Bohoniki i Kruszyniany w drodze na listę UNESCO. Powalczą o światowe dziedzictwo

Do tej pory były jedynie zapowiedzi i przymiarki. Teraz ogłoszono to oficjalnie. Polskie i litewskie zabytki związane z Tatarami, w tym Bohoniki i Kruszyniany, zostaną zgłoszone jako kandydatura do listy światowego dziedzictwa UNESCO.
Meczet w KruszynianachMeczet w Kruszynianach
Źródło zdjęć: © Polska Press Grupa | Anatol Chomicz
Andrzej Kłopotowski
  • Polskie i litewskie zabytki związane ze społecznością tatarską powalczą o wpis na listę UNESCO
  • Meczet w Bohonikach
  • Polskie i litewskie zabytki związane ze społecznością tatarską powalczą o wpis na listę UNESCO
  • Polskie i litewskie zabytki związane ze społecznością tatarską powalczą o wpis na listę UNESCO
  • Polskie i litewskie zabytki związane ze społecznością tatarską powalczą o wpis na listę UNESCO
[1/5] Polskie i litewskie zabytki związane ze społecznością tatarską powalczą o wpis na listę UNESCO Źródło zdjęć: Polska Press Grupa | fot. Wojciech Wojtkielewicz

W czwartek (10 lipca) o wniosku rozmawiano podczas spotkania roboczego w siedzibie Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Brali w nim udział przedstawiciele społeczności tatarskiej, Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego a także naukowcy zajmujący się tym tematem.

Zabytki tatarskie z szansami na listę UNESCO

- Chcemy ogłosić całemu światu, że rozpoczynamy wpis zabytków tatarskich na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Dzisiejsze spotkanie to początek wieloletniego cyklu. Jeśli wszystko pójdzie doskonale - a nie mam co do tego żadnych wątpliwości, że skończymy to sukcesem – za pięć, sześć lat wpis byłby dokonany - uważa Adam Musiuk, podlaski wojewódzki konserwator zabytków.

Pierwszym krokiem będzie zgłoszenie zabytków tatarskich na listę informacyjną UNESCO. W rachubę wchodzą cztery miejsca po stronie polskie i cztery po stronie litewskiej. Są to Bohoniki i Kruszyniany (w województwie podlaskim), Studzianka i Zastawek (w woj. lubelskim), Niemież, Sorok Tatary, Rejże i Winksznupie (na Litwie). W przyszłości wpis mógłby być rozszerzony o Nowogródek, Iwie i Łowczyce (na Białorusi).

Meczet i mizar w Kruszynianach

- Zabytki tatarskie – czyli cmentarze i meczety - to tylko nośnik pewnej niezwykle ważnej, unikatowej w skali światowej idei społecznej, idei kulturowej, której nasze społeczeństwo i społeczność tatarska jest świadkiem i realizuje od ponad 600 lat. Idei w pełni unikatowego włączenia się w zupełnie odrębny krąg kulturowy małej społeczności - pochodzącej ze Złotej Ordy i Azji Środkowej – która jest świadkiem i uczestnikiem historii dawnej Rzeczypospolitej. Ten wpis jest równie uhonorowaniem historii Rzeczypospolitej – podkreśla prof. Andrzej Drozd ze Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, który już w 2015 roku zaprezentował koncepcje dziedzictwa tatarskiego wpisu na listę UNESCO.

Historia Tatarów to część historii Rzeczypospolitej

W powodzenie procedury wierzą Tatarzy.

- Są to obiekty unikalne nie tylko na Europę, ale cały świat. Miejmy nadzieję, że ten długi proces okaże się bardzo pozytywny i przychylny dla naszej społeczności, a obiekty tatarskie zostaną wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO - podnosi mufti RP Tomasz Miśkiewicz.

Na tatarskim szlaku

Róża Chazbijewicz z fundacji Tatarskie Towarzystwo Kulturalne dodaje, że to początek drogi do UNESCO. Jednocześnie podkreśla, że i Bohoniki, i Kruszyniany są niezwykle ważne dla społeczności, kultury i tradycji. Jednocześnie są one symbolem trwania społeczności tatarskiej na ziemiach polskich.

- Kruszyniany stanowią duży potencjał jeżeli chodzi o dziedzictwo materialne i kulturowe. Wpisanie na listę UNESCO pozwoli, żeby to trwało. Jednocześnie to nie tylko historia nas, ale historia Polski – dodaje Bronisław Talkowski, przewodniczący Muzułmańskiej Gminy Wyznaniowej w Kruszynianach.

Adam Musiuk podsumowuje: - Zabytek mamy wybitny. Musimy go – mówiąc kolokwialnie – sprzedać w świecie.

Zabytki UNESCO

A na całym świecie jest zaledwie nieco ponad 1200 zabytków UNESCO w blisko 170 państwach. Polska może pochwalić się 17 wpisami. Wśród nich jest jeden obiekt z regionu – to Puszcza Białowieska. Inne to m.in. starówki Krakowa, Warszawy i Zamościa, Kalwaria Zebrzydowska, zamek w Malborku, kopalnie soli w Wieliczce i Bochni czy też wrocławska Hala Stulecia.

Wybrane dla Ciebie

Najdziwniejsze polskie zabobony. W co wierzyli nasi pradziadkowie?
Najdziwniejsze polskie zabobony. W co wierzyli nasi pradziadkowie?
Polscy artyści na świecie: Iwona Sobotka jako Senta w Taiwan National Performing Arts Center
Polscy artyści na świecie: Iwona Sobotka jako Senta w Taiwan National Performing Arts Center
Wielkopolskie. Denerwowały go reklamy sklepu. 21-latek napisał im w mailu, że podłożył bombę
Wielkopolskie. Denerwowały go reklamy sklepu. 21-latek napisał im w mailu, że podłożył bombę
Warszawa. Remont torowiska tramwajowego na Placu Zawiszy potrwa dłużej niż zaplanowano
Warszawa. Remont torowiska tramwajowego na Placu Zawiszy potrwa dłużej niż zaplanowano
Ta wiadomość Szpitala Uniwersyteckiego w Zielonej Górze ma ponad milion wyświetleń
Ta wiadomość Szpitala Uniwersyteckiego w Zielonej Górze ma ponad milion wyświetleń
Straż Miejska w Krakowie rekrutuje. Do wzięcia 35 wakatów
Straż Miejska w Krakowie rekrutuje. Do wzięcia 35 wakatów
Czereśniowe święto w Arboretum Wojsławice. Spróbuj ponad 200 odmian prosto z drzewa
Czereśniowe święto w Arboretum Wojsławice. Spróbuj ponad 200 odmian prosto z drzewa
Zderzyła się z 6-latką i zniknęła. Wróciła na komisariat, gdy zobaczyła siebie w mediach
Zderzyła się z 6-latką i zniknęła. Wróciła na komisariat, gdy zobaczyła siebie w mediach
Wsiadł za kierownicę pijany, po narkotykach i złamał trzy sądowe zakazy. Audi wylądowało w rowie
Wsiadł za kierownicę pijany, po narkotykach i złamał trzy sądowe zakazy. Audi wylądowało w rowie
Mężczyźni oszukiwali metodą "na policjanta". Grozi im do ośmiu lat więzienia
Mężczyźni oszukiwali metodą "na policjanta". Grozi im do ośmiu lat więzienia
Koncert Guns N’ Roses na PGE Narodowym: zmiany w komunikacji i utrudnienia
Koncert Guns N’ Roses na PGE Narodowym: zmiany w komunikacji i utrudnienia
Dobre wieści dla bydgoskiej Diakonii Ruchu-Światło Życie. Jest projekt rozporządzenia
Dobre wieści dla bydgoskiej Diakonii Ruchu-Światło Życie. Jest projekt rozporządzenia