Jak zanieczyszczenie powietrza niszczy serce

Choroby sercowo-naczyniowe są główną przyczyną zgonów na całym świecie. Istnieje już obszerna baza dowodów łączących złą jakość powietrza z chorobami układu krążenia. Jednak zmiany zachodzące w sercu pod wpływem zanieczyszczenia powietrza nie są do końca poznane.

- Wiadomo, że jeśli ktoś jest narażony na zanieczyszczenie powietrza, ma większe ryzyko chorób serca, w tym wyższe ryzyko zawału serca - mówi dr Kate Hanneman z Uniwersytetu w Toronto. - Chcieliśmy zrozumieć, co powoduje to zwiększone ryzyko na poziomie tkankowym - dodaje.

Eksperci zastosowali rezonans magnetyczny serca - nieinwazyjną technikę obrazowania - aby ilościowo określić włóknienie mięśnia sercowego i ocenić jego związek z długoterminową ekspozycją na cząsteczki znane jako PM2.5. Cząsteczki PM2.5, czyli o średnicy 2,5 mikrometra lub mniejszej, są na tyle małe, że mogą przedostać się do krwiobiegu przez płuca. Do typowych źródeł należą spaliny samochodowe, emisje przemysłowe i dym z pożarów lasów.

Naukowcy chcieli ocenić wpływ zanieczyszczenia powietrza zarówno na osoby zdrowe, jak i na osoby z chorobami serca, dlatego przebadano ponad dwieście zdrowych osób oraz niemal pięciuset pacjentów z kardiomiopatią rozstrzeniową, chorobą utrudniającą sercu pompowanie krwi.

Wyższa długoterminowa ekspozycja na drobne cząstki zanieczyszczeń powietrza była powiązana z wyższym poziomem włóknienia mięśnia sercowego zarówno u pacjentów z kardiomiopatią, jak i u osób zdrowych, co sugeruje, że włóknienie mięśnia sercowego może być mechanizmem leżącym u podstaw komplikacji sercowo-naczyniowych wywoływanych przez zanieczyszczenie powietrza. Największe efekty zaobserwowano u kobiet, palaczy oraz pacjentów z nadciśnieniem.

Okazuje się że zanieczyszczenie powietrza jest czynnikiem ryzyka chorób serca, przyczyniając się do tzw. ryzyka rezydualnego, którego nie uwzględniają konwencjonalne predyktory kliniczne, takie jak palenie papierosów czy nadciśnienie.

- Nawet niewielkie wzrosty poziomu zanieczyszczenia powietrza wydają się mieć wymierny wpływ na serce - wskazuje dr Hanneman. - Nasze badanie sugeruje, że jakość powietrza może odgrywać istotną rolę w zmianach struktury serca, potencjalnie torując drogę do rozwoju chorób sercowo-naczyniowych w przyszłości - dodaje.

Poziomy ekspozycji na zanieczyszczenie powietrza u pacjentów biorących udział w badaniu były niższe od wielu globalnych wytycznych dotyczących jakości powietrza, co podkreśla, że nie ma bezpiecznych poziomów ekspozycji.

- Potrzebne są działania zdrowia publicznego, aby jeszcze bardziej ograniczyć długoterminową ekspozycję na zanieczyszczenie powietrza - wskazuje dr Hanneman. - W ciągu ostatniej dekady jakość powietrza poprawiła się zarówno w Kanadzie, jak i w Stanach Zjednoczonych, ale przed nami wciąż długa droga - dodaje.

Na podstawie:

Even low levels of air pollution may quietly scar your heart, MRI study finds