Zrobiło się ciepło, łatwiej przynieść na sobie kleszcza ze spaceru. Zagrożone są też nasze czworonogi
Z nadejściem ciepłych dni, wielu z nas spędza więcej czasu na świeżym powietrzu. Warto jednak pamiętać, że obok radości z wiosennych spacerów, pojawia się także zagrożenie ze strony kleszczy. Te niewielkie pajęczaki mogą stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt.
Czym są kleszcze?
Kleszcze to niewielkie, krwiopijne pajęczaki, które żyją w lasach, parkach, ogrodach, a także na łąkach i w lasach. Ich aktywność wzrasta szczególnie w cieplejszych miesiącach, gdyż preferują temperatury powyżej 10°C. Ich ukąszenia mogą prowadzić do poważnych infekcji, takich jak borelioza czy kleszczowe zapalenie mózgu.
Choroby przenoszone przez kleszcze
Kleszcze są odpowiedzialne za przenoszenie różnych patogenów, w tym bakterii i wirusów. Najczęściej spotykanymi chorobami, które mogą wynikać z ukąszenia kleszcza, są:
- Borelioza – infekcja bakteryjna, która może prowadzić do problemów z układem nerwowym, stawami oraz sercem. Wczesne rozpoznanie i leczenie jest kluczowe w zapobieganiu powikłaniom.
- Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) – to poważna choroba wirusowa, która może prowadzić do zapalenia opon mózgowych, a w skrajnych przypadkach do paraliżu. Istnieje możliwość zaszczepienia się przeciwko KZM, co stanowi jedną z najskuteczniejszych metod ochrony.
Jak unikać ukąszeń kleszczy?
Aby zminimalizować ryzyko ukąszeń kleszczy, warto przestrzegać kilku prostych zasad:
- Ubiór – Należy zakładać długie spodnie i rękawy, najlepiej w jasnych kolorach, które ułatwiają dostrzeganie kleszczy. Dobre będą także buty zakrywające kostki.
- Środki odstraszające – Na skórę i ubrania warto stosować preparaty zawierające DEET lub permetrynę, które skutecznie odstraszają kleszcze.
- Unikanie wysokiej trawy – Kleszcze najczęściej bytują w wysokiej trawie oraz krzewach. Starajmy się chodzić po wyznaczonych ścieżkach.
- Kontrola po powrocie do domu – Po każdej wyprawie na świeżym powietrzu, dokładnie sprawdzajmy skórę i odzież pod kątem kleszczy. Szczególnie uważnie należy sprawdzać miejsca takie jak pachwiny, zgięcia kolan, szyję i głowę.
Co robić w przypadku ukąszenia kleszcza?
Jeśli zauważymy, że kleszcz przyczepił się do naszej skóry, należy go jak najszybciej usunąć. Najlepiej zrobić to za pomocą specjalnych pęsetek lub narzędzi przeznaczonych do tego celu, aby nie uszkodzić ciała kleszcza. Ważne jest, by usuwać go delikatnie, unikając ściskania, co mogłoby spowodować uwolnienie patogenów do organizmu.
Aby prawidłowo usunąć kleszcza, należy najpierw przygotować odpowiednie narzędzia. Najlepiej użyć specjalnych pęsetek lub narzędzi do usuwania kleszczy, które są dostępne w aptekach. W razie ich braku, można także skorzystać z pęsetek o cienkich końcówkach. Kluczowe jest, by nie używać palców, ponieważ może to zwiększyć ryzyko naciśnięcia kleszcza, co może prowadzić do uwolnienia patogenów.
Kiedy mamy odpowiednie narzędzie, należy chwycić kleszcza jak najbliżej skóry, unikając jego ściskania. Warto pamiętać, aby nie ścisnąć ciała kleszcza, ponieważ może to doprowadzić do wypuszczenia zawartości jego ciała, w tym bakterii lub wirusów. Następnie, powoli i równomiernie wyciągnąć kleszcza do góry, wzdłuż jego osi. W ten sposób unikamy uszkodzenia kleszcza i zapewniamy, że wyjdzie on całkowicie, łącznie z głową.
Po usunięciu kleszcza, miejsce ukąszenia należy dokładnie zdezynfekować, np. spirytusem lub jodyną, aby zapobiec infekcjom. Warto także zachować usuniętego kleszcza w zamkniętym pojemniku, np. w słoiczku, ponieważ lekarz może chcieć go zobaczyć, jeśli wystąpią jakiekolwiek objawy chorób przenoszonych przez kleszcze.
Po zabiegu warto przez kilka tygodni monitorować stan miejsca ukąszenia oraz ogólne samopoczucie. Jeśli pojawią się jakiekolwiek niepokojące objawy, takie jak rumień, gorączka, bóle stawów czy inne zmiany, należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.
Zwiększająca się liczba przypadków
W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby przypadków zachorowań związanych z ukąszeniami przez kleszcze. Wiąże się to nie tylko z ocieplającym się klimatem, ale także z coraz częstszym przemieszczaniem się ludzi w miejsca, w których występują te pajęczaki. Warto pamiętać, że oprócz kleszczy, które żyją w naturze, w miastach także mogą pojawić się ich populacje, zwłaszcza w parkach i ogrodach.
Choć kleszcze stanowią zagrożenie, przestrzeganie podstawowych zasad ochrony pozwala znacznie zmniejszyć ryzyko ich ukąszenia. Pamiętajmy, by dbać o nasze zdrowie, korzystając z uroków wiosny i lata, ale także podejmując odpowiednie kroki zapobiegawcze. W razie wątpliwości dotyczących ukąszeń kleszczy, warto skonsultować się z lekarzem, który zaleci odpowiednią diagnozę oraz ewentualne leczenie.
Zagrożenie dla zwierząt
Kleszcze stanowią także poważne zagrożenie dla naszych czworonożnych pupili. Zwierzęta, szczególnie te, które spędzają czas na świeżym powietrzu, mogą łatwo zarazić się chorobami przenoszonymi przez kleszcze. Borelioza u psów i kotów może objawiać się bólami stawów, apatią, a w przypadku braku leczenia prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych. Dodatkowo, kleszcze mogą przenosić inne infekcje, takie jak anaplazmoza czy erlichioza, które wpływają na układ krwionośny zwierząt.
Aby chronić swoich pupili, warto stosować preparaty odstraszające kleszcze przeznaczone dla zwierząt, a po każdym spacerze dokładnie sprawdzać ich sierść. Szczególnie narażone na ukąszenia są psy, które często poruszają się w trawie i krzewach. W razie zauważenia kleszcza na zwierzęciu, należy go jak najszybciej usunąć, aby zapobiec rozwojowi chorób. Należy również obserwować zwierzę, czy nie pojawiają się jakieś niepokojące objawy.