Czeladź: Zagłębie będzie miało własne muzeum węglowe. Wielka inwestycja w cechowni KWK Saturn. Kiedy otwarcie?

Wystawa powstaje w zrewitalizowanej przestrzeni dawnej górniczej cechowni. Jest unikatową w regionie próbą kompleksowego opowiedzenia o przeszłości, teraźniejszości i wpływie górnictwa na rozwój społeczno-kulturowy tego obszaru.

Zobacz, jak wygląda:

Ekspozycja została podzielona na kilka stref. W pierwszej sali, dawnej sali zbornej, opowiedziana zostanie historia Zagłębia Dąbrowskiego w kontekście industrializacji. Efektowna oś czasu pozwoli zrozumieć kluczowe momenty w historii regionu. Eksponaty, takie jak skamieniałości i dawne urządzenia geodezyjne zostaną uzupełnione przez nowoczesne animacje multimedialne.

W drugiej przestrzeni - dawnej szatni łańcuszkowej - oczom zwiedzających ukażą się cztery tak zwane "gniazda tematyczne", inspirowane bryłami węgla. Każde z nich poświęcone jest innemu aspektowi górnictwa: organizacji kopalń, wentylacji, transportowi i odwadnianiu. Znajdą się tu również stanowiska interaktywne - m.in. model wentylatora Guibala oraz symulator maszyny wyciągowej, umożliwiające samodzielne eksplorowanie zasad działania urządzeń górniczych. Druga sala wystawowa utrzymana jest w ciemnych barwach, bo ma kojarzyć się właśnie z wydobyciem węgla.

Centralnym elementem przestrzeni będzie tunel stylizowany na wyrobisko górnicze oraz kładka z ekspozycją poświęconą historii kopalni Saturn, wzbogaconą archiwalnymi filmami i wspomnieniami świadków.

- Kiedy wejdziemy na kładkę, to znajdziemy się tak jakby na powierzchni kopalni. Znajdziemy tam neony, nawiązujące do wyglądu kopalni, a w sali konferencyjnej odbywać się będzie projekcja filmu "Czarny ślad", opowiadający losy trzypokoleniowej rodziny, związanej z Czeladzią, z kopalnią Saturn. To jest tło do opowiedzenia bardzo ciekawej historii - mówi Stefania Lazar, dyrektor Muzeum Saturn w Czeladzi.

Bonusem będzie strefa dziecięca, rekreacyjna dla dzieci. Zabawki będą związane zarówno z historią Czeladzi, jak i wydobyciem węgla. Znajdziemy tutaj plac zabaw stylizowany na kopalnię, stół do układania torów i wagoników, symulator tramwaju i tablicę edukacyjną. To przestrzeń, która pozwoli dać chwilę wytchnienia w trakcie zwiedzania.

- Wystawa będzie gotowa w listopadzie, a otwarcie zaplanowaliśmy w grudniu, na Barbórkę. Można powiedzieć, że będzie to muzeum zagłębiowskie, bo chcemy tam zaprezentować nie tylko historię czeladzkich kopalń, ale także kopalń z całego Zagłębia - mówi Zbigniew Szaleniec, burmistrz Czeladzi.

Inwestycja będzie kosztowała prawie 10 milionów złotych, a całością zajmuje się firma Adventure Multimedialne Muzea, która ma w swym portfolio wiele przygotowanych wystaw na terenie całego kraju. Należą do nich m.in.: multimedialna trasa turystyczna w Kopalni w Bochni, Carboneum w Zabrzu czy Śląskie Centrum Wolności i Solidarności.

Cechownia byłej kopalni Saturn w Czeladzi wygląda dziś świetnie. Po modernizacji zachwyca architekturą i dbałością o szczegóły. Dwuletnia przebudowa i modernizacja, dzięki której cechownia zyskała właśnie swoje drugie życie, mogąc przez kolejne dziesięciolecia służyć czeladzianom i mieszkańcom całego województwa śląskiego zakończyła się w 2023 roku.

By wejść na wieżę, która będzie udostępniona dla zwiedzających Muzeum Zagłębiowskiego Górnictwa Węglowego, trzeba będzie pokonać prawie 100 schodów. Na szczycie przez przezroczyste tarcze zegarów będzie można obejrzeć panoramę miasta z każdej strony świata. Wieża jest zarówno z zewnątrz, jak i wewnątrz podświetlona.

Oprócz Muzeum Zagłębiowskiego Górnictwa Węglowego w zrewitalizowanym obiekcie znalazł swoje miejsce m.in. oddział Miejskiej Biblioteki Publicznej, a w zasadzie nowoczesna mediateka. Mieści się w dobudowanym obiekcie, który ma wygląd czarnej, ogromnej bryły.

Zmieniło się także otoczenie cechowni, pojawiły się ławki, zieleń, dodatkowe miejsca parkingowe a jedną z unikatowych atrakcji dla najmłodszych jest plac zabaw w postaci górniczej kopalni, wraz z wieżą wyciągową.

Inwestycja kosztowała ponad 49 mln zł, z czego dofinansowanie z UE wyniosło ponad 31 mln zł, pieniądze z rządowych programów 4 mln zł, a wkład własny miasta to ponad 14,9 mln zł. Wykonawcą inwestycji była firma AnnaBud.

- To między innymi dzięki takim właśnie inwestycjom i rewitalizacji obiektów pokopalnianych zachowujemy pamięć o naszej przeszłości. Dzięki takim inwestycjom miasto zyskuje na popularności, zachęcając tym samym do zamieszkania u nas nowych mieszkańców. Podobnie jak wyremontowane parki, inne obiekty kultury, obiekty sportowe czy rekreacyjne. Między innymi dzięki takim inwestycjom Czeladź to dzisiaj jedno z najbardziej atrakcyjnych miejsc do zamieszkania - podkreśla Zbigniew Szaleniec.

Na terenie byłej kopalni Saturn obecnie w budynku byłych warsztatów mechanicznych powstaje pierwsza w mieście kryta pływalnia. Zapowiadana jest też budowa centrum wspinaczkowego. Kilka innych budynków pokopalnianych odzyskało już swój dawny blask, służąc dziś z powodzeniem mieszkańcom miasta i całego regionu. To m.in. Galeria Sztuki Współczesnej Elektrownia, czy też budynek dawnych warsztatów elektrycznych, który po remoncie stał się od grudnia 2019 roku siedzibą Centrum Usług Społecznościowych i Aktywności Lokalnej.

- Kiedy miasto w 1996 roku przejmowało obiekty zamkniętej kopalni Saturn, od razu było wiadomo, że kiedyś zostaną odnowione i nadal będą służyć mieszkańcom - podkreśla burmistrz Czeladzi.