Dzieci tracą stypendia przez fikcyjne dochody rolników

Przypomnijmy, że zgodnie z opublikowanym obwieszczeniem GUS, w 2024 r. przeciętny dochód z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych wynosił 5 429 zł z 1 ha przeliczeniowego.

Krajowa Rada Izb Rolniczych domaga się zmiany zasad wyliczania dochodu z gospodarstw. Bowiem obecny wskaźnik, publikowany przez Główny Urząd Statystyczny, zdaniem rolników nie pokazuje prawdziwego obrazu sytuacji finansowej na wsi. Wskaźnik nie uwzględnia rosnących kosztów produkcji, takich jak nawozy, paliwo czy energia.

W rezultacie rolnicy na papierze wyglądają na zamożnych, choć realnie ich budżety są mocno obciążone. To prowadzi do dramatycznych skutków społecznych. Zawyżone dochody wpisywane w urzędowe dokumenty pozbawiają dzieci rolników prawa do stypendiów czy miejsca w akademiku. KRIR ostrzega, że taki sposób liczenia jest po prostu niesprawiedliwy. Jak czytamy w stanowisku Rady:

Pod koniec września KRIR zwróciła się z apelem, kierując go jednocześnie do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Prezydenta RP oraz Prezesa Rady Ministrów. Rolnicy oczekują natychmiastowych zmian w sposobie obliczania dochodów.

Samorząd rolniczy podkreśla, że obecne regulacje są krzywdzące i wymagają reformy. W praktyce rolnik jest rozliczany nie z tego, co faktycznie zarobił, ale z fikcyjnej kwoty wpisanej w urzędowe statystyki. To sprawia, że całe rodziny tracą dostęp do form pomocy. Rolnicy chcą, aby wskaźnik dochodu wreszcie odpowiadał rzeczywistości, a nie opierał się wyłącznie na teoretycznych wyliczeniach GUS.

Według KRIR, dochód powinien być obliczany w oparciu o dane produkcyjne i koszty prowadzenia gospodarstwa. Rolnicy proponują, by zajęły się tym wyspecjalizowane instytucje — Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.

Bowiem ARiMR posiada informacje o powierzchni upraw i skali produkcji zwierzęcej w każdym gospodarstwie. Z kolei IERiGŻ, opierając się na danych rynkowych i doradczych, mógłby określać realne koszty i faktyczną dochodowość poszczególnych upraw czy produkcji zwierzęcej. Na tej podstawie możliwe byłoby ustalenie prawdziwego dochodu rolnika. Takie rozwiązanie, zdaniem KRIR, zlikwidowałoby fikcję i zapewniło sprawiedliwe podejście do sytuacji rolników i ich rodzin.

Zastosowanie nowych zasad miałoby szczególne znaczenie dla młodzieży ze wsi. Bowiem obecnie wielu uczniów i studentów nie kwalifikuje się do pomocy socjalnej wyłącznie dlatego, że ich rodzice w dokumentach maja zawyżony dochód.

KRIR podkreśla, że celem zmian jest nie tylko poprawa wiarygodności wskaźników, ale przede wszystkim wyrównanie szans edukacyjnych dla dzieci rolników. Gdyż to one dziś najbardziej odczuwają skutki zbyt wysokich i fikcyjnych wyliczeń dochodów rolników. Jak podsumowuje samorząd rolniczy:

Źródło: KRIR