Tak mają wyglądać nowe Schody Donikąd w Gorzowie. Na szczyt będzie prowadziła kolejka
Schody Donikąd, które od 23 lat są symbolem zaniedbania w Gorzowie, mają zostać w końcu przywrócone do życia. Władze miasta mają ambitny plan – przeprowadzić rozbiórkę obecnych schodów i wybudować w ich miejscu nowe, które połączą historię z nowoczesnością. W ramach inwestycji powstanie m.in. kolejka, która ułatwi dostęp osobom niepełnosprawnym oraz rodzicom z dziećmi, a także przestrzeń z fontanną pełna zieleni i innowacyjnych elementów architektonicznych, poprawiających funkcjonalność tego terenu. Cała inwestycja ma kosztować nawet 30 mln zł, czego 25 mln zł ma wynieść dofinansowanie.
W 2025 roku miną dokładnie 23 lata od zamknięcia legendarnych Schodów Donikąd w Gorzowie. Temat remontu schodów wielokrotnie pojawiał się w przestrzeni publicznej, jednak pomimo upływu lat nie podjęto w tej sprawie żadnych konkretnych działań. Pod koniec 2024 roku pojawiły się pierwsze konkretne informacje dotyczące przyszłości tego miejsca. Jak mówił w październiku 2024 roku wiceprezydent Gorzowa, Jacek Szymankiewicz, nie będzie to jedynie remont, ale całkowita rozbiórka schodów, wzmocnienie skarpy, a następnie budowa nowej infrastruktury.
Natomiast pod koniec lutego portal gorzowianin.com informował, że jeszcze w pierwszym kwartale 2025 roku, najpóźniej do końca marca, ma zostać ogłoszony przetarg na opracowanie programu funkcjonalno-użytkowego dotyczącego Schodów Donikąd. Miasto przeznaczyło na ten cel blisko pół miliona złotych, a przetargiem zajmie się spółka Gorzowskie Inwestycje Miejskie.
Przebudowa Schodów Donikąd: nowoczesne elementy w historycznym miejscu
Przebudowa Schodów Donikąd ma na celu nie tylko ich odnowienie, ale też dostosowanie do współczesnych standardów i poprawę funkcjonalności. Projekt podzielono na dwa obszary: części odtwarzane zgodnie z historycznym wyglądem oraz elementy nowoczesne, które mają wzbogacić teren.
Opracowanie programu funkcjonalno-użytkowego ma się zakończyć do końca drugiego kwartału 2025 roku. Po jego przygotowaniu miasto ogłosi kolejny przetarg, tym razem na zaprojektowanie i realizację prac budowlanych. Według obecnego harmonogramu inwestycja ma zostać zrealizowana w latach 2026–2027. Nowy projekt zostanie zrealizowany w formule „zaprojektuj i wybuduj”, co oznacza, że najpierw powstanie pełna koncepcja, a następnie wybrany wykonawca zrealizuje inwestycję na jej podstawie. Obecnie Schody Donikąd zostaną wyburzone, a w ich miejscu powstaną nowe.
Nad tym, jak mają wyglądać nowe Schody Donikąd przez cztery miesiące pracowało konsorcjum "Schody Donikąd", które również przygotowało wizualizacje. W skład konsorcjum architektów "Schody Donikąd"wchodzą: mgr inż. arch. Dariusz Górny, mgr inż. arch. Krzysztof Grzegorzewski, mgr inż. arch. Katarzyna Gucałło, mgr inż. arch. Szymon Gucałło, mgr inż. arch. Jakub Koralewski, inż. arch. Maciej Plust, mgr inż. arch. Paweł Sierakowski, mgr inż. arch. Joanna Styka – Lebioda, mgr inż. arch. Marcin Żurowski, asystent: mgr inż. Adam Browarny.
Wiadomo już, że miasto zamierza starać się o dofinansowanie na ten cel. - Byliśmy u marszałka województwa. Rozmawialiśmy z nim o Schodach Donikąd i mam nadzieję, że uda nam się ten projekt zrealizować. Chcemy złożyć wniosek o dofinansowanie w kwocie 25 mln zł, cała wartość projektu ma wynieść około 30 mln zł – podkreśla Izabela Piotrowicz, wiceprezydent Gorzowa.
Nowe materiały, nowoczesny design. Jak będą wyglądały nowe Schody Donikąd?
Schody zostaną odbudowane w oryginalnym układzie, ale z nowoczesnych, wytrzymalszych materiałów. Betonowa konstrukcja będzie ulepszona, a jej kolor pozostanie jasnoszary, zgodny z pierwotnym wyglądem. Stopnie będą miały 35 cm szerokości i 15 cm wysokości, z przerwami między nimi, co umożliwi odpływ wody i dostęp światła do roślin pod schodami. Żelbetowa konstrukcja zostanie wykonana w wysokim standardzie, a stopnie mogą być prefabrykowane, jeśli wymaga tego technologia.
Nowe elementy przestrzeni będą wykonane z materiałów innych niż beton, np. z cegły klinkierowej, aby nawiązać do architektury miasta. Balustrady będą metalowe, w lekkiej, ażurowej formie, co pozwoli zachować walory widokowe. Na spocznikach powstaną pergole i altany z metalowym stelażem, które zapewnią cień i staną się podporą dla pnączy i roślin kwitnących. Na szczycie wzgórza zaplanowano dodatkową altanę.
Mury oporowe i ekologiczne rozwiązania na Schodach Donikąd
Przewidziano także mury oporowe, które pomogą w stabilizacji terenu i złagodzeniu skarp. Zostaną one wykonane z klinkieru, aby harmonijnie wpisywały się w otoczenie i nawiązywały do istniejących budynków, takich jak Łaźnia czy Miejski Ośrodek Sztuki. Dodatkowo będą one odpowiednio zdrenowane, by skutecznie odprowadzać wodę.
Projekt zakłada rozbudowaną infrastrukturę błękitno-zieloną, czyli rozwiązania pomagające w gospodarowaniu wodą. Przewidziano ogrody deszczowe, rowy infiltracyjne, nawierzchnie przepuszczalne i półprzepuszczalne oraz podziemne zbiorniki na wodę deszczową, które będą wykorzystywane do podlewania zieleni. Dzięki temu teren będzie lepiej chroniony przed podtopieniami i nadmiernym spływem wód opadowych.
Nowa przestrzeń u stóp Schodów Donikąd: fontanna, ścieżki i zmiana ulicy Drzymały
Przebudowa Schodów Donikąd zakłada przede wszystkim zachowanie ich oryginalnego wyglądu, ponieważ są one ważnym elementem historii miasta. Projekt przewiduje dodanie nowoczesnych rozwiązań, które poprawią funkcjonalność miejsca i uczynią je bardziej atrakcyjnym.
Przede wszystkim zostanie zmodernizowany plac u stóp schodów. Powstanie tam nowa fontanna, której misa będzie zagłębiona w posadzce, a jej brzeg pozwoli na przysiadanie. Woda w fontannie będzie podświetlona pasami świetlnymi, a przejścia nad taflą wody ułatwią specjalne trapy. Plac będzie miał nawierzchnię z betonowych płyt, między którymi pozostaną przestrzenie na roślinność. Dodatkowo zostanie połączony z ulicą Drzymały, która zostanie przebudowana tak, by była bardziej przyjazna dla pieszych i rowerzystów. Planowane są też wyniesione przejścia dla pieszych i możliwa zmiana klasyfikacji drogi z wojewódzkiej na gminną.
Kolejka na Schody Donikąd: dostępność dla każdego
Aby poprawić dostępność, wzdłuż schodów powstanie pochyła winda, czyli specjalna kolejka, która ułatwi poruszanie się osobom starszym, rodzicom z wózkami oraz osobom z niepełnosprawnościami. Będzie miała cztery przystanki i napęd ukryty w skarpie.
W ramach projektu zostaną też zamontowane nowoczesne miejskie meble, takie jak huśtawki, leżaki czy ławki z ładowarkami. Dodatkowo powstanie nowoczesna toaleta publiczna, przystosowana dla osób z niepełnosprawnościami.
