Czy mieszkanie komunalne można przepisać?

Mieszkania komunalne budzą wiele pytań związanych z możliwością ich przekazania bliskim. Najemcy chcieliby zapewnić ciągłość zamieszkania swoim rodzinom. Czy jednak prawo pozwala na „przepisanie” takiego lokalu?

Mieszkanie komunalne to lokal należący do gminy, który jest przydzielany mieszkańcom na zasadzie najmu socjalnego lub zwykłego. W przeciwieństwie do mieszkań własnościowych, nie można nim swobodnie dysponować. Pojęcie „przepisania” mieszkania komunalnego nie istnieje formalnie w przepisach prawa, choć w praktyce mogą występować sytuacje pozwalające na zmianę najemcy.

Choć przepisanie mieszkania komunalnego nie ma oparcia wprost w przepisach prawa, istnieją okoliczności, w których możliwa jest zmiana osoby uprawnionej do najmu w kontekście przepisania lokalu komunalnego. Najczęściej chodzi tu o sytuację, w której bliska osoba mieszka z dotychczasowym najemcą i spełnia określone przez gminę warunki, przede wszystkim dochodowe i mieszkaniowe. Co istotne, wspólne zamieszkiwanie musi być możliwe do udowodnienia, np. poprzez meldunek lub inne dokumenty.

Po śmierci najemcy możliwe jest wstąpienie w stosunek najmu zgodnie z art. 691 Kodeksu cywilnego. Przepis ten wskazuje, że osoby bliskie, takie jak małżonek, dzieci, wnuki lub partner życiowy, mogą przejąć umowę najmu, o ile zamieszkiwały z najemcą do chwili jego śmierci. Aby gmina uznała takie wstąpienie, konieczne jest udokumentowanie wspólnego zamieszkiwania, np. poprzez meldunek, rachunki czy zeznania świadków. Brak spełnienia tych warunków oznacza, że umowa najmu wygasa, a gmina może wystąpić z żądaniem opuszczenia lokalu. Ostateczna decyzja w tej sprawie należy zatem do gminy.

Możliwość zmiany najemcy mieszkania komunalnego zależy w praktyce od regulaminów obowiązujących w danej gminie. Każda jednostka samorządu terytorialnego może ustalać własne zasady w tym zakresie, określając m.in. minimalny czas zamieszkiwania, wymagania dochodowe czy procedury składania wniosku.

W praktyce przepisanie mieszkania komunalnego oznacza konieczność złożenia odpowiedniego wniosku do urzędu gminy. Wniosek ten jest rozpatrywany na podstawie lokalnych przepisów, uchwał oraz regulaminów dotyczących gospodarki mieszkaniowej. Gminy mają swobodę w ustalaniu kryteriów. Mogą one dotyczyć np. minimalnego okresu wspólnego zamieszkiwania, braku zaległości czynszowych czy limitów dochodowych.

Warto pamiętać, że każda sprawa rozpatrywana jest indywidualnie. Brak formalnego tytułu prawnego do lokalu oznacza, że gmina ma prawo domagać się jego opuszczenia. Dlatego ważne jest, aby osoby zainteresowane kwestią ewentualnego przepisania mieszkania działały zgodnie z przepisami i terminowo składały niezbędne dokumenty.

Przepisanie mieszkania komunalnego nie jest możliwe w formie przeniesienia praw, jak ma to miejsce w przypadku własności. Mimo to, przepisy dopuszczają możliwość zmiany najemcy lub wstąpienia w stosunek najmu po spełnieniu odpowiednich warunków i uzyskaniu zgody gminy. W każdym przypadku decydujące znaczenie mają lokalne regulacje oraz kompletna dokumentacja. Dlatego warto wcześniej skonsultować się z urzędem gminy i dokładnie sprawdzić obowiązujące zasady.

Źródła: Zamiana lokali komunalnych a konieczność zawarcia nowej umowy najmu