Swornegacie na urlop i wakacje. Jak na Mazurach, ale bez tłoku

Zamiast zatłoczonych Mazur, na letni urlop czy wakacyjną wycieczkę wybierz zachwycające Kaszuby. To kraina jezior i rzek, bujnych lasów i pięknych ludowych tradycji.

Najlepszym miejscem do ucieczki przed zgiełkiem miasta są oczywiście kaszubskie Bory Tucholskie, jeden z największych w Polsce kompleksów leśnych. Bory Tucholskie obejmują jeden park narodowy, 4 parki krajobrazowe i aż 20 rezerwatów, a przecinają je szlaki piesze i trasy rowerowe tak malownicze, że jeszcze długo po powrocie z urlopu będziecie na nie wracać w błogich snach.

Najlepszą bazą do wycieczek po Borach Tucholskich są Swornegacie, urocza wioska zagubiona wśród lasów i jezior. Zobacz, jakie atrakcje czekają tam na turystów.

Swornegacie trafiają często do różnych zestawień zabawnych nazw geograficznych. Tymczasem w ich nazwie nie ma tak naprawdę nic zabawnego. Swora to gwarowe określenie specjalnych plecionek z sosnowych gałęzi, którymi umacniano brzegi rzek i jezior, by ułatwić rybakom połowy. Czynność tego umacniania określano jako gacenie.

Swornegacie są wyjątkowo malowniczo położone tuż przy granicy Parku Narodowego Borów Tucholskich. Wieś leży w woj. pomorskim, w powiecie chojnickim, w gminie Chojnice, na terenie historycznych Kaszub. Przez Swornegacie przepływa rzeka Brda. Na północ od Swornegaci leży jezioro Witoczno, sama wieś ma plażę nad jeziorem Karsińskim, a dalej na południe leżą jeszcze jeziora Długie i Charzykowskie, wszystkie połączone Brdą i jej kanałami.

Pierwsze wzmianki pisemne o Swornegaciach pojawiają się w XIII w. i dotyczą założonego tam z polecenia księcia pomorskiego Mściwoja II eremu augustianów. W 1308 r. wieś stała się częścią państwa krzyżackiego, do Polski wróciła w 1466 r.

Życie w Swornegaciach płynęło powoli i spokojnie. Jeszcze w okresie międzywojennym, a nawet po II wojnie światowej, niemal wszystkie tutejsze chaty miały dachy kryte strzechą.

W czasie II wojny światowej w Swornegaciach Niemcy utworzyli poligon SS. Charakter zabudowy wsi zmienił się po pożarze z 1962 r., który strawił ponad 20 drewnianych domów w starym stylu.

Obecnie Swornegacie wyrastają na prężny ośrodek turystyczny, choć nadal jest tu dość spokojnie nawet latem. Wieś to idealne miejsce dla miłośników aktywnego wypoczynku na łonie natury.

Zabytki i ciekawostki

• Bardzo ładne jest wnętrze kościoła pw. św. Barbary, patronki rybaków, zbudowanego w 1916 r. w stylu neobarokowo-modernistycznym. W Swornegaciach stał jeszcze kiedyś kościół drewniany z XVIII w., ale przeniesiono go do Kaszubskiego Parku Etnograficznego we Wdzydzach Kiszewskich.
• Kaszubski Dom Rękodzieła Ludowego to ośrodek kultury z wystawami pamiątek z życia kaszubskiej wsi. Można tu oglądać kolorowe ludowe stroje, meble, dzieła sztuki i śliczne tkaniny, zdobione haftem kaszubskim.

Relaks nad wodą

• Wielką atrakcję Swornegaci stanowi oczywiście samo Jezioro Karsińskie. Leży przy nim wygodna piaszczysta plaża z dwoma pomostami, zakończonymi pawilonami widokowymi, a do tego strzeżone kąpielisko.

• Jezioro Karsińskie to strefa ciszy – nie uświadczysz tu hałaśliwych motorówek. Można jednak uprawiać wszelkie inne zabawy i sporty wodne, które nie wymagają używania silników. Popularne jest kajakarstwo (Brda zaprowadzi cię przez Jezioro Karsińskie i Długie aż do Charzykowskiego), a także wędkowanie.
• Na półwyspie między Jeziorem Karsińskim i Długim kawałek dalej na południe zorganizowano pola kempingowe.

Wypoczynek w lesie

• Turystów przyciągają do tego regionu głównie rozległe i piękne Bory Tucholskie (zobacz mój przewodnik pod linkiem powyżej). Wycieczkę po Borach warto zacząć od wizyty w Centrum Edukacji Przyrodniczej Narodowego Parku Bory Tucholskie w Chocińskim Młynie, miejscowości położonej ok. 5 km na południowy-zachód od Swornegaci. Możesz tam zobaczyć ciekawe wystawy, poświęcone przyrodzie Borów i całych Kaszub.
• Kaszubska Marszruta to system tras rowerowych, przecinających Bory Tucholskie, o łącznej długości aż 160 km. Zostały one niedawne zmodernizowane i dziś stanowią prawdziwy raj dla miłośników rowerowych wycieczek.
• W okolicach Swornegaci w sezonie panuje prawdziwe zatrzęsienie grzybów! To pomysł na jesienny urlop dla pasjonatów grzybobrania.

Atrakcje w okolicy Swornegaci

Warto zobaczyć np. słynny skansen we Wdzydzach Kiszewskich, zamek krzyżacki w Bytowie, czy średniowieczne baszty Chojnic. W miejscowości Brusy-Jagile znajduje się Chata Kaszubska, czyli muzeum poświęcone ciekawej postaci Józefa Chełmowskiego, lokalnego artysty stanowiącego coś w rodzaju krzyżówki Nikifora z Leonardem da Vinci.

Swornegacie mają dużą bazę noclegową, więc nawet w szczycie sezonu wakacyjnego powinny się znaleźć miejsca dla wszystkich chętnych gości.

Ile konkretnie kosztują noclegi? Jeśli zarezerwujesz pobyt z wyprzedzeniem, nie wyjdą drogo. Sprawdziłem aktualne stawki na kilka kolejnych tygodni. 4 noce na przełomie lipca i sierpnia 2025 kosztują już od 1000 zł za dwie osoby, dwie noce w pierwszy weekend sierpnia już od 520 zł za dwie osoby.

Najłatwiej dostać się do wsi własnym samochodem. Do Swornegaci kursuje także autobus linii nr 1 z Chojnic, które posiadają własną stację kolejową (można tu dojechać np. z Warszawy z przesiadką w Tczewie w niecałe 5 godzin lub z Gdańska w niecałe 3,5 godziny).

Dojazd samochodem z Gdańska: 117 km, nieco ponad 2 godziny jazdy.

Dojazd autem z Torunia: 147 km, ok. 2,5 godziny jazdy.

Dojazd samochodem z Warszawy: 423 km, 4,5 godziny jazdy.