efekty cofają się.

- W przypadku neuroinfekcji leczenie trwa 21 dni. U młodszych dzieci wymagany jest wtedy pobyt w szpitalu, bo nie ma jak zastąpić leczenia dożylnego. Starsi pacjenci mogą dokończyć terapię w domu - doustnymi antybiotykami - tłumaczy lekarz.

Nasi rozmówcy zalecają, żeby przy tak intensywnym sezonie - przeglądać skórę nawet codziennie. Kleszcze mogą być nie tylko w lasach, ale też w parkach i na trawnikach. Jeśli znajdziemy kleszcza, należy go jak najszybciej usunąć. Prof. Wysocki radzi, żeby nie denerwować się, jeśli pod skórą zostanie np. jego głowa. Należy usunąć wszystko, co możliwe, a następnie obserwować miejsce ugryzienia. Objawem rozwijającej się choroby będzie tzw. rumień wędrujący.

- Jeśli się pojawi, często nie robimy nawet badań serologicznych, bo na tym etapie mogą jeszcze nic nie wykazać. Na podstawie wyglądu i średnicy rumienia wdrażamy leczenie - pacjent otrzymuje antybiotyk do przyjmowania w domu - mówi Wysocki.

Co innego, jeśli pacjent odczuwa silne bóle głowy, nudności czy ma stan podgorączkowy. Wtedy podejrzenie pada na neuroinfekcję. Potrzebne są dalsze badania. Choroba może bowiem przypominać wirusowe zapalenie opon mózgowych, którego w przeciwieństwie do boreliozy nie leczy się antybiotykiem.

- Nieco na wyrost boimy się pokąsania przez kleszcze. Czasami pacjenci chcieliby profilaktycznej antybiotykoterapii, ale to niezgodne z zasadami. Przy takim postępowaniu wyprodukowalibyśmy mnóstwo bakterii opornych - przestrzega ekspert.

Kolejną tendencją jest chęć przebadania kleszcza. Wysocki: - Widzimy, że laboratoria to proponują, ale nie ma to uzasadnienia medycznego.

Figlerowicz: - Jeśli nie wystąpią żadne objawy choroby, nie należy badać ani siebie, ani tym bardziej kleszcza. Nawet jeśli stwierdzi się u niego obecność bakterii boreliozy, nie jest to uzasadnienie do wdrożenia leczenia.

Dlaczego? Bo chociaż kleszcz mógł być nosicielem bakterii, niekoniecznie nas zaraził. Do tego potrzeba mu nawet około doby. Stąd codzienny przegląd skóry jest lepszy od wydawania pieniędzy na badanie.

Poza tym istotna jest profilaktyka. Wchodzenie w chaszcze czy wysokie trawy w szortach i gołych stopach niekoniecznie musi być dobrym pomysłem. Podstawowa ochrona to okrywanie nóg, rąk i zakładanie czapki. Kleszcze nie lubią też repelentów, więc używanie takich preparatów skutecznie je zniechęca.