WAŻNE
TERAZ

Nie żyje 15-letni harcerz. Dwie osoby zatrzymane

Jest dobra na słodko. Wegańskie przepisy na regionalne desery z kaszą

Wiele z nas ma apetyt na „coś słodkiego”. Zdarza nam się wtedy sięgać po rozmaite przekąski, często wysokokaloryczne, wysokoprzetworzone, z dużą ilością tłuszczy… Tymczasem słodkości na bazie kaszy to znakomite połączenie zarówno walorów smakowych, jak i odżywczych. Wystarczy dodać do kaszy gorzką czekoladę, kawę zbożową, migdały czy jabłka, a otrzymamy desery, które zachwycą zarówno dorosłych, jak i dzieci. Oto przepisy na regionalne słodkości: Czekoladowy kaszak z Podkarpacia, jaglany budyń kawowy z Kujaw, kociewski gryz z Pomorza, marcepanowa kasza owsiana z Warmii i Mazur oraz placki z kaszy kukurydzianej z jabłkami z Dolnego Śląska.

Kasza owsiana dobrze smakuje z owocamiKasza owsiana, zdjęcie poglądowe
Źródło zdjęć: © Adobe Stock
opr. Magda Smoleń

Paweł Ochman, autor książki „Kasze w roślinnej kuchni regionalnej” i ekspert kulinarny kampanii „Lubię kaszę – kasza na stół, na zdrowie, na co dzień”, korzysta z tradycji kulinarnej Podkarpacia, Kujaw, Pomorza, Warmii i Mazur oraz Dolnego Śląska i proponuje przepisy na słodki poczęstunek na bazie kasz.

Czekoladowy kaszak z Podkarpacia

- Przygotowanie deserów z kasz było znane już w XVI wieku. Królowa Anna Jagiellonka uwielbiała kaszę krakowską na słodko, z dodatkiem bakalii i korzennych przypraw. W późniejszych latach robiono z kasz leguminy, budynie i kremy. Stały się podstawą wigilijnych potraw z dodatkiem suszonych śliwek czy rodzynek i orzechów. W kuchni powojennej, w czasach PRL, gospodynie prześcigały się w pomysłach na kaszowe desery. Kremy do ciast (orzechowiec), szarlotki sypane i inne desery. Kasza manna idealnie nadaje się do takich słodkości. W powiecie przeworskim panie z Koła Gospodyń Wiejskich przygotowują czekoladowe kaszaki. Masę z gotowanego mleka z dodatkiem przypraw korzennych, rozpuszczonej czekolady i kaszy manny przekłada się w ciasto kruche, ciasteczka lub wafle. Pokrojone w kwadraty idealnie nadają się na podwieczorki czy rodzinne pikniki – mówi Paweł Ochman.

Składniki:

  • 200 g kaszy manny
  • 3 czekolady około 70%, każda po 100 g
  • 100 g cukru
  • 2 łyżki przyprawy piernikowej
  • sok z 1 cytryny
  • 1 litr napoju owsianego
  • 2 wafle o wymiarach około 28 na 28 cm

Wykonanie:
Do garnka wlać napój roślinny, dodać cukier i przyprawę piernikową. Podgrzać do zagotowania. Wyłączyć grzanie i dodać połamaną czekoladę oraz sok z cytryny. Wymieszać do rozpuszczenia. Wsypywać partiami kaszę, ciągle mieszając trzepaczką. Następnie włączyć grzanie i ciągle mieszając łyżką, podgrzewać, aż kasza zgęstnieje. Ułożyć 1 wafel i nałożyć czekoladową masę. Wyrównać wierzch i przykryć drugim waflem. Obciążyć równo na całej powierzchni, np. deską do krojenia. Odstawić do wystudzenia. Wstawić do lodówki na kilka godzin. Pokroić na kwadraty i ułożyć na kratce (spowoduje to, że wafle nie będą przemoczone od masy).

Jaglany budyń kawowy z Kujaw

- Czy budynie na bazie kasz to wymysł naszych czasów? Zdecydowanie nie. Już w Dwudziestoleciu Międzywojennym przygotowywano budynie, zwane również leguminami, z kaszy jaglanej lub jęczmiennej. W przedwojennym Lwowie robiono jęczmienny budyń (krem) na bazie kaszy jęczmiennej i manny. Kujawy też mają długoletnią tradycję przygotowywania jaglanych budyniów. Gotowane na mleku z dodatkiem kawy zbożowej, która w tym regionie jest od niemal wieku podawana w domach. Aromatycznym naparem zalewa się kaszę jaglaną, gotuje, aż kasza się rozklei. Dokładnie miksuje do uzyskania aksamitnej konsystencji. Budyń jest wyśmienity na ciepło i na zimno. Z dodatkiem soku malinowego, truskawek bądź bakalii – opowiada ekspert kampanii.

Składniki:

  • 150 g kaszy jaglanej
  • 40 g kawy zbożowej (np. Kujawianki)
  • 750 ml roślinnego napoju owsianego
  • 250 ml wody
  • dowolny syrop do posłodzenia

Wykonanie:
Napój owsiany połączyć z wodą. Dodać kawę i gotować 5 minut. Przecedzić przez gęste sito lub gazę. Kaszę przepłukać kilka razy gorącą wodą. Wsypać do garnka i wlać napar kawowy. Gotować 20 minut na bardzo małym ogniu, mieszając od czasu do czasu. Gorącą kaszę z naparem dokładnie zmiksować blenderem - dosłodzić do smaku.

Kociewski gryz z Pomorza

- Kociewski gryz to wspaniały deser z powiatu tczewskiego. To nic innego, jak gotowana kasza manna na mleku z dodatkiem żółtek i ubitych białek jaj. Wykończeniem deseru jest polanie go sokiem jagodowym i ułożeniem kilku jagód na wierzchu. Wymiennie stosuje się sok z dzikiego bzu. Podawany w formie kopułki po wyjęciu z miseczki lub pokrojonych sporych kwadracików. W smaku i konsystencji przypomina włoską panna cottę – zapewnia Paweł Ochman.

Składniki:

  • 80 g kaszy manny
  • 350 g roślinnego napoju (np. owsianego)
  • 1 łyżka cukru
  • sok z 1 cytryny
  • 2-3 łyżki czarnych jagód w soku

Wykonanie:
Do garnka wlać napój roślinny i wsypać kaszę, cukier, dodać sok z cytryny. Dokładnie wymieszać. Podgrzewać i mieszać cały czas, aż masa stanie się gęsta. Miseczkę wypłukać zimną wodą i wlać masę. Odstawić do wystudzenia i wstawić na kilka godzin do lodówki. Wyjąć z miseczki na talerzyk i ułożyć na wierzchu jagody z sokiem. Można też podawać gryz na ciepło w miseczkach.

Marcepanowa kasza owsiana z Warmii i Mazur

- Owies na obecnych ziemiach Warmii i Mazur był już uprawiany przez Zakon Krzyżacki. Wykorzystywano go do zup i pieczywa. W XVIII wieku zaczęto przygotowywać z niego gęste potrawki z dodatkiem słodkich i gorzkich migdałów, które ucierano w moździerzu. Powstawało coś na podobieństwo dzisiejszych owsianek. Do tego używano całego lub łamanego ziarna owsa w postaci kaszy. Dodatek migdałów nie był bez znaczenia, gdyż na tych ziemiach powstawał znany w całej Europie marcepan królewiecki. Dziś nie ma szansy na kupno gorzkich migdałów, które nadawały charakterystyczny posmak potrawie. Zamiast nich używa się dziś ekstraktu migdałowego – tłumaczy ekspert kulinarny.

Składniki:

  • 100 g kaszy owsianej
  • 250 ml napoju owsianego
  • 250 ml wody
  • 100 g migdałów bez skórki
  • 1 łyżka cukru
  • 1 łyżeczka ekstraktu migdałowego

Wykonanie:
Kaszę wsypać do garnka. Wlać napój owsiany i wodę. Gotować 30 minut na bardzo małym ogniu pod przykryciem. Migdały zmielić na drobne okruszki za pomocą blendera i dodać wraz z cukrem do kaszy. Gotować 5 minut. Dodać ekstrakt, wymieszać i odstawić na 5 minut.

Placki z kaszy kukurydzianej z jabłkami z Dolnego Śląska

- Regionalne przepisy z kaszą kukurydzianą są mało znane. Praktycznie możemy je spotkać na Dolnym Śląsku lub w województwie lubuskim. To na tych terenach zamieszkali między innymi potomkowie górali czadeckich i mieszkańcy Bukowiny. To właśnie bliskie sąsiedztwo Rumunii spowodowało, że tak chętnie spożywano tam potrawy z kaszy kukurydzianej. Dziś możemy je spotkać na festynach i festiwalach kulinarnych na południowo-zachodnich ziemiach Polski. Jedną z takich potraw są placki z kaszy kukurydzianej z dodatkiem tartych jabłek lub białego sera. Kaszę dodawano między innymi z powodu zwiększenia objętości masy oraz smaku. Placki są mięsiste i wspaniałe w smaku. Podawane najczęściej ze śmietaną lub posypane cukrem pudrem – wyjaśnia Paweł Ochman.

Składniki:

  • 100 g kaszy kukurydzianej (nie polenty)
  • 500 ml wody
  • 1/2 kg kwaśnych jabłek (Szara Reneta, Antonówka)
  • 200 g mąki pszennej uniwersalnej
  • 125 napoju owsianego
  • 2 łyżki cukru
  • olej do smażenia

Wykonanie:
Kaszę wsypać do garnka i wlać wodę. Gotować 5 minut na bardzo małym ogniu pod przykryciem. Zdjąć pokrywkę i gotować jeszcze 5 minut, mieszając od czasu do czasu. Odstawić do wystudzenia. Jabłka obrać i zetrzeć na dużych oczkach. Dodać wraz z mąką i cukrem oraz napojem do kaszy. Dokładnie wymieszać. Smażyć placki na rumiano z obu stron na oleju.

O ekspercie
Paweł Ochman. Weganin. Autor książek: „Pyszności z roślin. Szybkie wypieki, desery, śniadania bez jajek i nabiału”, „Roślinna kuchnia regionalna”, „Kasze w roślinnej kuchni regionalnej” i „Roślinna kuchnia kresowa”. Publikuje przepisy w czasopiśmie „Smak i Tradycja”. Współpracuje z Polską Izbą Produktu Regionalnego i Lokalnego. Juror w Wojewódzkim Konkursie na Potrawę Kresową województwa opolskiego. Prowadzi warsztaty i pokazy kulinarne. Autor bloga WEGANON.pl. Wielokrotny laureat Mazowieckiego Konkursu Fotografii Kulinarnej. Współpracuje z Kołami Gospodyń Wiejskich. Propagator roślinnej kuchni regionalnej i potraw z roślin dziko rosnących.

Wybrane dla Ciebie

Toruń: Zderzenie trzech samochodów. Jedna osoba trafiła do szpitala
Toruń: Zderzenie trzech samochodów. Jedna osoba trafiła do szpitala
Grudziądz: Poważny wypadek na "średnicówce". Bus uderzył w tył zamiatarki. Jedna osoba był zakleszczona w pojeździe
Grudziądz: Poważny wypadek na "średnicówce". Bus uderzył w tył zamiatarki. Jedna osoba był zakleszczona w pojeździe
Dąbrowa Górnicza: Plecak pełen narkotyków, a wśród nich "nexus". W Sosnowcu amfetamina i grzyby halucynogenne
Dąbrowa Górnicza: Plecak pełen narkotyków, a wśród nich "nexus". W Sosnowcu amfetamina i grzyby halucynogenne
Skotniki: Podwieczorek na dworze, w sobotę 26 lipca. Wystąpi Konrad Mastyło
Skotniki: Podwieczorek na dworze, w sobotę 26 lipca. Wystąpi Konrad Mastyło
Tychowo: Tymczasowe aresztowanie za ucieczkę przed policją i jazdę pod wpływem alkoholu
Tychowo: Tymczasowe aresztowanie za ucieczkę przed policją i jazdę pod wpływem alkoholu
Bezrobocie w naszym regionie - najnowsze dane Wojewódzkiego Urzędu Pracy
Bezrobocie w naszym regionie - najnowsze dane Wojewódzkiego Urzędu Pracy
Co wolno na obozach? W umowie powinno znaleźć się więcej niż zgoda na wyjazd
Co wolno na obozach? W umowie powinno znaleźć się więcej niż zgoda na wyjazd
Radomsko: Policjanci uczyli ratowników medycznych samoobrony
Radomsko: Policjanci uczyli ratowników medycznych samoobrony
Frank Parker – „Cudowny chłopiec tenisa” z polskim sercem
Frank Parker – „Cudowny chłopiec tenisa” z polskim sercem
Gliwice: Laboratorium narkotykowe w pustostanie. Sąsiadów zaniepokoił intensywny zapach i wezwali policję
Gliwice: Laboratorium narkotykowe w pustostanie. Sąsiadów zaniepokoił intensywny zapach i wezwali policję
Ruciane-Nida: 31-latek więził swoją partnerkę i się nad nią znęcał. Groził też pełnoletniej córce kobiety
Ruciane-Nida: 31-latek więził swoją partnerkę i się nad nią znęcał. Groził też pełnoletniej córce kobiety
Jacek Wójcicki zostanie prezydentem Gorzowa na lata? PSL chce znieść dwukadencyjność
Jacek Wójcicki zostanie prezydentem Gorzowa na lata? PSL chce znieść dwukadencyjność